ەلباسى ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنىڭ بولاشاعى تۋرالى ايتتى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات – ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعى قازاقستاننىڭ ءۇمىتىن قانشالىقتى اقتادى؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ بەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«بەلوۆەج ورمانىنداعى كوشباسشىلار كەزدەسۋىنەن كەيىن سوۆەت وداعى تاراپ كەتتى. وسىدان كەيىن جان-جاققا بىتىراي قاشىپ كەتپەس ءۇشىن قانداي دا ءبىر ۇيىم قۇرۋدى ۇسىندىم. بالقان تۇبىندەگى وقيعا بىزدە قايتالانباسىن دەگەن ويدا ەدىم. وسىلايشا، تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى قۇرىلدى. ول ۇيىمنىڭ دا ءبىزدىڭ ەسكى استانامىز - الماتىدا 1991-جىلدىڭ 21- جەلتوقسانىندا قۇرىلعانىن ەسكە سالعىم كەلەدى»، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ Astana Club وتىرىسىندا.

ەلباسى كەزىندە ءبىر وداقتا بولعان مەملەكەتتەر اراسىنداعى ەكونوميكالىق بايلانىستى ساقتاپ قالۋى كۇش سالىنعانىن ەسكە الدى.

«سوۆەت وداعىندا ۇلكەن كووپەراتسيا بولدى. ونسىز بايلانىستىڭ ءبارى ءۇزىلىپ قالاتىن. كاسىپورىندار توقتاپ، ادامداردىڭ ءبارى جۇمىسسىز قالا باستادى. الايدا بولمايتىن دۇنيە بولماي قالدى. تاۋەلسىزدىگىن جاريالاعاننان كەيىن ءار ەل ءوز جولىمەن كەتە باردى. وسىلايشا، ت م د كەزدەسۋلەرى - پرەزيدەنتتەردىڭ كلۋبى بولىپ قالدى، كەزدەسىپ، سويلەسەدى دە كەتەدى. جارتىسى قۇجاتقا قول قويسا، جارتىسى ءوز بەتىمەن كەتەتىن. سول سەبەپتى ءارتۇرلى جىلدامدىقتاعى ينتەگراتسيا كەرەك دەپ ويلادىم: قالاسا، قوسىلادى، قالاماعانى ءوزى بىلەدى. ەۋروپالىق وداق تا ءبىر كۇندە قۇرىلا سالعان جوق قوي. قازىر وندا دا ءالى كۇنگە دەيىن پروبلەمالار بارشىلىق. سول سەبەپتى مەن سوناۋ 1994-جىلى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتى قۇرۋ جونىندە ۇسىنىس ايتقان ەدىم»، - دەدى ول.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستان، رەسەي، بەلارۋس ەلدەرى بىرىگىپ، اقىرى ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعى قۇرىلعانىن اتاپ ءوتتى.

«وداق - ەكونوميكالىق. وعان ۋاقىت وتە كەلە قىرعىزستان مەن ارمەنيا ەندى. 2014-جىلى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتى قۇردىق. 2014-جىلدان بەرگى بەس جىل - جاھاندىق دەڭگەيدە ەڭ ءساتتى ۋاقىت بولدى دەپ ايتۋ قيىن. سانكسيالار مەن ساۋدا سوعىستارى بولدى. ونىڭ ءبارى بىزگە اسەر ەتەدى. وسىعان قاراماستان، ءبىزدىڭ كەزدەسۋلەر تۇراقتى تۇردە وتكىزىلىپ، ءبىز اتالعان وداقتىڭ ەكونوميكالىق كوميسسياسىن قۇردىق. سوت، كەدەندىك كەڭىستىك قۇرىلدى. قۇجاتتاردى بەكىتۋ ارقىلى العا جىلجىپ كەلەمىز. ەشكىم دە مۇنى پايداسىز دەمەيدى. پايدالى ەكەنىن كورىپ وتىرمىز»، - دەدى تۇڭعىش پرەزيدەنت.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ مەملەكەتتەر اراسىنداعى ءوزارا ساۋدا ارتىپ كەلە جاتقانىن، باياۋ بولسا دا ونەركاسىپتىك كووپەراتسيا دا وسكەنىن اتاپ ءوتتى.

«2025-جىلى كولىك پەن گازدىڭ، ەلەكتر قۋاتىنىڭ ورتاق نارىعىن قۇرامىز دەپ كەلىستىك. بۇل - وتە ماڭىزدى شارۋا. وعان دا كەلەمىز. بۇل ءبىزدىڭ ارى قاراي دامۋىمىزعا وڭتايلى جاعداي جاسايدى. جاقىندا سانكت-پەتەربۋرگتە كەزەكتى كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىلادى. ارىپتەستەرىم - ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنا كىرەتىن ەلدەردىڭ باسشىلارى مەنى قۇرمەتتى ءتوراعا دەپ سايلادى. سوندىقتان، ءبىز ەۋروپا وداعىمەن كەلىسىم جاساساق دەيمىز. ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعى مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى بايلانىس ارقىلى ساۋدا مۇمكىندىكتەرىن اشۋعا بولادى. كەيىن ارى قاراي دا جىلجي الامىز. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ بولاشاعى زور دەپ ويلايمىن»، - دەدى ول.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ اۋعانستان ەكونوميكالىق وداققا مۇشە ەلدەردىڭ ءبارىن قىزىقتىرىپ وتىرعانىن تىلگە تيەك ەتتى.

«ول بىزگە كورشى مەملەكەت. وسى جىلدار ارالىعىندا قازاقستان ول ەلگە ۇلكەن كومەك كورسەتتى. مىڭداعان اۋعانستاندىق ستۋدەنت ءارتۇرلى ماماندىق يەسى اتانىپ، بىزدە وقىپ جاتىر. بۇل جۇمىس جالعاسادى. اۋعانستاننىڭ ءدال قازىر ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنا كىرەتىندەي جاعدايى بولىپ تۇرعان جوق. ول جاقتا سوعىس بولىپ جاتىر. البەتتە، اۋعانستاننىڭ بىزبەن بولعانى جاقسى بولار ەدى»، - دەپ ءتۇيدى ەلباسى.