بالالاردى ۇيدەن شىعارماي وتىرمىز - يران قازاقتارى كوروناۆيرۋس جايلى
يرانداعى قازاقتار ۆيرۋس تاراعان سوڭ كوشەدە ادام ازايىپ، ساقتىق شارالارى كۇشەيگەنىن ايتادى.
«ساباق توقتاعانىنا ون كۇننەن استى»
يراننىڭ گۇلستان ايماعىنداعى گورگان قالاسىنىڭ تۇرعىنى، ەتنيكالىق قازاق مەحران پيلتان ەلدە كوروناۆيرۋس شىققالى جۇمىس ۋاقىتى قىسقارعانىن، قالا كوشەلەرىندە ادام اياعى ازايعانىن ايتادى.
- مەكتەپ پەن ۋنيۆەرسيتەتتەردە ساباقتىڭ توقتاعانىنا ون كۇننەن استى. تاڭەرتەڭ بەتىمىزگە ماسكا تاعىپ، قولىمىزعا قولعاپ كيىپ، دۇكەنگە بارىپ، كەرەك- جاراعىمىزدى، نان- سۋىمىزدى اكەلىپ الامىز دا، ۇيدەن شىقپاي وتىرامىز. بالالاردى ۇيدەن مۇلدەم شىعارماي وتىرمىز. سىرتقا شىعىپ كەلگەن سوڭ جانە ۇيدەگى ەسىكتەردىڭ تۇتقاسىن ۇستاعاننان كەيىن قولىمىزدى نەشە مارتە سابىنداپ جۋامىز. قولىمىزدى جۋماي تۇرىپ بەتىمىزگە، ەرنىمىزگە تيگىزبەيمىز. كوشەدە ادام جوق. بەي- بەرەكەت كوشەگە شىعۋعا بيلىك تە تىيىم سالعان، - دەيدى گورگانعا جاقىن ماڭداعى گاز وڭدەۋ زاۋىتىندا جۇمىس ىستەيتىن مەحران.
مەحراننىڭ سوزىنشە، يران بيلىگى تەلەديدار ارقىلى جەرگىلىكتى حالىققا «كۇن ىسىعاننان كەيىن ۆيرۋس وزىنەن- ءوزى جويىلادى. سوعان دەيىن ساقتانىڭىزدار» دەپ ەسكەرتىپ جاتىر.
ءوزى تۇراتىن ايماقتىڭ كاسپيي تەڭىزىنە جاقىن ورنالاسۋىنا بايلانىستى كۇننىڭ ءالى سالقىن، جاڭبىرلى ەكەنىن ايتقان مەحران «يراننىڭ وڭتۇستىگىندە اۋا تەمپەراتۋراسى 30 گرادۋسقا دەيىن ىسىپ كەتتى. سول سەبەپتى ول جاقتا ۆيرۋس جۇقتىرعاندار بىزبەن سالىستىرعاندار از» دەيدى.
يرانداعى ەتنيكالىق قازاقتار نەگىزىنەن ەلدىڭ سولتۇستىگىندە، كاسپي تەڭىزىنە جاقىن ورنالاسقان گۇلستان ايماعىنا قاراستى بىرنەشە قالادا شوعىرلانعان. ورتالىعى - گورگان قالاسى.
ال گورگاننان 100 شاقىرىمداي جەردەگى گۋمبەت قالاسىندا تۇراتىن داۋلەتباي ەسكەلدى مۇعالىم ەكەنىن، «ۆيرۋسقا بايلانىستى ون كۇننەن بەرى مەكتەپ كارانتينگە جابىلعانىن» ايتادى.
- كارانتينگە بايلانىستى قازىر ۇيدەمىن. ناۋرىزدىڭ سوڭىنا دەيىن مەكتەپتە ساباق بولمايدى. ءۇيدىڭ جانىندا بالامنىڭ دۇكەنى بار ەدى. سونى بۇگىن (2- ناۋرىزدا) ويلانىپ- ويلانىپ، ارەڭ اشتىم. كەشە مۇلدەم ساۋدا بولمادى. بۇرىن ساۋدا جاقسى جۇرەتىن. دۇكەنىمىزدىڭ قاسىندا نان ءپىسىرىپ ساتاتىن ورىن بار ەدى. ول دا جابىق تۇر. قازىر جۇرت ۇندى الىپ، ناندى ۇيىنەن ءپىسىرىپ جاتىر، - دەيدى ول.
داۋلەتباي ەسكەلدى ءوزى تۇراتىن گۋمبەت قالاسىندا ۆيرۋستىڭ تابىلماعانىن، سوندا دا ادامداردىڭ ساقتىق شاراسىن قاتاڭ ساقتاپ وتىرعانىن ايتادى.
گۇلستان وبلىسى بەندەر- تۇركىمەن قالاسىندا تۇراتىن ەتنيكالىق قازاق مۇسا ءۋاليدىڭ سوزىنشە، قالاداعى ءدارىحانالاردا قولعا ارنالعان دەزينفەكسيالىق سۇيىق زاتتار تاپشى.
- بەندەر- تۇركىمەن تۇرعىندارى كوروناۆيرۋس قاۋپىن ونشا سەزىنبەي تۇر. ويتكەنى كوشەدە جۇرگەن قاراپايىم ادامداردىڭ باسىم بولىگىندە ماسكا جوق. مىسالى، ءدارىحانالاردا دەزينفەكسيا جاسايتىن سۇيىق زاتتار جوق. ءبىر جاعى ءبارى تاپشى. سوندىقتان ءوزىمىز ۇكىمەتتىڭ نۇسقاۋى بويىنشا ۇيدەن شىقپاي، قولىمىزدى ءجيى- ءجيى جۋىپ، ساقتانعان بولىپ وتىرمىز، - دەيدى ول.
ءۋاليدىڭ ايتۋىنشا، تەلەارنا ارقىلى گۇلستان وبلىسىندا 24 ادامنىڭ ۆيرۋس جۇقتىرعانى ايتىلعان.
بەندەر- تۇركىمەننىڭ تاعى ءبىر تۇرعىنى 73 جاستاعى ساتتارباي ءۋالي جەرگىلىكتى تۇرعىندار بۇرىنعىسىنشا جۇما نامازىنا مەشىتكە بارىپ جۇرگەنىن ايتادى.
- ۇكىمەت جۇما نامازعا بارۋعا تىيىم سالعانىمەن، ءبىز توقتاتقان جوقپىز. ءالى بارىپ ءجۇرمىز، - دەدى ول.
يراندا تۇراتىن ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ ناقتى سانى تۋرالى رەسمي مالىمەت جوق. كەي دەرەكتەردە ول ەلدە 3-5 مىڭ ارالىعىندا قازاق بار دەپ كورسەتىلەدى.
يراندا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعاندار سانى كۇن ساناپ ءوسىپ بارادى. قاۋىپتى اۋرۋدان قايتىس بولعاندار اراسىندا دەپۋتاتتار، شەنەۋنىكتەر، اياتوللا ءالي حامەنەيدىڭ كەڭەسشىسى دە بار. ا ق ش يران ەلدەگى ۆيرۋستان قازا بولعانداردىڭ شىنايى سانىن جاسىرىپ وتىر دەپ سانايدى. يران پرەزيدەنتى حاسان روۋحاني كوروناۆيرۋس ەلدىڭ 31 پروۆينتسياسىنا تاراعانىن مالىمدەدى. تەگەران ۆيرۋس ماسەلەسى قىسقان تۇستا تۇرمەدە وتىرعان 55 مىڭ ادامدى ۋاقىتشا بوساتتى.
...
نۇرتاي لاحان ۇلى
