قازاقستاندا كوروناۆيرۋس ءورشىپ تۇر
ايتسەدە «ناۋقاستاردىڭ سانى جەتى مىڭعا جەتىپ قالىپتى-اۋ»، دەپ وسىناۋ قاۋىپتى ينفەكسيانىڭ قاۋپىن سەزىنىپ، ساقتانىپ جۇرگەن ادام از. بۇل جاعداي كوڭىلدى قايتادان الاڭداتا باستادى.
ارينە اۋرۋدان جازىلعانداردىڭ سانى دا ءسات سايىن وزگەرىپ، ەم قونعانداردىڭ قاتارى كۇن ساناپ كوبەيىپ كەلە جاتىر. قازىر وسى ىندەتتەن ايىعىپ، اۋرۋحانادان شىققانداردىڭ سانى 3734 كە جەتتى. ياعني جەتى مىڭنان 3734 -تى شەگەرىپ تاستاساق، ەڭسەمىزدىڭ ەپتەپ كوتەرىلىپ قالاتىنى راس. ءبىراق قازىرگى جاعدايدا تارازىنىڭ ءتىلى قاي جاعىنا اۋاتىنى ەل تۇرعىندارىنىڭ تارتىبىنە بايلانىستى بولىپ تۇر ەمەس پە؟
ءيا، سوڭعى اپتالاردا ەلىمىزدە COVID-19 ۆيرۋسىن جۇقتىرعان جانداردىڭ ءوسىمى اجەپتاۋىر تومەندەدى دەگەن اقپارات توتەنشە جاعدايدان بويىن ەندى تىكتەي باستاعان جۇرتتى ءبىر قۋانتىپ تاستاعانى انىق.
شىنىندا كوروناۆيرۋس تىزگىندەلىپ، جۇقتىرعان ادامداردىڭ سانى دا ازايىپ، وسى ىندەتكە بايلانىستى وتەتىن بريفينگتەر دە سيرەپ، جۇرتتىڭ نازارى كۇندەلىكتى تىرشىلىككە اۋا باستاعان ەدى. ەكى ايدان بەرى ۇيىنەن ۇزاپ شىقپاعان حالىق توتەنشە جاعداي رەجىمى اياقتالعانىمەن كارانتيننىڭ ءالى دە كۇشىندە ەكەنىن تۇسىنە الماي، بلوك بەكەتتەردە ءبىراز اۋرە-سارساڭ بولعانى راس. دەگەنمەن دە بۇل جاعدايدىڭ ءبارى بىرتە-بىرتە قالىپقا ءتۇسىپ، كوپ ۇزاماي-اق ۇمىتىلا باستادى. قازىر بلوك-بەكەتتەن ارى-بەرى وتە الاتىن ادامداردىڭ ءتىزىمى كۇن سايىن كەڭەيتىلۋدە.
دەگەنمەن دە وتكەن اپتادا شىمكەنت قالاسىندا ءبىر كۇندە ۆيرۋس جۇقتىرعان 77 ادام انىقتالۋى ادامدى ءارى-ءسارى قىلىپ قويعانى جاسىرىن ەمەس. وسىدان كەيىن ونسىز دا حالىق تىعىز ورنالاسقان وڭتۇستىكتە توتەنشە جاعداي رەجىمىن اياقتاپ، ميلليون تۇرعىنى بار مەگاپوليسكە كىرىپ- شىعۋدى جەڭىلدەتۋ قانشالىقتى وڭ بولدى دەگەن ويدىڭ دا كەلىپ قالعانى راس. شىنىندا ەجەلدەن ەڭبەكقور وڭتۇستىك حالقى 11 مامىردان كەيىن قىزۋ تىرشىلىككە كىرىسىپ، ءتارتىپ پەن تازالىقتى تىپتەن بوساڭسىتىپ الدى ما ەكەن؟
ءبىر قۋانىشتىسى، توپان سۋدان زارداپ شەككەن تۇركىستان وبلىسىنىڭ ماقتاارال، جەتىساي، تولەبي، قازىعۇرت اۋداندارىنداعى حالىق وسىنداي قىسىلتاياڭ ساتتە كارانتين ءتارتىبىن ساقتاۋعا شامالارى كەلمەي، توپ- توپ بولىپ ءبىر- بىرىنە كومەك قولىن سوزىپ جاتقاندا بۇل ىندەت «جاۋ جاعادان العاندا ءبورى ەتەكتەن الادى» دەپ تىپتەن، قۇتىرىپ شىعا كەلمەدى، ايتەۋىر. «قۇداي قاراستى» دەگەن وسى شىعار، بالكىم.
الماتى مەن ەلوردانىڭ دا قاۋىپتى ىندەتكە بايلانىستى مالىمەتتەرى ءالى دە ءماز ەمەس. سودان بولار نۇر- سۇلتان قالالىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ساۋلە قيسىقوۆا بريفينگ وتكىزىپ، كارانتين شارالارىنىڭ جەڭىلدەۋى ۆيرۋستىڭ كەز كەلگەن ۋاقىتتا قايتا ورشۋىنە اكەپ سوعاتىنىن ايتتى.
ءبىر قۋانىشتىسى، ناۋقاستاردىڭ سانى ساعات سايىن ءوسىپ كەلە جاتقاندا قايبىر كۇنى ەكى وبلىستا، اتاپ ايتساق، اقتوبە وبلىسى مەن شىعىس قازاقستان وبلىسىندا وسىناۋ ىندەتتى جۇقتىرعاندار مۇلدەم تىركەلمەدى.
ەندى كەيبىر قالالاردا ساۋدا جۇيەلەرى، تاماق ىشەتىن ورىندار جۇمىسىن جالعاستىرىپ، قوعامدىق كولىكتەر جۇرە باستادى. دەگەنمەن دە الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى جۇرتتىڭ اڭگىمەسىنەن بايقاعانىمىز، كوشەدە، قوعامدىق ورىنداردا قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاعان جۇرت از. كوپشىلىك استا-توك داستارقان جايىپ، ىرعىن قوناق شاقىرۋدى قايتا باستاعانداي... ءتىپتى اۆتوبۋسقا مىنگەن جولاۋشىلار ماسكا كيۋدى مىندەت سانامايدى.
مىنە، وسىلايشا «ءماسساعان، ىندەتتى جۇقتىرعانداردىڭ سانى جەتى مىڭعا جاقىندادى، قۇداي ءوزى اقىرىن بەرە گور» دەپ ىشەگىن تارتىپ، باسىن شايقايتىن جانداردىڭ ءوزى كارانتيننىڭ قاراپايىم ەرەجەلەرىن ساقتاماي، ناۋقاستاردىڭ سانىنىڭ كوبەيۋىنە جاعداي جاساپ ءجۇر.
قازىر جاعداي ءسات سايىن وزگەرىپ جاتىر. ىندەتتىڭ بەتالىسىن دا بولجاۋ قيىن بولىپ تۇر. ەلىمىزدىڭ باس سانيتار دارىگەرى ايجان ەسماعامبەتوۆا ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىندا «قازاقستاندا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعانداردىڭ سانى مامىردىڭ اياعىنا دەيىن 5300 گە جەتەدى» دەپ ايتقان بولاتىن. مىنە، مامىردىڭ ورتاسىنان ەندى اۋعان كەزدە ناۋقاستاردىڭ سانى 7 مىڭعا جەتەيىن دەپ قالدى. ايتەۋىر كوڭىل الاڭ. ءتىپتى الاڭ دەۋدىڭ ءوزى از سياقتى. جانىڭ شوشيدى.
ياعني قاۋىپتى ىندەتتىڭ ەندىگى تىزگىنى تۇرعىنداردىڭ ءوز قولىندا دەگەن ءسوز. توتەنشە جاعداي رەجىمى اياقتالسا دا كارانتيندىك شارالاردى ساقتاۋ، وسىعان دەيىنگى ءتارتىپ پەن تالاپتى سول كۇيىندە تاس قىپ ۇستاۋ وتە ماڭىزدى ەكەنىن ەل تۇسىنە مە؟
«ەگەمەن قازاقستان» گازەتى