زەينەتاقى جيناقتارىن سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋ جونىندە نەنى ءبىلۋ كەرەك
تاعى ءبىر باعىتى جەكە باسقارۋشى كومپانيالارعا ينۆەستيتسيالىق باسقارۋعا بەرۋ ءۇشىن پايدالانۋ قۇقىعىنا قاتىستى بولىپ وتىر.
زەينەتاقى جيناعىن ينۆەستيتسيالىق پورتفەلدى باسقارۋشىعا (ي پ ب) سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋدىڭ الدىندا ب ج ز ق سالىمشىسى ءوزىنىڭ جەكە جيناعىنداعى قاراجاتتىڭ قانشالىقتى جەتكىلىكتى ەكەنىن تەكسەرۋى كەرەك. ول ءۇشىن enpf.kz سايتىنداعى جەكە كابينەتتە نەمەسە ب ج ز ق ءموبيلدى قوسىمشاسىندا قاراۋعا بولادى. سالىمشىنىڭ زەينەتاقى جيناقتارى ي پ ب باسقارۋىنا:
- سالىمشىنىڭ ب ج ز ق- داعى زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ناقتى سوماسى مەن زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ەڭ تومەن جەتكىلىكتىلىك شەگى اراسىنداعى ايىرمادان اسپايتىن مولشەردە؛ نەمەسە - ءومىر بويعى تولەمدەردى كوزدەيتىن ساقتاندىرۋ ۇيىمىمەن زەينەتاقى اننۋيتەتى شارتى جاسالعان جاعدايدا، سالىمشىنىڭ ب ج ز ق- داعى شوتىنداعى زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ قالدىعىنان اسپايتىن مولشەردە بەرىلۋى مۇمكىن. ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى وكىلدەرىنىڭ مالىمەتىنشە، زەينەتاقى جيناعىنىڭ بولىگىن ينۆەستيتسيالىق پورتفەلدى باسقارۋشىعا بەرۋ ءۇشىن «جەتكىلىكتىلىك شەگى» دەڭگەيىن ەسكەرۋ كەرەك.
ەسكە سالا كەتەيىك، بۇعان دەيىن ەڭبەك مينيسترلىگىنىڭ باسشىلىعى «جەتكىلىكتىلىك شەگىنە» قاتىستى تۇسىنىك بەرگەن بولاتىن. قاجەتتىلىك شەگىن ەسەپتەۋ ءتارتىبى رەسمي ۇكىمەتتىڭ ارنايى قاۋلىسىمەن بەكىلەتىن بولادى. بۇل تۇرعىدا ونىڭ مولشەرى ءار جاسقا ەسەپتەلگەن. «جەتكىلىكتىلىك شەگىنىڭ» نەگىزگى پارامەترلەرى ايەلدەر مەن ەرلەر ءۇشىن ءبىرىڭعاي مولشەردە قارالدى.
«جەتكىلىكتىلىك شەگى» دەگەنىمىز - ول ەرتەڭ زەينەت جاسىنا جەتكەندە زەينەتاقى جيناقتاۋ قورىنان ەڭ كەم دەگەندە تومەنگى مولشەردە زەينەتاقى الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن سوما. جاس ازامات زەينەت جاسىنا دەيىن كەمىندە ەڭ تومەنگى جالاقى الىپ، سونىڭ 10 پايىزىن اۋدارىپ وتىرسا، كەيىن زەينەت جاسىنا جەتكەننەن سوڭ، ەڭ تومەنگى زەينەتاقى الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن «جەتكىلىكتىك شەگى» قاراستىرىلدى. 2021 -جىلداعى زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ «جەتكىلىكتىك شەگىنىڭ» كولەمى: سالىمشى ءوزىنىڭ ەسەپ شوتىندا زەينەتاقى جيناعىنىڭ جەتكىلىكتى ەكەنىن ناقتىلاعاننان كەيىن، ءتيىستى سومانى ينۆەستيتسيالىق پورتفەلدى باسقارۋشىعا اۋدارتۋ جونىندە ب ج ز ق- عا وتىنىشپەن جۇگىنۋى كەرەك.
ءوتىنىش بجزق- نىڭ www.enpf.kz سايتىنداعى جەكە كابينەت ارقىلى نەمەسە ب ج ز ق- نىڭ كەز كەلگەن وڭىرلىك بولىمشەسىنە ءوزى كەلىپ، ءوتىنىش بىلدىرگەندە بەرىلۋى مۇمكىن.
«ب ج ز ق جەتكىلىكتىلىك سوماسىنان اساتىن زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ءبىر بولىگىن سالىمشىدان ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن كۇننەن كەيىن كۇنتىزبەلىك وتىز كۇن ىشىندە ي پ ب- نىڭ سەنىمگەرلىك باسقارۋىنا اۋدارۋدى جۇزەگە اسىرادى. سالىمشىنىڭ زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ قالعان بولىگى ۇلتتىق بانكتىڭ باسقارۋىندا قالا بەرەدى. سالىمشىنىڭ جەكە زەينەتاقى شوتىنداعى جيناقتاردىڭ جالپى ەسەبىن ب ج ز ق جۇرگىزەدى»، - دەدى ب ج ز ق باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ساۋلە ەگەۋبايەۆا رەداكسيا ساۋالىنا جاۋاپ بەرە وتىرىپ.
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، ق ر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى زەينەتاقى اكتيۆتەرى سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرىلۋى مۇمكىن ي پ ب- عا قويىلاتىن تالاپتاردى بەكىتەدى. اعىمداعى ساتتە اگەنتتىكتىڭ ينۆەستيتسيالىق پورتفەلدى باسقارۋعا ارنالعان ليتسەنزياسى بار 18 باسقارۋشى كومپانيانىڭ 6-ۋى بەكىتىلگەن تالاپتارعا سايكەس كەلەدى. ولار:
1) «First Heartland Jysan Invest» اق 2) «BCC Invest» ا ق - «بانك سەنتركرەديت» ا ق- تىڭ ەنشىلەس ۇيىمى» 3) «Halyk Global Markets» ا ق («قازاقستان حالىق بانكى» ا ق- تىڭ ە ۇ) 4) «Halyk Finance « قازاقستان حالىق بانكىنىڭ ە ۇ» ا ق 5) «First Heartland Capital» ا ق 6) «سەنتراس سەكيۋريتيز» اق بەلگىلى بولعاندا، قازىرگى كەزدە اگەنتتىك تاراپىنان رۇقسات بەرىلگەن 6 كومپانيانىڭ تورتەۋى زەينەتاقى جيناقتارىن باسقارۋ بويىنشا ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىمەن شارت جاساستى.
ولاردىڭ قاتارىندا: Jysan Invest, Halyk Global Markets, BCC INVEST جانە سەنتراس سەكيۋريتيز. سالىمشى وسى باسقارۋشى كومپانيالار ىشىنەن ءوز تاڭداۋىن جاساپ، «جەتكىلىكتىك شەگىنەن» اسىپ تۇسكەن ءوز جيناعىنىڭ ءبىر بولىگىن اۋدارا الادى. «زەينەتاقىمەن قامسىزداندىرۋ تۋرالى» زاڭعا سايكەس، ي پ ب ينۆەستيتسيالىق باسقارعانى ءۇشىن كوميسسيالىق سىياقى الۋعا قۇقىلى. يپب سىياقىسىنىڭ شەكتى شاماسى الىنعان ينۆەستيتسيالىق تابىستىڭ 7,5 پايىزىنان اسپاۋى كەرەك. كوميسسيالىق سىياقىنىڭ ناقتى شاماسىن جىل سايىن ي پ ب- نىڭ باسقارۋشى ورگانى بەكىتەتىن بولادى جانە ول جىلىنا كوپ دەگەندە ءبىر رەت وزگەرۋى مۇمكىن. قوردىڭ مالىمەتى بويىنشا، زەينەتاقى جيناعىن ينۆەستيتسيالىق پورتفەل رەتىندە باسقارۋعا رۇقساتى بار كومپانيالاردىڭ ءتىزىمى، ولاردىڭ ينۆەستيتسيالىق دەكلاراتسيالارى مەن كوميسسيالىق سىياقى تۋرالى اقپارات enpf.kz سايتىنىڭ «قىزمەتتەر» بولىمىندە ورنالاسقان. وسى ارقىلى جيناقتاۋشى زەينەتاقى جۇيەسىنە زەينەتاقى اكتيۆتەرىن باسقارۋشىلاردىڭ باسەكەلەستىك ورتاسى قايتارىلىپ وتىر. ولار سالىمشىلارعا ءتۇرلى تاۋەكەلدەر مەن كىرىستىلىك دەڭگەيمەن وزدەرىنىڭ ينۆەستيتسيالىق ستراتەگياسىن ۇسىنادى.
سالىمشىلاردا باسقارۋشى كومپانيانى تاڭداۋ ارقىلى وزدەرىنىڭ جيناقتارىن باسقارۋ مۇمكىندىگى پايدا بولدى. ايتا كەتەيىك، كليەنتكە تيەسىلى سىياقى بەكىتىلگەن دەڭگەيدە بولمايدى، ياعني ينۆەستيتسيادان كەلىپ تۇسكەن پايىز كولەمى ءارتۇرلى بولۋى مۇمكىن. س. ەگەۋبايەۆانىڭ سوزىنە قاراعاندا، ب ج ز ق- دان زەينەتاقى اكتيۆتەرىن العاننان كەيىن، ينۆەستيتسيالىق پورتفەلدى باسقارۋشى قاراجاتتى رۇقسات ەتىلگەن قارجىلىق تەتىكتەرگە ينۆەستيتسيالايدى. باسقارۋشى كومپانيا ءسىزدىڭ زەينەتاقى جيناعىڭىزدى ورنالاستىرۋدان قانداي سومادا ينۆەستيتسيالىق كىرىستى ەسەپتەگەنىن كورۋ ءۇشىن جەكە زەينەتاقى شوتىنداعى ءۇزىندى كوشىرمەدەن قاراۋعا بولادى.
زەينەتاقى اكتيۆتەرىن ي پ ب- نىڭ سەنىمگەرلىك باسقارۋىنا العاش بەرگەننەن كەيىن سالىمشى:
• ب ج ز ق- عا ءوزىنىڭ زەينەتاقى جيناقتارىن ءبىر ي پ ب- دان ەكىنشى ي پ ب- عا سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋ تۋرالى ءوتىنىشتى جىلىنا كوپ دەگەندە ءبىر رەت بەرۋگە؛
• ب ج ز ق- عا يپب سەنىمگەرلىك باسقارۋىنداعى زەينەتاقى جيناقتارىن ۇلتتىق بانكتىڭ سەنىمگەرلىك باسقارۋىنا قايتارۋعا (زەينەتاقى جيناقتارى ي پ ب سەنىمگەرلىك باسقارۋىنا العاش بەرىلگەننەن كەيىن ەكى جىلدان ەرتە ەمەس) ءوتىنىش بەرۋگە قۇقىلى. سالىمشى زەينەت جاسىنا جەتكەنگە دەيىن كۇنتىزبەلىك 10 كۇن بۇرىن سالىمشىنىڭ زەينەتاقى جيناقتارى ۇلتتىق بانكتىڭ ينۆەستيتسيالىق باسقارۋىنا قايتارىلادى. ايتپاقشى، قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى ءمادينا ءابىلقاسىموۆا بۇل تاقىرىپقا بايلانىستى دەپۋتاتتىق ساۋالعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ ءتيىستى تۇسىنىك بەرگەن ەدى. ينۆەستيتسيالاردى ءارتاراپتاندىرۋدى جانە ىقتيمال، كرەديتتىك، نارىقتىق جانە ۆاليۋتالىق تاۋەكەلدەردى بارىنشا ازايتۋدى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا زەينەتاقى اكتيۆتەرىن ينۆەستيتسيالاۋدىڭ مىناداي ليميتتەرى بەلگىلەندى:
- ءبىر تۇلعا جانە ونىڭ ۇلەستەس تۇلعالارى شىعارعان (بەرگەن) قارجى قۇرالدارىنا - زەينەتاقى اكتيۆتەرى قۇنىنىڭ %10 نان كەم؛
- شەتەل ۆاليۋتاسىندا نومينيرلەنگەن قارجى قۇرالدارىنا - زەينەتاقى اكتيۆتەرى قۇنىنىڭ %50 نان كەم؛
- ءبىر شىعارىلىمداعى بورىشتىق باعالى قاعازدارعا - وسى شىعارىلىمنىڭ ورنالاستىرىلعان باعالى قاعازدارىنىڭ جالپى سانىنىڭ %50 نان كەم؛
- ق ر ەميتەنتتەرىنىڭ اكتسيالارىنا - ەميتەنتتىڭ داۋىس بەرەتىن اكسيالارىنىڭ جالپى سانىنىڭ %10 نان كەم.
«جەكە باسقارۋعا بەرىلگەن زەينەتاقى اكتيۆتەرىنىڭ بولجامدى كىرىستىلىگىنىڭ دەڭگەيى زەينەتاقى اكتيۆتەرىنىڭ قۇرامىنداعى قارجى قۇرالدارىنىڭ تىزبەسىنە عانا ەمەس، سونداي- اق باسقارۋشى كومپانيا تاڭداعان زەينەتاقى اكتيۆتەرىن ينۆەستيتسيالاۋ ستراتەگياسىنا جانە باسقارۋشى كومپانيانىڭ نارىقتاعى بەلسەندىلىگىنە دە بايلانىستى بولادى»، - دەدى م. ءابىلقاسىموۆا.
ونىڭ ايتۋىنشا، اگەنتتىك ءتيىستى زاڭنامانى ىسكە اسىرۋ اياسىندا جەكە باسقارۋشى كومپانيالاردىڭ زەينەتاقى اكتيۆتەرىن باسقارۋى ءۇشىن قاجەتتى نورماتيۆتىك- قۇقىقتىق بازا قامتاماسىز ەتىلدى.
«اتاپ ايتقاندا، «قۇقىقتىق اكتىلەر تۋرالى» ق ر زاڭىنىڭ تالاپتارىنا سايكەس، زاڭعا تاۋەلدى نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردىڭ ءتيىستى جوبالارى اشىق دەرەكتەردىڭ ينتەرنەت پورتالىندا جاريالاندى، بارلىق مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگاندارمەن كەلىسىلدى. جوبالار بويىنشا «قازاقستان قارجىگەرلەرىنىڭ قاۋىمداستىعى» زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنەن جانە «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنان ساراپتامالىق قورىتىندىلار الىندى، سونداي- اق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى عىلىمي ساراپتاما جۇرگىزىلدى. بارلىق مۇددەلى تۇلعالارمەن كەلىسىم بويىنشا ءىس- شارالار وتكىزىلگەننەن كەيىن جانە ساراپتامالىق قورىتىندىلار الىنعاننان كەيىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىندا كوزدەلگەن تارتىپپەن جانە مەرزىمدە اگەنتتىك باسقارماسى 2021 -جىلعى 9-17 اقپان ارالىعىندا ازاماتتاردىڭ ءوز زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ءبىر بولىگىن جەكە سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋ ماسەلەلەرىن رەتتەيتىن 10 قاۋلىنى بەكىتتى»، - دەدى ءمادينا ءابىلقاسىموۆا.
