بۇگىن - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسيا كۇنى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - 1995 -جىلدان بەرى 30-تامىز ەلىمىزدە كونستيتۋتسيا كۇنى رەتىندە تويلانىپ كەلەدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
None
None

تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ءتول اتا زاڭىنىڭ تاريحى 1993 -جىلدان باستالادى. ءدال وسى جىلى ەلىمىزدىڭ العاشقى كونستيتۋتسياسى قابىلدانعان بولاتىن. 1995 -جىلى قازىر قولدانىپ جۇرگەن ەكىنشى كونستيتۋتسيا قابىلداندى. قۇجاتتىڭ جوباسىن ازىرلەۋگە قازاقستاننىڭ زاڭ سالاسىنداعى ءىرى تۇلعالارى، ينتەللەكتۋال عالىمدار، اۋزى دۋالى ساياساتكەرلەر تۇگەل اتسالىستى. سوڭعى جىلدارى كونستيتۋتسيامىزدىڭ اسىرەسە فرانسيا كونستيتۋتسياسىمەن ۇقساس تۇستارى كوپ ەكەنى ءجيى ايتىلىپ ءجۇر. ءوز تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 -جىلىندا قازاقستان ءتۇرلى سىن- قاتەردەن ءوتىپ، دامۋدىڭ بىرنەشە كەزەڭىن ارتتا قالدىردى.

ەلدەگى ساياسي ەليتانىڭ پايىمى مەن ۋاقىت تالابىنا وراي باعدارىن بىرنەشە رەت جاڭالاپ، ايقىندادى. وسى وزگەرىستەردىڭ ءبارى اتا زاڭىمىزدا دا كورىنىس تاۋىپ كەلەدى. كۇنى بۇگىنگە دەيىن كونستيتۋتسيا 1998, 2007, 2011, 2017 جانە 2019 -جىلدارى رەفورماعا تۇسكەن ەكەن. 1998 -جىلعى رەفورما اياسىندا قۇجاتتىڭ 19 بابىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپتى. پرەزيدەنتتىڭ، سەنات پەن ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ مەرزىمى مەن وكىلەتتىكتەرىنە قاتىستى ناقتىلاۋلار بولىپ، مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە قويىلاتىن جوعارعى جاس شەگى الىنىپ تاستالعان وسى كەز بولاتىن.

ءماجىلىس دەپۋتاتتارىن پروپورتسيونالدى وكىلدىك جۇيەسى بويىنشا پارتيالىق تىزىمدەر نەگىزىندە سايلاۋ تاجىريبەسى دە وسى 1998 -جىلعى تۇزەتۋلەردەن كەيىن قولدانىسقا ەنە باستادى. 2007 -جىلعى رەورمالىق وزگەرىستەردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، پروپورتسيونالدى سايلاۋ جۇيەسىنىڭ اياسى كەڭەيىپ، سونىڭ نەگىزىندە ۇكىمەت جاساقتاۋ ىسىنە پارتيالىق فراكسيالاردى ارالاستىرۋدىڭ تەتىگى ەنگىزىلدى. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى كونستيتۋتسيالىق مارتەبەگە يە بولىپ، ءوز وكىلدەرىن بەلگىلەنگەن كۆوتا سانىنا قاراي پارلامەنت ماجىلىسىنە، سەناتىنا جىبەرە باستادى.

2011 -جىلعى وزگەرىستە پرەزيدەنتتىڭ كەزەكتەن تىس سايلاۋىن تاعايىنداۋ مەن وتكىزۋدىڭ كونستيتۋتسيالىق نەگىزدەرى قايتا بەلگىلەندى. 2017 -جىلى كونستيتۋتسيانىڭ 25-بابىنا 33 تۇزەتۋ ەنگىزىلدى.

«قازاقستان-2050» ستراتەگياسى، بەس ينستيتۋتسيونالدىق رەفورما ۇعىمدارى وسى رەفورمادان كەيىن ساياسي اينالىمعا شىقتى. اتا زاڭىمىزدىڭ 1-بابى بويىنشا قازاقستان - دەموكراتيالىق، زايىرلى، قۇقىقتىق جانە الەۋمەتتىك مەملەكەت. مەملەكەتتىڭ ەڭ قىمبات بايلىعى - ادام مەن ونىڭ ءومىرى، قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى. بۇل - كونستيتۋتسيانىڭ وزگەرمەيتىن ەڭ باستى قاعيداسى.

سوڭعى جاڭالىقتار