قازاقستان «ۆەتو» قۇقىعىن مەملەكەتتىڭ ەگەمەندىك قۇقىعى رەتىندە قاراستىرادى
ەاەو ەلدەرىنىڭ ءوزارا ساۋداسىنداعى كەدەرگىلەردى جويۋ جوعارى دەڭگەيدەگى تالقىلاۋدىڭ ورتالىق ماسەلەسى بولىپ تابىلادى. اعىمداعى كەڭەس بارىسىندا مەتالل سىنىقتارى نارىعىن رەتتەۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. قازاقستان مەن بەلارۋسياداعى سىنىقتاردىڭ ەكسپورتىن رەتتەۋ شارالارى كەدەرگى دەپ تانىلعان القا شەشىمدەرىنىڭ توڭىرەگىندە پىكىرتالاس ءوربىدى.
«قازاقستان سىنىقتاردى شىعارۋ كەزىندە اۆتوكولىك قۇرالدارىن پايدالانۋعا شەكتەۋ قويدى. شارا مەتالل سىنىقتارىنىڭ كولەڭكەلى اينالىمىنا قارسى كەشەندى كۇرەستىڭ بولىگى بولىپ تابىلادى جانە شارتقا مۇلدەم قايشى كەلمەيدى. جىل سايىن سىنىقتاردىڭ كولەڭكەلى اينالىمى 3,5 ميلليارد تەڭگەدەن استام سومادا مەملەكەتتىك بيۋدجەتتىڭ جوعالۋىنا اكەپ سوعادى»، - دەپ حابارلادى ق ر ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ ەۋرازيالىق ۇكىمەتارالىق كەڭەس اياسىندا.
ول، سونداي- اق، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەەك- ءتىڭ سىنىقتاردى ق ر- دان اۆتوموبيلدەرمەن اكەتۋگە تىيىم سالۋدى كەدەرگى دەپ تانۋ تۋرالى شەشىمىنە ۆەتو قويعانىن ءتۇسىندىردى. باقىت سۇلتانوۆ تۇسىندىرگەندەي، بۇگىندە ەاەو ەلدەرىنىڭ بارلىعى قارا مەتالل سىنىقتارى مەن قالدىقتارىنىڭ ەكسپورتىن شەكتەۋدىڭ ءتۇرلى شارالارىن قولدانۋدا.
«مىسالى، بەلارۋسسيادا سىنىقتاردى ەكسپورتتاۋ ءۇشىن ۇكىمەتتىڭ ارنايى رۇقساتىن الۋ كەرەك. ارمەنيا مەن قىرعىزستان مەتالل سىنىقتارىن جارتى جىلعا شىعارۋعا تىيىم سالدى». قازاقستاندىق تاراپ ەاەو- داعى سىنىقتار اينالىمىنىڭ ىشكى نارىعىن قاناعاتتاندىرۋعا ەكسپورتتىق اعىنداردى ەلدەردىڭ قايتا وڭدەۋ كاسىپورىندارىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە قايتا باعىتتاۋ ەسەبىنەن قول جەتكىزىلۋگە ءتيىس دەپ سانايدى.
«ەگەر ىشكى نارىقتا تاپشىلىق بولسا، وندا ءبىزدىڭ ەلدەر بىرلەسكەن كۇش- جىگەرمەن نارىقتى تەڭدەستىرە الادى. ءبىراق ەگەر سىنىقتار تاپشىلىعى بار جەكەلەگەن ەلدەر ءوز كاسىپورىندارىن جۇكتەۋ ءۇشىن ونى بەلسەندى تۇردە ءۇشىنشى ەلدەرگە اكەتۋدى جالعاستىرسا، وندا سىنىقتاردى ەاەو بويىنشا سەرىكتەستەردەن ءوز ونەركاسىبىنە زالال كەلتىرە وتىرىپ، ءسوزسىز جەتكىزۋدى تالاپ ەتۋگە نەگىز جوق»، - دەپ مالىمدەدى سۇلتانوۆ.
ق ر، ر ا، ك ر، ر ب سىنىقتارىن كوبىنەسە رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ كاسىپورىندارى تۇتىنادى. ال رەسەيلىك سىنىقتار الىس شەتەلگە «كەتەدى». قازىرگى ۋاقىتتا ماسكەۋ ءوز سىنىقتارىن ءۇشىنشى ەلدەرگە ەكسپورتتاۋعا توسقاۋىل قويا باستادى: 31- قاڭتاردان باستاپ 180 كۇنگە دەيىن سىنىقتاردى ەكسپورتتاۋعا ەكسپورتتىق كەدەندىك باجدىڭ جوعارىلاتىلعان ستاۆكاسى ىسكە قوسىلدى، بۇل سالانىڭ ەكسپورتتىق تارتىمدىلىعىن تومەندەتۋى كەرەك. ماسەلەنى تالقىلاۋ قورىتىندىسى بويىنشا تاراپتار بەستىك ءۇشىن دە، ەكىجاقتى فورماتتا دا قوسىمشا كونسۋلتاتسيالار وتكىزۋگە ۋاعدالاستى، ونىڭ بارىسىندا ەلدەر وسى ستراتەگيالىق شيكىزاتتىڭ ىشكى تەڭگەرىمدەرى تۋرالى ۋاعدالاسۋعا ءتيىس.
كۇن تارتىبىندەگى تاعى ءبىر وزەكتى ماسەلە ەاەو ەلىنىڭ ساۋدا شارالارىنا «ۆەتو» قولدانۋ تاقىرىبى بولدى. «قازاقستان «ۆەتو» قۇقىعىن مەملەكەتتىڭ ءسوزسىز ەگەمەندىك قۇقىعى رەتىندە قاراستىرادى. ول القانىڭ ءبىزدىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرىمىزگە قايشى كەلەتىن شەشىمدەر قابىلداۋىنا جول بەرمەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىراق بۇل رەتتە ساۋدا شارالارىنا «ۆەتو» قۇقىعىن قولدانۋدىڭ تۇسىنىكتى ەرەجەلەرى بولۋعا ءتيىس، ويتكەنى مۇنداي شارالاردى قولدانۋ د س ۇ حالىقارالىق قۇقىعىمەن ناقتى رەتتەلگەن»، - دەپ ءتۇسىندىردى باقىت سۇلتانوۆ.
كەلىسسوزدەردىڭ قورىتىندىسى ەلدەردىڭ ساۋدا شارالارى جونىندەگى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسيانىڭ شەشىمدەرىنە «ۆەتو» قولدانۋ رەگلامەنتى جوباسىنىڭ ءىس جۇزىندە بارلىق تارماقتارى بويىنشا ىمىراعا قول جەتكىزۋى بولدى.
تاراپتار، سونداي- اق، اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى سەلەكسيالىق - اسىل تۇقىمدىق جۇمىستى ۇيلەستىرۋ جانە تالدامالىق قامتاماسىز ەتۋ ءتارتىبىن جانە ەاەو ەلدەرىندەگى ماكروەكونوميكالىق جاعداي تۋرالى باياندامانى كەلىستى. بۇل ۋاعدالاستىقتار ەاەو نارىعىنىڭ ودان ءارى دامۋىنىڭ كوكجيەگىن ايقىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
بۇدان باسقا، ۇكىمەت باسشىلارى ەەك ەكونوميكا جانە قارجى ساياساتى جونىندەگى القا مۇشەسى لاۋازىمىنا رۋسلان باقىتجان ۇلى بەكەتايەۆتىڭ كانديداتۋراسىن ماقۇلدادى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، بۇگىن الماتى قالاسىندا ق ر پرەمەر- ءمينيسترى ا. ۇ. ماميننىڭ توراعالىعىمەن ەۋرازيالىق ۇكىمەتارالىق كەڭەسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى.
