اقىلدى مەديتسينانىڭ ارتىقشىلىقتارى
بىرنەشە جىل بۇرىن مۇمكىن ەمەس بولىپ كورىنگەن نارسە، بۇگىندە ومىردە ناقتى كورىنىس تاۋىپ جاتىر.
فارماتسيەۆتيكا مەن مەديتسيناداعى ءبىرشاما جەتىستىكتەر ميلليونداعان ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالدى.
سوڭعى ونجىلدىقتا مەديتسينا مامانداردى دايىنداۋدا جانە جاڭا زاماناۋي تەحنيكالىق قۇرالداردى جاساۋدا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتتى دەپ ايتۋعا بولادى. مەديتسينالىق جابدىقتارعا دەگەن باعالار تومەندەپ كەلەدى، ال ساپاسى بولسا جاقسارىپ كەلەدى. مەديتسيناعا تىكەلەي قاتىسى جوق ادامدار ونىڭ قالاي دامىپ جاتقانىن سيرەك كورەدى. جىل سايىن عالىمدار مەن دارىگەرلەر ءومىردى ساقتاۋ جانە جاقسارتۋ ءۇشىن ەمدەۋدىڭ، دياگنوستيكانىڭ، الدىن- الۋدىڭ جاڭا ادىستەرىن اشادى. سولاردىڭ ىشىندە ەڭ ماڭىزدى دەگەن جاڭالىقتارعا توقتاساق.
اقىلدى ينگالياتورلار
ينگالياتور دەمىكپەنى ەمدەۋدىڭ نەگىزگى ءادىسى بولىپ تابىلادى جانە دۇرىس قابىلدانعان جاعدايدا پاتسيەنتتەردىڭ 90 پايىزىندا ءتيىمدى بولادى. الايدا، ءىس جۇزىندە زەرتتەۋلەر كورسەتكەندەي، پاتسيەنتتەردىڭ تەك 50 پايىزى عانا ينگالياتوردى دۇرىس پايدالانادى، ال 94 پايىزى ينگالياتورلاردى دۇرىس پايدالانبايدى.
استما اۋرۋىنا شالدىققان ناۋقاستارعا جاعدايلارىن جاقسارتۋعا كومەكتەسۋ ءۇشىن Bluetooth كومەگىمەن اقىلدى ينگالياتورلار جاسالدى. شاعىن قۇرىلعى ينگالياتورعا بەكىتىلىپ، ءار دوزانىڭ كۇنى مەن ۋاقىتىن جانە ونىڭ دۇرىس ەنگىزىلگەنىن باقىلاپ وتىرادى. سودان كەيىن بۇل دەرەكتەر پاتسيەنتتىڭ سمارتفوندارىنا جىبەرىلىپ ساقتالادى. كلينيكالىق زەرتتەۋلەر اتالعان ينگالياتوردى قولدانعان كەزدە ينگالياتور ىشىندەگى سۇيىقتىق قاراپايىم ينگالياتورمەن سالىستىرعان از جۇمسالاتىنىن كورسەتتى.
روبوتتى حيرۋرگيا
روبوتوتەحنيكا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا 1980-جىلداردان باستاپ اسەر ەتتى. ءبىراق 2019 -جىلدان باستاپ مەديتسينادا روبوتتاردى پايدالانۋ كەڭ ەتەك الدى. روبوتتى حيرۋرگيا ەڭ از ءينۆازيۆتى، دالىرەك، ينفەكسيالارعا از سەزىمتال جانە روبوت ارقىلى جاسالعان وتالار قاراپايىم وتالارعا قاراعاندا تەز جازىلادى. روبوتتار ناۋقاسقا قاجەتتى پروتەزدى اسقان دالدىكپەن ەش يىندىقسىز جاساي الادى. تەحنولوگيا جاقسارعان سايىن، حيرۋرگتار ناۋقاس تۋرالى ماڭىزدى اقپاراتتى كەڭەيتىلگەن شىندىق تەحنولوگياسى ارقىلى بىرىكتىرە الاتىن بولادى. بۇل ونەرتابىس بولاشاقتا حيرۋرگتاردى الماستىرادى دەگەن الاڭداۋشىلىق تۋدىرسا دا، ونى بولاشاقتا حيرۋرگتاردىڭ جۇمىسىن جاقسارتۋ ءۇشىن عانا قولدانۋعا بولادى.
ميدىڭ سىمسىز سەنسورلارى
2016 -جىلى امەريكاندىق زەرتتەۋشىلەر ۋاقىت وتە كەلە ەريتىن جانە حيرۋرگيالىق الىپ تاستاۋدى قاجەت ەتپەيتىن ميدا يمپلانتاتسيالاناتىن سىمسىز كوپ فۋنكتسيالى سەنسورلاردى ويلاپ تاپتى.
بۇنداي زەرتتەۋلەر ادام ميى جاراقاتتانعاندا نەمەسە وتا جاسالعاننان كەيىن ناۋقاستى باقىلىپ وتىرۋ ءۇشىن قاجەت.
تەلەمەديتسينا
موبيلدى ينتەرنەتتىڭ تارالۋى مەن بەينەكونفەرەنتسيالار تەحنولوگياسىنداعى جەتىستىكتەر تەلەكوممۋنيكاتسيانى 2019 -جىلى مەديتسينالىق تەحنولوگيانىڭ ماڭىزدى باعىتتارىنىڭ بىرىنە اينالدىردى. ۇيالى قۇرىلعى مەن ەكى جاقتى كامەرانى قولدانا وتىرىپ، پروۆايدەرلەر پاتسيەنتتەرمەن قاشىقتىقتا جەكە كەزدەسۋلەر وتكىزە الادى.
بۇل، ادەتتە، اۋىلدىق جەرلەردە تۇراتىن ناۋقاستار مەن اۋرۋحاناعا بەلگىلى سەبەپتەرمەن بارا المايتىن ناۋقاستار ءۇشىن وتە قولايلى بولىپ تابىلادى.
دەنساۋلىقتى باقىلايتىن قۇرىلعىلار، مىسالى، ءسىزدىڭ جۇرەك سوعۋىڭىزدى، قان قىسىمىڭىزدى جانە قاننىڭ وتتەكتەنۋىن تەكسەرە الادى. ۆەب- قوسىمشالار مەن قوسىمشالار ناۋقاستاردىڭ سۇراۋلارىن رەتتەپ، پروۆايدەرلەر مەن ناۋقاستاردىڭ ۋاقىتى مەن ەنەرگياسىن ۇنەمدەي الادى. ءتىپتى قاراپايىم تەلەمەديتسينالىق ساپارلار ادامداردىڭ ءومىرىن قۇتقارۋى مۇمكىن. ولار تاسىمالداۋ، ءتىل جانە گەوگرافيا سياقتى كەدەرگىلەردى جەڭۋگە سەبەپ بولادى.
بلوكچەين تەحنولوگياسى
دۇنيەجۇزىندە دەرەكتەردىڭ بۇزىلۋى كومپانيالارعا ورتاشا ەسەپپەن 3,86 ميلليون ا ق ش دوللارى كولەمىندە جىلىنا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا شىعىن اكەلەدى. ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن عالىمدار بلوكچەين تەحنولوگياسىن پايدالانۋدى ۇسىنىپ وتىر. قازىرگى ۋاقىتتا كريپتوگرافيالىق جۇيە نەگىزىندە قۇرىلعان بلوكچەين تەحنولوگياسى ۇلكەن كولەمدە اقپاراتتىڭ تاراتىلعان ءتىزىلىمىن ساقتايدى.
بۇل دەرەكتەردى قاۋىپسىز ساقتاپ قانا قويماي، دەلدالداردى جويادى جانە جەتكىزۋشىلەر مەن ناۋقاستار ءۇشىن شىعىنداردى ۇنەمدەيدى. بلوكچەين سونىمەن بىرگە الاياقتىقتىڭ پايدا بولۋ مۇمكىندىگىن ازايتا الادى. مۇنىڭ ءبارىن شەشۋگە ۇمتىلعان ەڭ العاشقى بلوكچەيندەردىڭ ءبىرى - بۇل ALLIVE ، ول شيفرلانعان دەنساۋلىق ءپروفيلىن جانە ءتىپتى جاساندى ينتەللەكتتى دارىگەرلەردى قامتيتىن بۇكىل دەنساۋلىق ەكوجۇيەسىنەن تۇرادى. مۇنداي جۇيەلەردى بولاشاقتا كوبەۋتى عالىمداردىڭ جوسپارلارىندا.
يممۋنوتەراپيا
يممۋنوتەراپيا بۇگىنگى تاڭدا مەديتسيناداعى قالىپتاسقان انىقتامالاردى وزگەرتۋدە. يممۋنوتەراپيانىڭ باستى قولدانىلۋ اياسى - قاتەرلى ىسىكپەن اۋىراتىن ناۋقاستىڭ جاسۋشالارىنا گەنەتيكالىق وزگەرىس ەنگىزۋ. حيميوتەراپيادان ايىرماشىلىعى، يممۋنوتەراپيا ساۋ كلەتكالاردى جويمايدى. يممۋندىق جۇيەنى وزگەرتە وتىرىپ، تەحنولوگيا قاتەرلى ىسىك جاسۋشالارىن انىقتاۋعا جانە جويۋعا، ىسىك ءوسۋىن ازايتۋعا باعىتتالعان. بىرلەسكەن تەراپيامەن جانە جاساندى ت- جاسۋشالارمەن بىرىكتىرىلگەن جاڭا ەمدەۋ تەحنولوگياسى ىسىك پروفيلدەرىنىڭ كەڭ سپەكترى ءۇشىن يدەالدى تەراپيانى بولىپ سانالادى. يممۋنوتەراپيا سوڭعى ونجىلدىقتا مەديتسينا سالاسىنا ايتارلىقتاي وزگەرىس پەن جاڭالىقتار الىپ كەلۋدە.
3D باسپا
3D باسپاسىندا شىعارىلعان الەمدەگى العاشقى نىسان - بۇل ساپاسى تومەن كوزدى جۋۋعا ارنالعان شىنىاياقتىڭ ۇلگىسى، سودان بەرى 3D- باسپاسى كوپ وزگەردى. ەندى مەديتسينالىق قۇرىلعىلاردى ناۋقاستىڭ ناقتى سيپاتتامالارىنا ءدال سايكەستەندىرۋگە جانە ولاردىڭ تابيعي اناتومياسىمەن ۇيلەسىمدى ەتۋگە بولادى. ناۋقاستىڭ دەنەسىنە قاجەتتى يمپلانتاتتار، پروتەزدەر مەن قۇرىلعىلاردى، ولار ءدال يكەمدەلىپ، باپتالعان كەزدە الا الادى.
3D باسىپ شىعارۋداعى ماڭىزدى جەتىستىكتەر سىرتقى پروتەزدەر، كرانيالدى نەمەسە ورتوپەديالىق يمپلانتاتتار جانە تىنىس الۋ جولدارىنا ارنالعان ارنايى ستەنتتەر بولدى. 3D باسىپ شىعارۋ ساپاسىن ودان ءارى جاقسارتۋ ءۇشىن بيوپرينتينگتى دامىتۋ قولعا الىنۋدا. عالىمدار قان تامىرلارىن، سينتەتيكالىق انالىق بەزدەردى، ءتىپتى ۇيقى بەزىن دە جاساي الدى. سودان كەيىن بۇل جاساندى مۇشەلەر پاتسيەنتتىڭ دەنەسىندە باستاپقى اقاۋلاردى اۋىستىرۋ ءۇشىن ەنگىزىلەدى. تەحنولگيانىڭ دامۋى جىل سايىن ترانسپلانتاتسياعا تاۋەلدى ميلليونداعان پاتسيەنتتەردى قۇتقارا الادى.
قازىرگى تاڭدا ادامزاتتى قالىپتى ءومىر ءسۇرۋ تارتىبىنەن تايدىرعان بىردەن- ءبىر ۆيرۋس، ارينە كوروناۆيرۋس بولىپ وتىر. الەمنىڭ ەڭ مىقتى دەگەن زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتتتەرى ۆيرۋستى جەڭۋگە ارنالعان ۆاكسينانى ويلاپ تابۋ بارىسىندا. ا ق ش، رەسەي، تۇركيا، يزرايل، قىتاي، ەۋروپا وسى باعىتتا تالماي ەڭبەك ەتۋدە. ۆيرۋستىڭ ەڭ ءبىر قاۋىپتىلىگى، باسقا اۋرۋلارعا قاراعاندا تەز جۇعۋى بولىپ سانالادى. تاريحتان ۆيرۋستار قانشاما ادامداردىڭ ءومىرىن الىپ كەتكەنىن بىلەمىز، سوندىقتان ۆيرۋسقا قارسى ۆاكسينا دايىنداۋ كۇن تارتىبىندە تۇرعانى ءشۇباسىز.
كوروناۆيرۋسقا قارسى العاشقى ۆاكسينالار ناۋرىز ايىندا تاجىريبەدە قولدانىلا باستادى. ۆاكسينا جارادى دەپ قابىلدانۋى ءۇشىن ول بىرنەشە كەزەڭدەردى قامتيتىن كلينيكالىق زەرتتەۋلەردەن ءوتۋى مىندەتتى. ءبىرىنشى كەزەڭ كەزىندە ۆاكسينا بىرنەشە ادامداردا سىنالادى، ونىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن دوزاسى تەكسەرىلەدى. 2 كەزەڭىندە جۇزدەگەن ادامدارعا اۋقىمدى سىناقتار جۇرگىزىلەدى، ولاردىڭ اراسىندا اداماردى بەلگىلى توپتارعا بولەدى (مىسالى، بالالار نەمەسە قارتتار). 3 كەزەڭدە مىڭداعان ادامدى سىنايدى. ءساتتى اياقتالعاننان كەيىن ۆاكسينانى رەتتەۋشى ورگاندار ماقۇلداپ جارادى دەپ سانايدى. ۆاكسينانىڭ دامۋىن تەزدەتۋ ءۇشىن فازالاردى بىرىكتىرۋگە بولادى: مىسالى، د د س ۇ-عا سايكەس ءبىرقاتار ۆاكسينالار قازىر 1/2 فازادان، ياعني زەرتتەۋدىڭ ءبىرىنشى جانە ەكىنشى كەزەڭدەرىنەن ءوتىپ جاتىر.
