ۇياڭدىقتان ارىلۋدىڭ نەسى ۇيات؟

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات – ۇياڭدىق قازاق حالقىنىڭ قاستەرلى ۇعىمى رەتىندە كۇنى بۇگىنگە دەيىن ۇلتتىق رۋحاني قۇندىلىق ەسەبىندە تۇلعا بەينەسىن، ىشكى تارتىمدىلىقتى استارلاپ جاتقان مىنەز.

اسىل ءدىنىمىز دە مۇسىلمان بالاسىن ۇياتتى بولۋعا شاقىرادى. الايدا ءار نارسەنىڭ اعى مەنەن قاراسىنداي، ۇياڭ مىنەزدىڭ دە ادامعا بەرەرى مەن الارى بار.

اباي اتامىزدىڭ قارا سوزدەرىنىڭ ىشىندە ۇياڭ مىنەزدىڭ ۇلىلىعىن دارىپتەيتىن بىرنەشە تۇستاردى بايقاۋعا بولادى. ياعني ۇياڭدىق ادامدى ومىردە كەزدەسەتىن اۋىر جاعدايلاردا تەرىس، جات قىلىق جاساۋدان ساقتايدى، باسقا ادامنىڭ ءومىرى مەن ومىردەگى ءىس- ارەكەتىنە وڭ كوزبەن قاراۋعا شاقىرىپ، ەتيكالىق قاعيدا ەسەبىندە مادەنيەتتىلىكتىڭ كورسەتكىشى بولا الادى دەسەك ارتىق ەمەس. ەتنوپەداگوگيكالىق تۇجىرىمدارعا سۇيەنەر بولساق، ساناعا سىڭگەن مەنتاليتەتتى ىسىرىپ، كوپشىلىك الدىندا قىسىلىپ-قىمتىرىلماۋ ادام بويىنداعى كىشىپەيىلدىلىك، ۇلكەندى قۇرمەتتەۋ، سىيلاستىق سەكىلدى قاسيەتتەردىڭ، قازاق ۇلتىنا ءتان ناعىز ۇياڭدىقتىڭ جويىلۋىنا جول دەلىنگەن.

الايدا قوعام مەن زامان تالابى وزگەرگەن سايىن، بويعا سىڭگەن مادەني اسىل قاسيەتتى پەداگوگيكالىق- پسيحولوگيالىق تۇرعىدا سارالايتىن بولساق، ۇياڭدىق ماسەلەسى ءبىلىم بەرۋدەگى ايتارلىقتاي كەدەرگىلەردى تۋىنداتادى. ۇياڭدىقتان ارىلۋ - ۇياتسىز بولۋ دەگەن ەمەس. تەك بويداعى جاسقانشاقتىق پەن شەكتەن شىققان كومپلەكستى جويۋ.

قازىرگى بالالاردىڭ الەۋمەتتىك ورتادان وقشاۋلانۋى، ادامدارمەن تىكەلەي قارىم- قاتىناسقا تۇسە الماۋى بەلەڭ الىپ وتىر. اسىرەسە ءوزىم جۇمىس ىستەپ جۇرگەن مەكتەپ وقۋشىلارىنان بايقاعانىمدى جەتكىزگىم كەلەدى.

بىرىنشىدەن، تىم بەلسەندى بالانى جەكە تۇلعا رەتىندە قىزىقتىرا ءبىلۋ، تىم جاسقانشاق بالانىڭ كوڭىلىن تابۋعا قاراعاندا الدەقايدا جەڭىل. سالىستىرمالى تۇردە الىپ قاراساڭىز، ۇياڭ بالامەن جۇمىس ىستەۋدىڭ ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ جوعارىلاۋىنا سەپتىگى مول.

ەكىنشىدەن، ەموتسيونالدىق قارىم- قاتىناستى ارتتىرا ءتۇسۋ قاجەت. الەۋمەتتىك جەلىنىڭ قۇرساۋىنا تۇسكەن بالانىڭ شىنايى كۇلكىسىن كورۋ جانە ونى قۋانتا ءبىلۋ دە جەتىستىكتىڭ كىلتى.

ۇشىنشىدەن، قارىم- قاتىناس مادەنيەتى تىم دورەكى وسكىندى بايقاعان دا شىعارسىز. مۇمكىندىك بەرسەڭ، ءومىر ءسۇرۋدىڭ زاڭدىلىقتارىن ۇيرەتۋگە دايىن تۇر بۇگىنگىنىڭ بالاسى. سىپايىلىق پەن داراقىلىق، جاقسىلىق پەن جات قىلىق ارالاسقان تۇستا ۇياڭ بالا ساناسىندا «ءوز الەمىمدە ءوزىم سۇرە بەرەيىن» دەگەن وي قالىپتاسا باستايدى. وسىدان بارىپ، مىقتىلار ىلگەرى قادام جاساعاندا، مىقتىلىعىن كورسەتە الماعاندار كەيىن قاراي كەتە بەرمەك.

بىزدەگى اۋمالى- توكپەلى ءبىلىم جۇيەسىندە ءبىلىم العان، الەۋمەتتىك مۇقتاجدىق پەن ءسان- سالتاناتتىڭ اراسىندا تاعدىرى تالقىعا تۇسكەن، تاربيەنىڭ تەتىكتەرىن رۋحاني اڭگىمەدەن گورى، ينتەرنەتتەن العان، جەكە ويىنان گورى، كوپشىلىكتىڭ پىكىرىن ماڭىزدى سانايتىن بالانى وقىتۋدىڭ قانشالىقتى اۋىر ەكەندىگى راس.

دەگەنمەن قازىرگى پەداگوگ-پسيحولوگتار قاۋىمى توپتاعى ۇياڭ بالالاردى انىقتاپ، ولاردىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ جولىندا جۇمىس اتقاراتىن بولسا، ءبىلىم بەرۋدىڭ كەيبىر ولقى تۇستارىن تولتىرار ەدى.

الەۋمەتتىك ورتادا جاعىمدى پىكىرلەرگە بولەنبەگەن، ىشكى سەزىمدەرىن ەش بۇكپەسىز سىرتقا شىعارماعان، ءوز ويىن ورتاعا سالىپ، ءوز پىكىرىنە توتەپ بەرە الماعان بالا قوعامنىڭ ەڭ قورعانسىز بولىگى بولىپ قالا بەرمەك.

قىرمىزى جۇمابەكوۆا، پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوتسەنت