دالا دانىشپانى قورقىت اتا مۇراسى جايىندا
قورقىت اتا جەلمايامەن جەلىپ وتكەن بۇيرات ادىرلار، قوبىزىن كۇڭىرەنتىپ، ويعا شومعان سەكسەۋىلدى، توراڭعىلى ەسپە قۇمدار، ماياسىن شوگەرىپ، ساياسىنا دامىلداعان نۋلى دا سۋلى سىردىڭ جەلەكتى توعايى، الىپ ابىزدىڭ وعىز- قىپشاق جۇرتىن جيىپ، ءماسليحات قۇرعان كونە شاھار، ەسكى كەنتتەرىنىڭ ساعانالى جۇرتى، جىراۋدىڭ تىنىم تاپقان باعانالى قورىمى بارشامىزعا بالعىن كەزىمىزدەن ماڭگىلىك ءومىر جىرىنىڭ تامىلجىعان سازىنداي عاجايىپ كۇمبىرىمەن، تىلسىم كۇبىرىمەن سىر شەرتىپ تۇراتىن.
«ءدادا قورقىت» جىرىنىڭ ازەلگى سارىنى سىر بويىندا سىمبات تۇزەپ، قاپ تاۋىندا قالىپقا قۇيىلىپ، ماۋەلى انادولىدا مايەكتى قازىناعا اينالعانىن كەيىننەن مەكتەپ پارتاسىنا شىنتاق ارتىپ، ۋنيۆەرسيتەت بوساعاسىن اتتاعان سوڭ ەگجەي- تەگجەيلى تۇسىنە باستادىق.
«سىر ەلى - جىر ەلىندە» ومىرگە كەلىپ، قورقىت اتانىڭ توپىراعىنا تابانىمىز ءتيىپ، ول ىشكەن شىڭىراۋ قۇدىقتان سۋ ءىشىپ، ول جۇتقان جۋساننىڭ جۇپارىن ءسىمىرىپ، وتباسىلىق ونەگە مەن تاربيە اياسىندا، قارا قوبىز، اق دومبىرانى ميراس ەتكەن جىراۋلار ناقىسىن كوكەيگە ءسىڭىرىپ، ۇلى ابىزدىڭ كيەسىنە تاعزىم ەتىپ ماقتانىپ، مارقايىپ وسكەن ەدىك.
الەمگە ايگىلى ءبىر عۇلاما عالىمنىڭ «قورقىتتى قادىرلەۋدىڭ سىر بويىندا مىڭجىلدىق ونەگەسى بار» دەپ تۇيىندەۋى - ءجاميعى قازاققا ورتاق بەرىلگەن اسىل باعا، قۇندى لەپەس. قورقىت تانۋدىڭ الاۋىن جاققان ءا. مارعۇلان، ءا. قوڭىراتبايەۆتاردىڭ عاسىرلار قويناۋىنان وي مارجانىن تەرگەن قۇنارلى زەرتتەۋلەرى - ءبىزدىڭ ۇرپاق ءۇشىن عىلىمي تانىمنىڭ كوكجيەگىن كەڭىتكەن مۇنارلى مۇنارا.
تۇڭعيىق تەرەڭ فيلوسوفياسى گۋمانيستىك مازمۇنمەن سۋارىلعان، جاسامپاز ومىرگە قۇشتارلىقتى وزەك ەتكەن قورقىت - بارشا تۇركىنىڭ ورتاق ماقتانىشى ءارى مارتەبەسى. ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاۋ، عۇمىرىن ۇزارتۋ قاي زاماندا دا قوعامدى تولعاندىرعان تاعدىرشەشتى ماسەلە دەسەك، وعان جاۋاپ تاپقان قورقىت اتا دانالىعى - وركەنيەتتى ادامزات ءۇشىن باعالى قازىنا، عيبراتتى قۇندىلىق. دانىشپان قورقىت بابا جان مەن ءتاننىڭ سالاماتتى، رۋحتىڭ ماڭگىلىك اسقاق بولۋىنا ىزگىلىك پەن ونەر، جاسامپازدىق پەن جىگەرلى كۇرەس، كۇي مەن جىر، شيپاگەرلىك پەن بولاشاقتى الدىن الا بولجاۋ، بارلاۋ كەپىل بولاتىنىن وسيەت ەتتى. البەتتە، بۇل قاعيدالار مەن جورالعىلار - ءدال قازىرگى پاندەمياعا شىرمالعان جاھان ءۇشىن دە كۇن تارتىبىندە تۇرعان وزەكتى ماسەلە.
سوندىقتان كەمەڭگەر بابانىڭ كەلەلى كەڭەسىنە، قازىنالى ميراسىنا اۋىق- اۋىق قايتا ورالىپ، ۇلى جىڭگىر ءومىردىڭ اعىستارى مەن توعىستارىنا ساي جاڭاشا پايىمداپ، بايىپپەن باعالاپ وتىرۋ تۇڭعىش پرەزيدەنت - ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ باعدار ەتكەن «رۋحاني جاڭعىرۋدى» سەنىمدى ءىزباسارى، مەملەكەت باسشىسى ق. ك. توقايەۆتىڭ ۇسىنىسى بويىنشا زاماناۋي ۇلتتىق جاڭعىرۋ باعدارلاماسىنا اينالدىرىپ جاتقان قازىرگى بۋىننىڭ، زيالى قاۋىمنىڭ پارىزى.
ايگىلى الىشەر ناۋاي: «اللانىڭ نۇرى جاۋعىر قورقىت اتا ەدى، تۇركى ۇلىسى اراسىندا ودان داڭقتى، ودان اسقان كىسى جوق ەدى. ونىڭ داڭقى ەشكىمگە جەتكىزبەيتىن ەدى. وزگەشەلىگى، دانىشپاندىق اتىنىڭ كوپ شىعۋى، نەشە جىل وزىنەن بۇرىنعىنى ءبىلۋى، نەشە جىل وزىنەن كەيىنگىنى بولجاپ، كەلەشەكتى ايتىپ بەرۋى، ونىڭ تاڭعالارلىق ناقىل سوزدەرى وسى كۇنگە دەيىن بار» دەپ كەمەڭگەردىڭ دارا كەلبەتىن بىلىمپازدىقپەن اشىپ كورسەتەدى.
ابىز، جىراۋ، شيپاگەر، وت ءتىلدى، وراق اۋىزدى بي- شەشەن، قابىرعالى قايراتكەر بولعان قورقىت اتانىڭ ەلدىكتىڭ ىرگەسىن نىعايتۋشى مەملەكەتشىل تۇلعا، ۇلىس بىرلىگىنىڭ ۇيىتقىسى، ادىلەتتىڭ قورعاۋشىسى، كونە مەن جاڭانى جالعاستىرۋشى التىن كوپىر ابىز بولعانى تاريحتا حاتتالىپ قالعان.
ءابىلعازى ءباحادۇرحاننىڭ «تۇرىك شەجىرەسىندە» جازۋىنشا، وعىز حالقى قۇرىلتاي شاقىرىپ، قايى تايپاسىنان شىققان ينال ياۆىنى حان كوتەرىپ، قورقىت اتانى وعان ءۋازىر ەتىپ سايلايدى. ينال ياۆى جەتى جىل پاتشالىق قۇرىپ، ءوز ورنىنا كەنجە ۇلى دۋيلى قايىنى تاققا وتىرعىزىپ، و دۇنيەلىك بولادى. ول ۇزاق جىل ەل باسقارادى، قورقىت اتانىڭ اقىلىنا ۇدايى قۇلاق اسىپ وتىرادى. دۋيلى قايى قايتىس بولعان سوڭ دۇنيەگە كەلگەن ونىڭ جالعىز ۇلىنا قورقىت اتا تۇمان دەگەن ات بەرەدى، تۇمان ەرجەتكەنشە ەلدى ونىڭ نەمەرە اعاسى كول ەركى حان بيلەيدى. تۇمان جىگىت بولعاندا حالىق قورقىت اتاعا «ەل مەن حاننىڭ تاعدىرى ءوز قولىڭدا، بارلىعى سەنىڭ قالاۋىڭشا بولسىن»، دەيدى. قۇرىلتاي شاقىرعان قورقىت اتا تۇماندى تاققا ءمىندىرىپ، ۇلى توي جاسايدى، ارتىنان ونىڭ ۇلى قانلى ياۆلىعا دا قىزمەت ەتەدى. وسىلايشا، قورقىت اتا بەس حاننىڭ تۇسىندا (ينال ياۆى، دۋيلى قايى، كول ەركى، تۇمان حان، قانلى ياۆلى) باس ءۋازىر بولادى.
ەلدىكتىڭ بەكەم تۇتقاسى، مەملەكەتتىك جارعى- ءتۇزىمنىڭ جاساقشىسى بولعان كەمەڭگەر قورقىتتىڭ ايتقان ءاربىر ءسوزى ءنارلى ناقىلعا، ورامدى ماقال- ماتەلگە اينالىپ، تۇركى حالىقتارىنا كەڭ تارالادى. مىسالى:
«قارا ەسەكتىڭ باسىنا جۇگەن تاققانمەنەن، ول تۇلپار بولماس، قار قانشا جاۋعانمەنەن، ول جازعا بارماس، گۇلدەنىپ وسكەن بايشەشەك كۇزگە بارماس، ات قينالماي جول الماس؛ انادان ونەگە كورمەگەن قىز جامان، اتادان تاعىلىم الماعان ۇل جامان؛ جابى مىنگەن جاۋ الماس، توزعان ماقتا ءبوز بولماس؛ سايدىڭ ءشوبىن جەكەن بىلەر، ءتۇزدىڭ ءشوبىن بوكەن بىلەر؛ كۇن مەن ءتۇننىڭ كەلگەنىن بوزتورعاي بىلەر؛ جەر قادىرىن ەل بىلەر، ەل قادىرىن ەر بىلەر؛ جالاڭاشتى توندى قىل، اش جۇرگەندى تويىندىر» دەگەن سەكىلدى ءتۇرلى وسيەت تولعاۋلارى انا ءتىلىمىزدىڭ ايشىعىنا اينالىپ بۇگىنگى كۇنگە ۇلاسىپ وتىر ەمەس پە؟!
قورقىت اتا العاش رەت قاراعايدىڭ تۇبىنەن قايىرىپ، ۇيەڭكىنىڭ تۇبىنەن ءۇيىرىپ جاساعان اققۋ بەينەلى، قاز داۋىستى قارا قوبىزى ۇلتىمىزدىڭ جىراۋلىق- مۋزىكالىق ونەرىنىڭ التىن جارشىسى، سونىمەن بىرگە ءداستۇرلى مەديتسيناسىنىڭ شيپالى اسپابى بولۋىمەن حالىقتىڭ تانىمىنا قاستەرلى ۇيا سالعان.
بۇل تۋرالى اكادەميك م. اۋەزوۆ «ءوزى تىنىمسىز ويشىل، ءوزى ونەرلى، دانا قورقىت قالىڭ ويمەن قاتتى تولعانىپ ءجۇرىپ، وزگەشە ءبىر ونەر تابادى. سۋ ۇستىنە كىلەم جايىپ، اعىن سۋمەن بىرگە، ءومىر اعىنىنداي جىلجىپ اعىپ وتىرىپ، ءوزى جاساعان ءبىرىنشى قوبىزبەن، جەر ۇستىندەگى ەڭ تۇڭعىش كۇي اسپابىمەن «كۇي» اتتى ءساندى سىر شەرتەدى. قازاق اڭىزى بويىنشا جەر- جاھان كۇي دەگەندى ەستىمەگەن شاقتا، ادام بالاسى ءان- كۇيدى بىلمەي تۇرعان شاقتا، وسى ونەردى ءبىرىنشى اسپابىنىڭ قىلىنا ورالتىپ شىعارعان قورقىت ەدى. سوندىقتان قورقىت جەر ۇستىندەگى كۇي اتاسى بولدى دەيدى»، دەپ وي تولعاۋى تەگىن ەمەس.
قوبىزدىڭ سارىنىن تاريحشى، مادەنيەتتانۋشى، ۆەنگريانىڭ ەكس- پرەزيدەنتى ارپاد گёنتس ايتقانداي، «ۇلى قۇس جولىنىڭ اۋەنى» دەۋگە ابدەن بولادى...
ەل قورعانى بولعان ەجەلگى جاۋىنگەر جىراۋلاردى قوبىزسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. قوڭىراۋلى قوبىز اسكەري- پاتريوتتىق ونەردىڭ سالتاناتتى قۇرالى دا بولعان.
«قورقىت اتا» كىتابىندا باتىرلاردىڭ جورىققا وزىمەن بىرگە قوبىز اسپابىن الىپ جۇرەتىنى، مايدان دالاسىندا كۇي وينايتىن، جىر تولعايتىن ءداستۇرى بولعاندىعى ايپاراداي ەتىلىپ جازىلعان. مىسالى: «و، قىرىق جىگىتىم، قىرىق سەرىگىم! نەگە جىلايسىڭدار؟! ونان دا مەنىڭ قىلقوبىزىمدى اكەلىپ تارتىپ، ءارۋاعىمدى جەبەپ تۇرىڭدار»، دەدى قان- ءتورالى باتىر.
ەل مەن جەردىڭ بايتاق شەجىرەسىنىڭ جيىنى، دالا مەن قالا اڭىزىنىڭ ارنالى ءتۇيىنى اراعا قانشاما شالعاي عاسىر، سالقار كەڭىستىك تۇسكەنىمەن نەگىزىنەن قورقىت اتا مەن ونىڭ توڭىرەگىنە توپتاسىپ، توعىسادى. بۇل اسىل قازىنا - ەجەلگى داڭقتى وعىز- قىپشاق ۇلىسىنىڭ بۇگىنگى ۇرپاعى ورتا ازيا، كاۆكاز، انادولى تاراپىنداعى اعايىن ەلدەرگە ورتاق مۇرا، بىرەگەي ۇران.
«قورقىت اتا» داستانىنىڭ كوگەنتۇپ سارىندارى، كەيىپكەرلەرىنىڭ ەسىم- سويى، جەر- سۋ، رۋ اتتارى ساقارا دالامىزدا مول ۇشىراسادى. مىسالى، قازىلىق، قاراتاۋ، ءشاۋىلدىر، تۇركىستان، جانكەنت، قاراشىق، دومباۋىل، ءبايبورى، بامسى بايراق (الپامىس) ، بايشۇبار، بانۋ شەشەك، قازان، ت. ب.
الپامىستىڭ جارى بارشىن سۇلۋدىڭ ەسىمى سىر بويىنداعى بارشىنكەنتكە بەرىلەدى. مامىش بەكتىڭ (الپامىستىڭ) حانىمى بارشىن سۇلۋ وعىزداردى بيلەگەن جەتى ارۋدىڭ قاتارىندا اتى اتالادى. بارشىنكەنت كەيىننەن كوككەسەنە، قىزقالا اتالۋى دا وعىز- قىپشاق زامانىنان قالعان باعالى ەسكەرتكىش بولسا كەرەك.
سىر بويىنداعى كونە قالالارعا «مادەني مۇرا»، «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا عالىمدار توبى ارحەولوگيالىق قازبا جۇرگىزۋى قۇمعا سىڭگەن جاۋھارلارىمىزدى ارشىپ الىپ، زاماناۋي جاڭعىرتۋعا، ءتول تاريحىمىزدى تۇگەندەۋگە دەگەن ۇتىمدى جوبا بولدى دەۋگە نەگىز بار. بەلگىلى عالىم م. ەلەۋوۆ باستاعان ەكسپەديتسيا ەجەلگى جەنت، قىشقالا (قىزقالا) سەكىلدى شاھارلارعا زەرتتەۋ جاساپ، كوپتەگەن باعالى ارتەفاكتىنى جۇرت نازارىنا ۇسىندى.
تۇمەن جىلدار وتسە دە تۇگەل تۇركىنىڭ ساناسىن وياتاتىن قۇدىرەتتى دابىلعا اينالعان دارابوز قورقىت «قورقىت اتا» داستانىندا ەپوستى جىرلاۋشى، ءارى وعان كەيىپكەر رەتىندە قاتىسۋى دا ابىزدىڭ ەرەكشە تۇلعاسىنا بەرىلگەن ايشىقتى مارتەبە سىندى. بۇل تەلاعىس قاسيەت دانا تونىكوكتىڭ تاسقا بادىزدەگەن جىرىندا دا كەزدەسەتىن ايرىقشا جاعداي: جىردا تونىكوك ءوزى جىراۋ ءارى كەيىپكەر. سول ءداستۇر ساباقتاستىعى قورقىت ەپوسىندا دا جالعاستىق تابادى. قورقىتتىڭ جيىنتىق بەينەسىندە التايدان انادولىعا دەيىن ەن جايىلعان تۇركى رۋحىنىڭ سان ءتۇرلى سارىنى، ەل مەن جەر شەجىرەسىنىڭ تىزبەكتى سۇرلەۋ سورابى، تانىمنىڭ قيلى كەزەڭىنىڭ بەدەرلى ءىزى جوسىلىپ جاتىر.
دانا قورقىتتىڭ اسىل ميراسىن بۇگىندەرى قازاق، تۇرىكمەن، تۇرىك، نوعاي، قاراقالپاق، باشقۇرت، قىرعىز، وزبەك سەكىلدى تامىرلاس حالىقتار وزىنە تابارىك ەتەدى، سويتۋگە دە تولىق حاقىسى بار. قورقىت اتا قابىرىنىڭ ءوزى ءۇش جەردە اتالادى: تۇركيانىڭ بايبۇرت اۋدانى، كاۆكازدا دەربەنتتە، سىرداريا بويىندا قارماقشى اۋدانىندا.
قورقىت اتانىڭ بۇل سىرلى جۇمباعىنا ازەربايجاننىڭ ايگىلى اقىنى باحتيار ۆاحابزادە ايتقان «اتاقتى تۇلعالار ءبىر جەردە تۋىپ، مىڭ جەردە دۇنيەدەن وتەدى جانە قايتادان تىرىلەدى» دەگەن عيبراتتى ءسوزى شەشىم بەرەتىن سىندى.
سىر بويىندا ءبىر شارانادان جارىلىپ، تەتەلەس عۇمىر كەشكەن تەلقوڭىر حالىقتار تۋرالى تارالعان مىناداي ەسكى شەجىرە بار: «سەيىلحان مەن جايىلحان اعايىندى ەكەن. سەيىلحاننان تۇرىكمەن، جايىلحاننان قازاق تارايدى. ءاۋ باستا سەيىلحان مەن جايىلحان ءبىر اتا، ءبىر انادان جالعىز دەنە بولىپ، جابىسىپ ەگىز تۋعان ەكەن دەسەدى- ءمىس. جايىلحان مەن سەيىلحاندى سىر بويىنىڭ ءبىر حانى قىلىشپەن ەكىگە ءبولىپ، سول ەكەۋىنەن كەيىن قازاق پەن تۇرىكمەن جۇرتى تارالىپتى».
اڭىزدى كەيىننەن تۇرىكمەننىڭ بەلگىلى اقىنى جىرعا دا اينالدىرادى: «ەكەۋى بىرگە عۇمىر كەشە بەردى... ءبىر كۇنى وسى ارانىڭ حانى كەلىپ، قىلىشپەن ءبولدى اراسىن دەسەدى ەلى».
جالپى، حالقىمىزدىڭ ۇزىنا تاريحىندا «ەلايىرىلعان» دەيتىن شەرلى كۇي- تولعاۋلار مول كەزدەسەدى. قازاق پەن نوعايدىڭ ايىرىلىسۋ زارى ءبىر توبە بولسا، ودان ىلگەرى زاماندا وعىز بەن قىپشاق جۇرتىنىڭ اجىراۋى «ايراۋىقتىڭ اشى كۇيىندەي» التىن اڭىز بولىپ بىزگە جەتىپتى. ال قورقىت ءاپساناسى بارشا تۇركىنى بىرىكتىرەتىن، باۋىرلاستىراتىن، ورتاق تامىرعا بايلايتىن قۇدىرەتتى فەنومەن ەمەس پە؟ !
«قورقىتتىڭ قابىر- كۇمبەزىن حالىق عاسىرلار بويى قادىرلەپ، بۇل اتاقتى جىراۋدىڭ، اسقان كۇيشىنىڭ، اقىلگوي دانىشپان كىسىنىڭ تۇراعى دەپ، باسىنا مىڭداعان جىل شىراق جاعىپ كەلدى... كۇزەتشى، شىراقشى قويىپ ءجۇردى»، دەيدى عۇلاما ءا. مارعۇلان.
كونەنىڭ ءىزى وشپەۋىنە، رۋحى جوعالماۋىنا كەشەگى قىلىشىنان قان تامعان كەڭەستىك توتاليتارلىق جۇيە تۇسىندا دا باتىلدىقپەن قىزمەت ەتكەن ۇلتجاندى قايراتكەر ازاماتتار ءوز ارامىزدان تابىلدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، سىر ەلى قورقىت بابا مۇراسىنا قاي زاماندا دا قورىقشى بولا ءبىلدى.
تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ شەجىرەلى رۋحانياتىنىڭ التىن تيەگى سىندى قورقىت اتا كەشەنىن بۇگىنگى زاماننىڭ تالاپتارىنا ساي تولىق لايىقتاپ، قايتا جاڭعىرتۋ مىنا ءبىزدىڭ پەشەنەمىزگە بۇيىرىپ، پەرزەنتتىك پارىزىمىزدى وتەۋگە مۇمكىندىك العان ەكەنبىز. وتكەنگە سالاۋات ايتىپ، مىڭ دا ءبىر شۇكىر ەتەمىز!
تاۋەلسىز ەلىمىزدى الەمگە تانىتقان ۇلت كوشباسشىسى، ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ قورقىت اتا مۇراسى مەن سىر ءوڭىرىن تۇلەتۋگە ەرەكشە قامقورلىق جاساپ، ايانباي قاجىر كۇش جۇمساۋى كونە قازىنانىڭ ادامزات يگىلىگىنە زاماناۋي جاراۋىنا جان- جاقتى جول اشتى. ەلباسىنىڭ تىكەلەي تاپسىرماسىمەن قورقىت مۇراسىن يۋنەسكو- نىڭ رۋحاني ميراسى تىزىمىنە تىركەۋ، كەسەنەسىن قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى قارقىندى قولعا الىندى. ابىزدىڭ كەشەنى 2015 -جىلى «قورقىت اتا زيارات ەتۋ ورتالىعى» بولىپ تۇبەگەيلى جاساقتالدى. بۇل كيەلى ورىن بۇكىلالەمدىك «ەكسپو-2017» كورمەسى نىساندارىنىڭ ساناتىندا دارىپتەلىپ، سان مىڭداعان تۋريست كەلىپ، زيارات ەتۋگە مۇمكىندىك تۋدى.
1999 -جىلى «قورقىت اتا» كىتابىنىڭ 1300 -جىلدىعى يۋنەسكو دەڭگەيىندە اتاپ ءوتىلدى. وسىعان بايلانىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن قىزىلوردا قالاسىندا قورقىت اتاعا ەسكەرتكىش ورناتىلىپ، «قورقىت جانە ۇلى دالا سازى» اتتى حالىقارالىق ءداستۇرلى ساز فەستيۆالى, قوبىزدا ورىنداۋشىلاردىڭ «قىلقوبىز» رەسپۋبليكالىق كونكۋرسى تابىستى ءوتتى.
2015 -جىلى «قورقىت اتا» كىتابىنىڭ جارىق كورگەنىنە 200 جىل تولۋىنا وراي پاريجدە يۋنەسكو- نىڭ شتاب- پاتەرىندە «قورقىت مۇراسى جانە تۇركى الەمى» اتتى شارا ءوتتى. عىلىمي شارانى حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى يۋنەسكو جانىنداعى ازەربايجان، تۇركيا، تۇرىكمەنستاننىڭ تۇراقتى وكىلدىكتەرىمەن بىرلەسە ۇيىمداستىردى.
2018 -جىلى يۋنەسكو- نىڭ 13-سەسسياسىندا الەمنىڭ 217 ەلىنىڭ وكىلدەرى قاتىسىپ، قورقىت اتا ميراسىن ادامزاتتىڭ ماتەريالدىق ەمەس مادەني مۇرا تىزىمىنە ەنگىزۋ تۋرالى رەسمي شەشىم قابىلدادى. بۇل جوبا قازاقستاننىڭ باستاماشىلىعىمەن جانە باۋىرلاس تۇركيا، ازەربايجان مەملەكەتتەرىنىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسىپ، قورقىت مۇراسى ادامزاتتىڭ اقىل- وي قازىناسىنا رەسمي تىركەلدى.
«عارىش قاقپاسى» سانالاتىن، ياعني «جەر كىندىگى» ىسپەتتى بايقوڭىر ماڭىندا ىرگە تەپكەن ايدىندى قورقىت اتا كەشەنى ءوزىنىڭ بۇكىلادامزاتتىق قۇندىلىققا ءتان ماعىناسىن جالپاق جاھانعا مەڭزەپ تۇرعانداي. اتالعان كەشەننىڭ «باتىس ەۋروپا - باتىس قىتاي» كۇرە جولىنىڭ بويىندا ورنالاسۋى دا باتىس پەن شىعىس وركەنيەتتەرىنە دانەكەر قورقىتتىڭ سيمۆوليكالىق سيپاتىن تانىتا تۇسەرى ءسوزسىز. ەتنوسارالىق تاتۋلىق پەن تۇراقتىلىق قامتاماسىز ەتىلگەن قوعامىمىزدا قورقىت تۇلعاسىنا تاعزىم ەتىپ، عيبراتىنا سۋسىنداۋدىڭ بىرىكتىرۋشىلىك ماڭىزى زور.
دانا قورقىت اتانىڭ حالىق رۋحى مەن كىسىلىكتىڭ كىلتىنە نۇرلى باستاۋ بولاتىن باي مۇراسىن بۇگىنگى جاھاندانۋ كەزەڭىندە ادامزاتتىڭ جاۋھار قازىناسى تۇرعىسىنان الەمدىك كەڭىستىكتە دارىپتەپ، وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ كادەسىنە جاراتۋدىڭ ماڭىزى زور.
قورقىت بەينەسىنەن باستاۋ العان ىزگى ارماندار، اسىل مۇراتتار ەلباسى، ۇلت كوشباسشىسى ن. نازاربايەۆتىڭ «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىمەن ۇندەستىك تاۋىپ، قىرانداي قايتا تۇلەگەن قازاق ەلىندە گۇلدەنىپ جۇزەگە اسىپ جاتقانى ەلدىك رۋحقا تەگەۋرىندى سەرپىن بەرىپ كەلەدى.
قىرىمبەك كوشەربايەۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى
Egemen Qazaqstan
