ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ەلباسىنىڭ رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.

جيىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2021-2025 -جىلدارعا ارنالعان ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى، سونداي- اق قارۋلى كۇشتەردى قايتا جاراقتاندىرۋ مەن قورعانىس ونەركاسىبىن دامىتۋ جوسپارلارى قارالدى. جيىندى اشقان قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى بۇگىنگى تاڭدا باسقا ەلدەرمەن قاتار قازاقستان دا ءقاۋىپسىز ورتانىڭ ساپالىق وزگەرۋ كەزەڭىنە قادام باسقانىن اتاپ ءوتتى.

- ءبىز ءبىرتۇتاس مەملەكەت جانە ۇلت رەتىندە بەتبۇرىس كەزەڭىنە كەلىپ جەتتىك. بۇل وزگەرىسكە كوروناۆيرۋس پاندەمياسى تۇرتكى بولدى. ونىڭ اسەرى الداعى ونجىلدىققا سوزىلۋى مۇمكىن. قازىردىڭ وزىندە ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە قاتىستى قالىپتاسقان سىن- قاتەرلەر ترانسفورماتسياعا ۇشىراپ، اسسيمەتريالىق ءارى گيبريدتىك قاتەرلەر تۋىنداپ جاتىر، - دەدى ەلباسى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن قازاقستاندىق قوعامنىڭ قازىرگى جاعدايلارعا جاۋاپ بەرە الاتىن جاڭا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ارحيتەكتۋراسىن جاساۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

- ەكونوميكالىق، تەحنولوگيالىق، الەۋمەتتىك احۋال مەن سىرتقى جاعدايلار قالاي وزگەرسە دە، ءبىزدىڭ ەشقاشان مىزعىمايتىن ۇلتتىق مۇددەلەرىمىز بار. بۇل - قازاقستاننىڭ ەگەمەندىگى، اۋماقتىق تۇتاستىعى، بىرلىك، ساياسي تۇراقتىلىق، ازاماتتاردىڭ ءال- اۋقاتى جانە الەۋمەتتىك ادىلدىك. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسى وسى قۇندىلىقتاردى قورعاۋعا، بيىل 30 جىلدىعىن اتاپ ءوتىپ جاتقان تاۋەلسىزدىگىمىزدى نىعايتۋعا نەگىزدەلگەن، - دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

كۇن تارتىبىندەگى ءبىرىنشى ماسەلەنى تالقىلاۋ بارىسىندا پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى - قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى ءا. يسەكەشيەۆ جاڭا ستراتەگيانىڭ نەگىزگى باعىتتارىن تانىستىردى. وندا قامتىلعان شارالارعا تاۋەكەلدەردى باسقارۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرى باسشىلىققا الىنىپ، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك تەڭگەرىمدى الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق جانە قوعامدىق- ساياسي دامۋمەن بەرىك بايلانىسقان. نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەسى كۇن تارتىبىنەن ۇزاق ۋاقىتقا دەيىن تۇسپەيتىنىنە نازار اۋداردى، سەبەبى ينفەكتسيالىق جانە باسقا دا اۋرۋلار جاھاندىق سىن- قاتەرلەرگە اينالدى. وسىعان وراي ەلباسى بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك پەن قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى باستى قاۋىپ- قاتەرلەرگە تويتارىس بەرۋ ءۇشىن ءتيىمدى شارالاردىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ كورسەتتى.

- ەندى دەنساۋلىق ساقتاۋعا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك پەن الەۋمەتتىك تۇراقتىلىقتىڭ نەگىزگى كومپونەنتى رەتىندە قاراۋ كەرەك. پاندەميا كەزىندە الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق تەجەلىستەر بولادى. ول - ءبىرىنشى كەزەكتە، حالىقتىڭ تابىسىنىڭ ازايۋى، وڭىرلەردىڭ، سالالاردىڭ، قالالار مەن اۋىلداردىڭ اراسىنداعى تەڭسىزدىكتەردىڭ ءوسۋى. بۇل باعىتتا ماقساتتى تۇردە جۇمىس ىستەۋ كەرەك. الەۋمەتتىك تۇرعىدان از قامتىلعان تۇرعىندارعا كەشەندى قولداۋ كورسەتۋ قاجەت، - دەدى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەكونوميكالىق قاۋىپسىزدىكتى، كيبەرقاۋىپسىزدىكتى، اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك پەن ادامي كاپيتالدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىنە ەرەكشە نازار اۋداردى.

- ناعىز قاۋىپ - مينەرالدى- شيكىزات رەسۋرستارى باعاسىنىڭ قۇلدىراۋى ەمەس، ۇلتتىڭ ينتەللەكتۋالدىق الەۋەتىنىڭ تومەندەۋ قاۋپى. بۇل، ءبىرىنشى كەزەكتە، ءبىلىم بەرۋگە قاتىستى. ءبىز وسى سالا بويىنشا دامىعان ەلدەردەن ءالى ارتتا كەلەمىز. ءبىلىم مەن ءىلىم تاياۋ ونجىلدىقتا ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەيامىز بولۋى كەرەك، - دەپ اتاپ ءوتتى ەلباسى.

سونىمەن قاتار ەلباسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ ءداستۇرلى تۇرلەرى - سىرتقى جانە اسكەري قاۋىپسىزدىككە توقتالدى. مۇنداعى نەگىزگى سىن- قاتەرلەر سىرتقى كۇشتەردىڭ ءوزارا تەكەتىرەسىنە، ورتالىق ازيا مەن ونىڭ توڭىرەگىندە تۇراقسىز ايماقتاردىڭ قۇرىلۋ مۇمكىندىگىنە، تەرروريستىك، راديكالدى، قىلمىستىق جانە باسقا دا ىرىتكى سالۋشى كۇشتەردىڭ وڭىردە شوعىرلانۋىنا بايلانىستى. تالقىلاۋ قورىتىندىسى بويىنشا وتىرىسقا قاتىسۋشىلار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاڭا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسىنىڭ تۇجىرىمدىق ۇستانىمدارىن ماقۇلدادى. سونداي- اق، تالقىلاۋ بارىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اسكەري قاۋىپسىزدىگىن لايىقتى قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىس قارۋلى كۇشتەردى دامىتۋ ماسەلەلەرى قارالدى. ەلباسى جاڭا تەحنولوگيالار ەنگىزۋدى جانە قارۋ- جاراق پەن اسكەري تەحنيكا وندىرىسىندەگى تەحنولوگيالىق پروگرەستى ەسەپكە الا وتىرىپ، قارۋلى كۇشتەردى جەتىلدىرۋ قاجەتتىگىنە دە توقتالدى.

- قارۋلى كۇشتەردى 2030 -جىلعا دەيىن قايتا جاراقتاندىرۋ جانە قورعانىس ونەركاسىبىن دامىتۋ تۇجىرىمداماسى ارميانى جابدىقتاۋدىڭ ۇزاق مەرزىمگە ارنالعان تاسىلدەرىن ايقىندايدى جانە جاڭا تەحنولوگيالىق سىن- قاتەرلەرگە ساي كەلەدى. وتاندىق قورعانىس ونەركاسىبى

- قورعانىس قابىلەتىنىڭ ماڭىزدى بولىگى، ول قارۋلى كۇشتەردىڭ سۇرانىسىنا باعىتتالعان، - دەدى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى.

وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قارۋلى كۇشتەردىڭ، باسقا اسكەرلەر مەن كۇشتىك قۇرىلىمداردىڭ اسكەري دايىندىق دەڭگەيىن كوتەرۋگە، اۋماقتىق قورعانىس كۇشتەرىن نىعايتۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار ناقتى تاپسىرما بەردى.