پرەزيدەنت تاپسىرماسى: جاڭا وقۋ جىلى، پەداگوگ جالاقىسى مەن عالىمدى قولداۋ قالاي ىسكە اسىرىلادى؟

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - بىلتىر قىركۇيەك ايىندا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس-قيمىل كەزەڭى» اتتى جولداۋىندا ءبىلىم سالاسىنا قاتىستى وزەكتى ماسەلەلەر كوتەرىلىپ، ۇكىمەتكە ءتيىستى تاپسىرمالار جۇكتەلگەن ەدى.

وسى ءبىر جىل ۋاقىت ىشىندە كوروناۆيرۋس ىندەتىمەن كۇرەس جاعدايىندا سول تاپسىرمالاردىڭ ورىندالۋى قالاي ءجۇردى؟

مەملەكەت باسشىسى كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ سالدارىنان دۇنيەجۇزىندەگى مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ستۋدەنتتەردىڭ باسىم كوپشىلىگى قاشىقتان وقۋعا كوشكەنىن، بۇل جۇمىستىڭ ءتاسىلى مەن مازمۇنىن تۇبەگەيلى وزگەرتكەنىن ايتقان بولاتىن.

«ساپالى ءبىلىم الۋ ءۇشىن ادەتتەگىدەي ساباققا قاتىسىپ، مۇعالىمدەرمەن جانە سىنىپتاستارمەن ارالاسۋدىڭ ورنى بولەك. سوندىقتان، سانيتارلىق تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ، ءبىلىم الۋدىڭ قالىپتاسقان ءداستۇرلى تاسىلىنە قايتا كوشۋدىڭ ءتارتىبىن ازىرلەگەن ءجون. بۇل، اسىرەسە، مەكتەپتەر ءۇشىن ماڭىزدى. كۇندەلىكتى ماسەلەلەردى شەشۋمەن قاتار، بالالاردىڭ بارىنە بىردەي مۇمكىندىك تۋعىزۋ ءۇشىن جۇيەلى شارالار قابىلداۋ قاجەت»، - دەدى پرەزيدەنت.

وسى ورايدا الداعى جاڭا وقۋ جىلىن قاتاڭ سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ، شتاتتىق فورماتتا باستاۋ جوسپارلانعان.

بۇل وقۋ جىلىندا 7 مىڭنان استام مەكتەپ شامامەن 3,6 ميلليون وقۋشىنى، ونىڭ ىشىندە 380 مىڭعا جۋىق ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىسىن قابىلدايتىن بولادى. شتاتتىق رەجيمدە وقۋدى باستاۋ ءۇشىن ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى مەكتەپتەر جۇكتەمەسىنە ۇلكەن تالداۋ جۇرگىزدى.

ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ دەرەكتەر قورىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا مەكتەپتەردىڭ 95 پايىزىنىڭ جوبالىق قۋاتى مەن وقۋشىلار سانى بارلىق سانيتاريالىق تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ، وقۋدى تولىق شتاتتىق فورماتتا باستاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

بەلگىلى بولعانداي، مەكتەپتەرگە كەيبىر پاندەردى قاشىق فورماتتا وتكىزۋگە رۇقسات بەرىلەدى.

اتاپ ايتقاندا، مەكتەپتەردە وقۋ پروتسەسى قاتاڭ تۇردە سانيتارلىق نورمالاردى ساقتاي وتىرىپ ۇيىمداستىرىلادى.

ياعني، ءبىلىم وردالارىندا كۇندەلىكتى تەرمومەتريا، ماسكالىق رەجيم، كۆارتستاۋ، جەلدەتۋ، دەزينفەكتسيالاۋ؛

بۇقارالىق جانە قوعامدىق ءىس-شارالاردى شەكتەۋ؛

باستاۋىش، ورتا، جوعارى سىنىپتاردى دالىزدە ارالاستىرماۋ ءۇشىن ءار ۋاقىتتاعى ۇزىلىستەر بەلگىلەۋ؛

اۋىسىمدار سانىن ارتتىرۋ؛ پەداگوگتار مەن مەكتەپتىڭ باسقا دا قىزمەتكەرلەرىن مەديتسينالىق قارسى كورسەتىلىمدەرى بولماعان جاعدايدا 100 پايىز ۆاكتسيناتسيالاۋ؛

ءبىر سىنىپقا ءبىر كابينەت بەكىتۋ جۇزەگە اسىرىلادى.

سونىمەن قاتار ەلىمىزدەگى بارلىق مەكتەپ قاجەتتى اقپاراتتىق جۇيەلەرگە قوسىلعان. 1-11- سىنىپتارعا ارنالعان 13 مىڭنان استام بەينەساباق «كۇندەلىك» جۇيەسىندە جانە ينتەرنەت-رەسۋرستاردا ورنالاستىرىلعان.

بارلىق وڭىرگە قاجەتتى وقۋلىقتار مەن وقۋ-ادىستەمەلىك كەشەندەر جەتكىزىلىپ، 264 مەكتەپتە كۇردەلى جوندەۋ وتكىزىلگەن. ەسكە سالا كەتەيىك، 2020-جىلى قاشىقتان وقۋ جۇيەسىنە كوشكەن كەزدەگى ەڭ ماڭىزدى قۇرالدىڭ ءبىرى - ەلەكتروندى وقۋلىقتار بولعانى انىق. وسى ورايدا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ ءۇشىنشى وتىرىسىندا ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە وقۋلىقتاردى ۆەدومستۆونىڭ اقىسىز قۇقىقتارىن بەكىتىپ بەرە وتىرىپ، ولاردى كەزەڭ-كەزەڭىمەن سيفرلىق فورماتقا كوشىرۋ جوسپارىن ازىرلەۋدى تاپسىرعان بولاتىن.

بۇل تۇرعىدا وتاندىق باسپالارمەن وقۋلىقتاردىڭ ەلەكتروندى نۇسقالارىن اقىسىز پايدالانۋ ماسەلەسى كەلىسىلدى. 1-11- سىنىپتارعا ارنالعان بارلىق ەلەكتروندى وقۋلىقتار ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ سايتىندا جاريالاندى.

بۇدان بولەك، تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە كولدەدجدەردىڭ 100 پايىزى وتىزدان استام پلاتفورماعا قول جەتكىزە الادى.

21 مىڭنان استام تسيفرلىق رەسۋرستاردى قامتيتىن كاتالوگ قۇرىلدى:

- 13 مىڭنان استام بەينەساباق؛

- 3848 ەلەكتروندى وقۋلىق؛

- 5771 قوسىمشا ماتەريال. اتاپ ايتقاندا، 30368 ۇستاز IT - قۇزىرەتى بويىنشا بىلىكتىلىگىن ارتتىردى.

قاشىقتان وقۋ پلاتفورمالارى مەن باعدارلامالارىن پايدالانا وتىرىپ 20 دان استام نۇسقاۋلىق ازىرلەندى.

سونىمەن قاتار، الداعى وقۋ جىلىندا ەلىمىزدىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الاتىن ستۋدەنتتەر ءداستۇرلى فورماتتا وقۋدى باستايدى.

ايتا كەتكەن ءجون، جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ شەشىمى بويىنشا وقۋدى ارالاس فورماتتا دا وتكىزۋگە بولادى.

ياعني، دارىستەر ونلاين، ال سەمينارلىق، زەرتحانالىق جانە تاجىريبەلىك ساباقتار وفلاين رەجيمدە ۇيىمداستىرىلادى. ال، قاشىقتان وقىتۋ فورماتى ەرەكشە ءبىلىم بەرۋ قاجەتتىلىكتەرى بار جانە تاۋەكەل توپتاعى ستۋدەنتتەرگە قاتىستى قولدانىلۋى مۇمكىن.

پەداگوگتار جالاقىسى «ءبىلىم سالاسىنداعى باستى ماسەلەنىڭ ءبىرى - ۇستازدار جالاقىسىنىڭ ازدىعى. مەن 2021 -جىلدىڭ قاڭتار ايىنان باستاپ مۇعالىمدەردىڭ ەڭبەكاقىسىن 25 پايىزعا كوبەيتۋ جونىندە شەشىم قابىلدادىم. جالاقى مولشەرى الداعى ۋاقىتتا دا ارتا بەرەدى. بۇل ماقساتقا الداعى ءۇش جىلدا قوسىمشا 1,2 تريلليون تەڭگە بولىنەدى»، - دەپ ايتقان ەدى مەملەكەت باسشىسى 2020 -جىلعى 1- قىركۇيەكتەگى جولداۋىندا.

بۇل تۇرعىدا پرەزيدەنتتىڭ مۇعالىمدەردىڭ جالاقىسىن 2021-جىلعى 1- قاڭتاردان باستاپ 25 پايىزعا ارتتىرۋ تاپسىرماسى بويىنشا ءتيىستى قاراجات بيۋجەت جوباسىندا تولىعىمەن قاراستىرىلدى.

تەك قانا مەكتەپ مۇعالىمدەرىنىڭ عانا ەمەس بالاباقشا پەداگوگتەرىنىڭ، قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ، كوللەدجدەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ماماندارىنىڭ دا ەڭبەكاقىلارى كوبەيىپ جاتىر. سونىمەن قاتار مۇعالىمدەر بىلىكتىلىك ساناتىنا قاراي ەڭبەكاقىنىڭ 30 دان 50 پايىزعا دەيىنگى كولەمىن قوسىمشا الا الادى.

ءوز ءىسىنىڭ شەبەرى بولسا، اي سايىن ەڭبەكاقىعا قوسىمشا 50 پايىز تولەم الىپ وتىرۋعا دا بولادى.

ءپاندى اعىلشىن تىلىندە جۇرگىزگەنى ءۇشىن، داپتەر تەكسەرگەنى ءۇشىن، سىنىپ جەتەكشىلىگى ءۇشىن دە قوسىمشا اقى تولەنەدى.

«پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ پەداگوگ باعىتىنا وقۋعا تۇسەتىندەر دەڭگەيىنە وتە جاقسى ىقپال ەتكەن ەكەن. وسى ماماندىقتى تاڭدايتىن تالانتتى بالالار سانى ارتتى. بيىل پەداگوگيكالىق باعىتتار بويىنشا 9066 گرانت تاعايىندالدى.

ورتاشا بال 75 كە دەيىن ارتقانىنا قاراماستان، بالالار كەلىپ جاتىر. كونكۋرسقا 19133 ادام قاتىستى.

ولاردىڭ اراسىندا ءبىر مىڭعا جۋىق تالاپكەر 130 دان استام بالل جيناعان. شىن مانىندە ۇزدىك تالاپكەرلەر پەداگوگ ماماندىعىن تاڭداي باستادى. ولاردىڭ ىشىندە 20 پايىزعا جۋىعى «التىن بەلگى» يەگەرلەرى بولىپ وتىر.

بيىل وقۋعا تۇسكەندەردىڭ ورتاشا بالى دا كۇرت وسكەن. بۇل ءوز كەزەگىندە وسى سالانىڭ تارتىمدى بولا باستاعىنان بايقاتادى. جاقىندا پەداگوگتاردىڭ رەسپۋبليكالىق تامىز كونفەرەنتسياسىنىڭ پلەنارلىق سەسسياسىندا ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ جاڭا وقۋ جىلىنداعى جاڭاشىلدىقتاردى جاريا ەتتى.

ۆەدومستۆو باسشىسى 2022-جىلدىڭ قاڭتارىندا بالاباقشا مەن مەكتەپ، كوللەدج پەداگوگتارىنىڭ جالاقىسى تاعى 25 پايىزعا وسەتىنىن ايتتى.

ال 2021-جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن پەداگوگتاردى جۇمىسقا قابىلداۋ جۇيەسى وزگەرەدى. بۇل تاقىرىپ بويىنشا تالقىلاۋ مەن پىكىرالماسۋلار بولدى. تالقىلاۋ ناتيجەسىندە ءتيىستى بۇيرىققا جاقىندا قول قويىلدى.

وسى ورايدا بۇعان دەيىن پەداگوگتاردى جۇمىسقا قابىلداۋدى ديرەكتور جۇرگىزسە، ەندى بۇل قادامدار ەلەكتروندى فورماتتا كونكۋرس ارقىلى ىسكە اسىرىلادى. بۇل رەتتە ناقتى كورسەتكىشتەر مەن ولشەمشارتتار بويىنشا مەكتەپ پەن كوميسسيا پەداگوگتى قابىلداۋ تۇرعىسىندا شەشىم قابىلدايدى. جاس عالىمدى قولداۋ پرەزيدەنت قاسىم- جومارت توقايەۆ 2020-جىلى «جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس- قيمىل كەزەڭى» اتتى جولداۋىندا عىلىم سالاسىن دامىتۋ بويىنشا ناقتى تاپسىرمالار بەرگەن بولاتىن.

«بۇل ماسەلەدە بىزگە تىڭ كوزقاراس پەن جاڭا تاسىلدەر كەرەك، سونداي-اق، حالىقارالىق تاجىريبەگە ارقا سۇيەۋىمىز قاجەت. ۇكىمەتكە جىل سايىن الەمنىڭ جەتەكشى عىلىمي ورتالىقتارىندا 500 عالىمنىڭ تاعىلىمدامادان ءوتۋىن قامتاماسىز ەتۋدى، سونداي-اق، «جاس عالىم» جوباسى اياسىندا زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن 1000 گرانت ءبولۋدى تاپسىرامىن»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

بۇگىندە اتالعان ەكى تاپسىرما دا ورىندالىپ وتىر. الەمنىڭ جەتەكشى عىلىمي ورتالىقتارىندا تاعلىمدامادان ءوتۋ ءۇشىن عالىمدارعا بولىنگەن 500 گرانتتى، سونداي-اق، «جاس عالىم» جوباسى بويىنشا جاس عالىمدارعا ارنالعان 1000 گرانتتى قارجىلاندىرۋ مەحانيزمدەرى انىقتالدى. عالىمدارعا تاعلىمدامادان وتۋگە بولىنگەن 500 گرانتتى قارجىلاندىرۋ ءۇشىن 1,35 ميلليارد تەڭگە كولەمىندە بيۋدجەتتىك ءوتىنىم قابىلداندى.

سونداي-اق، تاعىلىمدامادان ءوتۋ ەرەجەلەرى پىسىقتالىپ، ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋدىڭ تالاپتارى ازىرلەندى. تاعىلىمدامادان وتكىسى كەلەتىن 1000 جاس عالىمنىڭ مالىمەتتەر قورى جاساقتالعان. ال «جاس عالىم» جوباسى اياسىندا بايقاۋدى قارجىلاندىرۋعا 3 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ ماقۇلدانعان.