ىسمەرلىكپەن تۇرمىسىن جاقسارتقان قازاق ايەلدەرى - شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق- قا شولۋ

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات- «قازاقپارات» ح ا ا ادەتتەگىدەي شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.

وزبەكستاندىق عالىم قازاقستان حالىقى اسسامبلەياسىنىڭ «بىرلىك» مەدالىمەن ماراپاتتالدى - « ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى

الىشەر ناۋاي اتىنداعى تاشكەنت مەملەكەتتىك وزبەك ءتىلى مەن ادەبيەتى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عىلىمي زەرتتەۋلەر جانە عىلىمي- پەداگوگيكالىق كادرلاردى دايارلاۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى PhD دوكتورى نوديربەك جۋراكۋزيەۆ قازاقستان تاراپىنان ماراپاتتالدى، دەپ حابارلايدى «ءو ز ا».

«نوديربەك جۋراكۋزيەۆ مىرزا قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىنداعى دوستىق، مادەني، ءبىلىم بەرۋ جانە عىلىمي بايلانىستاردى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قولتاڭباسى قويىلعان كۇالىك پەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ «بىرلىك» التىن مەدالىمەن ماراپاتتالعان ، دەپ جازادى وزبەكستاندىق با ق.

ن. جۋراكۋزيەۆ فەرعانا وبلىسىنىڭ بەسارىق اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. 2018 -جىلى فيلولوگيا عىلىمدارىنان دوكتورلىق ديسسەرتاتسياسىن قورعاعان. 50 دەن استام عىلىمي ماقالانىڭ اۆتورى.

تۇرىك جانە قازاق ىسكەرلەر وداعىنا جاڭا باسشى سايلاندى - TRT

تۇرىك جانە قازاق ىسكەرلەر وداعى (TـKİB) جاڭا باسشىسىن سايلادى. TـKİB- ءتىڭ جاڭا اتقارۋ كەڭەسى ءتوراعاسى دجەم جيريتچي بولدى. بۇل تۋرالى وسى اپتادا تۇركيا راديو تەليەۆيزيا پورتالى حابارلاعان بولاتىن.

تۇركيالىق ب ا ق- تىڭ دەرەگىنشە، قازاقستاننىڭ الماتى قالاسىندا وتكەن TـKİB جينالىسىندا وداقتىڭ جاڭا باسشىلىعى سايلانعان. داۋىسقا سالۋ بارىسىندا دجەم جيريتچي باسشى بولىپ تاعايىندالدى.

«تۇرىك- قازاق ىسكەرلەر وداعى رەتىندە باسىمدىعىمىز وسى مەكەمەنى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋ. وسىعان بايلانىستى جۇمىستاردى باستاپ كەتتىك. بۇكىل ينفراقۇرىلىمىزبەن دايىن بولۋ، وسىنداعى تۇرىك كومپانيالارىنىڭ پروبلەمالارىن شەشۋ. جەرگىلىكتى باسشىلىقپەن بايلانىستاردى نىعايتۋ جانە سونىمەن بىرگە تۇركيادا ينۆەستيتسيا سالۋدى جوسپارلاعان قازاق ينۆەستورلارعا جول كورسەتۋ، ءبىر كوپىر قالىپتاستىرۋ ماقسات ەتىلدى»، دەپ جازدى TRT.

ايتا كەتەيىك، TـKİB 2016 -جىلى تۇرىك جانە قازاق ىسكەرلەرى بىرلەسە جۇمىس جاساۋ ماقساتىمەن قۇرىلدى. قازاقستانداعى تۇرىك كاپيتالدى كومپانيالاردىڭ 90 پايىزى وسى مەكەمەنىڭ شاڭىراعى استىندا بىرلەسەدى.

ىسمەرلىكپەن تۇرمىسىن جاقسارتقان قازاق ايەلدەرى - «جەنمين جيباو» (People Daily)

قازاقتىڭ كەستە تىگۋ ونەرى - مەملەكەتتىك ماتەريالدىق ەمەس مادەني مۇرالاردىڭ ءبىرى. شىڭجاڭنىڭ سانجى وبلىسى، جەمسارى اۋدانى بايشۋان اۋىلىنداعى قازاق ايەلدەرىنىڭ كوبى بۇل ونەردى جەتىك مەڭگەرگەن، دەپ حابارلايدى People Daily.

اتالعان ب ا ق- تىڭ كەلتىرگەن دەرەگىنە سۇيەنسەك، قازاق ويۋلارى مەن كەستە ونەرى قىتاي ەلىندە ۇلتتىق ماتەريالدىق ەمەس مادەني مۇرالاردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.

«2013 -جىلى بايشۋان اۋىلىندا كەستە تىگۋ بويىنشا كاسىپتىك كووپەراتيۆ قۇرىلدى، ول جەرگىلىكتى ايەلدەردى بوس ۋاقىتتارىن كەستە ءونىمىن ازىرلەۋگە جانە وندىرۋگە جۇمساۋعا جول اشتى. وسى كاسىپ ارقىلى تۇرعىندار ۇيدە جۇمىسپەن قامتىلىپ، كىرىستەرىن ارتتىرۋعا ارنالعان ساۋدا الاڭىن قۇردى. قازىرگى كەزدە كەستە تىگۋ كووپەراتيۆتەرىنە 43 تۇرعىن قوسىلىپ، ولار كەستە بۇيىمدارىنىڭ 20 دان استام ءتۇرىن شىعاردى. كەستە ءونىمى ءوندىرىسى جەرگىلىكتى ايەلدەر ءۇشىن كىرىستى ارتتىرۋدىڭ باستى ءتاسىلى بولدى»، دەپ جازادى قىتايدىڭ «جەنمين جيباو» اقپاراتتىق پورتالى.

بايان- ولگەيلىكتەر ۇيلەنۋ تويىنا قانشا اقشا جۇمسايدى جانە ول قانشالىقتى اقتالادى – Kaznews

بايان- ولگەي تۇرعىندارىنىڭ ۇيلەنۋ تويىنا قانشا اقشا جۇمسايتىندارى جانە ونىڭ قانشالىقتى اقتالاتىنى تۋرالى اسابا ءساتجان كلاسحان ۇلى مەن سولتىحان كارىمحان ۇلىن سوزگە تارتقان ەدىك، دەپ حابارلايدى موڭعوليالىق Kaznews اقپاراتتىق پورتالى.

اتالعان ساۋالعا جاۋاپ بەرۋگە تالپىنعان 28 جاستا - توي جۇرگىزۋشى، اسابا ءساتجان كلاسحان ۇلى جالپى قازاق تويىنىڭ ۇلت ومىرىندە الار ورىنىنا، ءمان- ماڭىزىنا توقتالادى.

«بۇگىنگى اقىل، ەرتەڭگە جارامايدى» دەمەكشى، قازىرگى زامانا تالابى تاپتاۋىرىن، جاتتاندى، جىرتاقاي ازىلدەردى كوتەرمەيدى. سوندىقتان اسابالار ۇنەمى ىزدەنىس ۇستىندە بولۋ كەرەك ەكەنىن ايتادى ءساتجان. جاڭا ومىرگە قادام باسىپ جاتقان ەكى جاسقا كۇلدىرە وتىرىپ، ولاردىڭ زەردەسىنە وي سالۋدى باستى مىندەت رەتىندە قارايىنىن تىلگە تيەك ەتەدى. «قىسقاسى اسابا، شەشەندىك، سىپايى ءسوز ساپتاۋ، ارعى- بەرگىدەن حابارى بار، انا ءتىلىنىڭ ۋىزىنان جارىعان بولۋى شارت»، - دەيدى اسابا.

«بايان- ولگەيلىكتەر ۇيلەنۋ تويىنا قانشا اقشا جۇمسايدى» دەگەن سۇراققا ءساتجان ەمەس، جۇرگىزۋشى، اسابا سولتىحان كارىمحان ۇلى جاۋاپ بەرگەن. اسابا توي تۋرالى تولعانىسى ايتا كەلىپ، ءسوزىنىڭ سوڭىندا ايماقتا ۇيلەنۋ تويىندا قانشا قاراجات جۇمسايتىنى تۋرالى ءوز بولجامىن ايتقان.

«توي - حالىقتىڭ قازىناسى. «جيعانىڭ تويعا شاشىلسىن» دەيدى حالقىمىز. دەسەدە ءبىزدىڭ كەرەيلەر تويعا ەرەكشە تياناقتى قارايدى. ىسىراپپەن، داراقىلىقتى جاقتىرمايدى. قازىرگى جاستار تويلارىن زاماناۋي تويحانادا جاساعىسى كەلەدى. ونداي تويحانا ارينە باعاسى ءسال قىمبات. بەس ساۋساق بىردەي ەمەس. ءوزىنىڭ تۇرمىس دەڭگەيىنە سايكە كەلەتىن تويىن جاپ- جاقسى وتكىزەتىن ۇلگىلى جانداردى دا كورىپ ءجۇرمىن. مەنىڭ بايقاۋىمشا قازىرگى تويعا جۇمسايتىن اقشا 15-20 ميلليون «توگروگ» (موڭعوليا ۆاليۋتاسى) دەپ ويلايمىن (دوللارعا شاققانداعى باعامى 1 دوللار - 2,850 توگروگ. 1 تەڭگە شامامەن 6.72 توگروگ تۇرادى). «ۇيات بولادى، وبال بولادى» دەيتىن قازاقپىز عوي. شاقىرعان سوڭ ۇيات دەپ قوناقتاردا تۇگەل كەلىپ جاتادى. تويعا جۇمسالعان اقشانىڭ 60 پايىزى اقتالۋى مۇمكىن»، - دەيدى اسابا سولتىحان كارىمحان ۇلى.

تيان- شان تاۋىنىڭ ەتەگىندەگى جابايى جىلقىلار - جەنمين جيباو

جابايى قۇلان (پرجيەۆالسكي جابايى جىلقىسى) شىڭجاڭنىڭ جەمسارى ۋەزىندەگى دالادا ءومىر سۇرەدى. فوتو 23 -قاڭتاردا درونمەن سۋرەتكە ءتۇسىرىلدى. مىنە، بۇل قارلى دالا كەتىپ بارا جاتقان قۇلانداردىڭ كەرەمەت قىسقى كورىنىسى، دەپ حابارلايدى وسى اپتادا kazakh.people.com.cn پورتالى.

مەملەكەتتىك ءبىرىنشى دارەجەلى قورعالاتىن جانۋار قۇلاننىڭ الەمدە تەك 2000 نان استامى عانا قالعان. وسى ءتۇردى ساقتاۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن قىتاي 1985 -جىلدان باستاپ باسقا ەلدەردەن قۇلاندى اكەلىپ، ولاردى قورعاۋ جانە تۇقىمىن اسىلداندىرۋ بويىنشا ءتۇرلى شارا قابىلداعان. 30 جىلدان استام قاجىرلى ەڭبەكتىڭ ناتيجەسىندە شىڭجاڭ قىتايداعى ەڭ كوپ جابايى قۇلانى بار پروۆينتسياعا اينالعان.

«شىڭجاڭ قۇلاندى ءوسىرۋ عىلىمي ورتالىعى شىڭجاڭنىڭ جەمسارى ۋەزىندە ورنالاسقان. بۇل ورتالىق نەگىزىنەن پرجيەۆالسكي جابايى جىلقىلارىن قورعاۋمەن، وسىرۋمەن اينالىسادى»، دەپ تۇيىندەيدى قىتايلىق ب ا ق.

ايتا كەتۋ كەرەك، ولاردىڭ كوپشىلىگىندە ءتۇسى بىركەلكى بولادى. اتاقتى ساياحاتشى ن. م. پرجيەۆالسكي اشقان جابايى جىلقىلاردىڭ ءبىر عانا ءتۇرى ورتالىق ازيانىڭ باتىس بولىگىندەگى تاۋلى دالالاردى مەكەندەيدى. قۇلان عالىمنىڭ اتىمەن پرجيەۆالسكي جىلقىسى دەپ تە اتالادى.

قازاق، موڭعول ديپلوماتيالىق قارىم- قاتىناسىنا 29 جىل تولۋىنا وراي ق ر ەلشىسى سۇحبات بەردى - Kaznews

موڭعوليانىڭ Kaznews اقپارات پورتالى قازاقستان مەن موڭعوليا ديپلوماتيالىق قاتىناستار ورناتقانىنا بيىل 29 جىل تولۋىنا وراي قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ موڭعولياداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى جالعاس ادىلبايەۆ مىرزانىڭ سۇحباتىن جاريالادى.

ەلشىمەن بولعان سۇحباتتا اتالعان ەكى ەل اراسىنداعى تۇراقتى ديپلوماتيالىق قاتىناستارعا كەڭىنەن توقتالعان. جالعاس ادىلبايەۆ مىرزا ەكى مەملەكەتتىڭ اراسىنداعى قاتىناستاردىڭ دامۋىنىڭ قازىرگى احۋالى مەن پەرسپەكتيۆالارى تۋرالى قويىلعان سۇراققا جاۋاپ بەرۋمەن باستاعان. سونداي- اق، ق ر- نىڭ موڭعولياداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ەكى ەل اراسىنداعى كوپتەگەن سالالارداعى قارىم- قاتىناستاردى (اۋىل شارۋاشىلىعى، ءبىلىم جانە باسقا دا سالالاردا)، ەكىجاقتى جالپى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ شەڭبەرىندە قازاقستاندىق تاراپتان قانداي سالالارعا بۇدان كەيىن باسىمدىق بەرىلەدى دەگەن مازمۇنداعى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرگەن.

ەلشى جالعاس ادىلبايەۆ ءتىلشى سۇراعىنا بەرگەن جاۋابىندا، الداعى ۋاقىتتا قازاقستان مەن موڭعوليانىڭ مەملەكەتارالىق قاتىناستارى جاڭا دامۋ ساتىسىنا كوتەرىلۋى قاجەت ەكەنىن ايتتى. ول ءۇشىن تاراپتار ەڭ جوعارعى دەڭگەيدەگى قاتىناستاردى جانداندىرۋى ءتيىس ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. ق ر ەلشىسى كولەمدى سۇحباتىنىڭ سوڭىندا، مادەني- گۋمانيتارلىق ءوزارا ارەكەتتەستىك سالاسىندا 2021-2022 ج ج. قازاقستاننىڭ موڭعولياداعى مادەنيەت كۇندەرىن جانە موڭعوليانىڭ قازاقستانداعى مادەنيەت كۇندەرىن وتكىزۋ جونىندەگى ەكى ەلدىڭ پرەمەر- مينيسترلەرىنىڭ قول جەتكىزگەن ۋاعدالاستىعىن ىسكە اسىرۋعا كۇش سالۋ كەرەك ەكەنىن ايتقان.

اۆتور: بەيسەن سۇلتان