ەڭ قاۋىپتى دارىگەرلەر
ونىڭ ءتۇرى جۇرت ءۇشىن دارعا اسۋشى جەندەتتەن دە قورقىنىشتى ەدى. كوشەدە وبا دارىگەرىنىڭ كەلە جاتۋى كادىمگىدەي حالىقتىڭ ۇرەيىن تۋعىزاتىن، سەبەبى بۇل وسى ماڭايداعى مىڭداعان ادامدى ولىمگە دۋشار ەتەتىن، «قارا ءولىم» اتتى اسا قاۋىپتى ىندەتتىڭ تارالۋىنىڭ بەلگىسى بولاتىن. وبا دارىگەرىن تاعى «قۇس دارىگەر» دەپ تە اتايتىن. سەبەبى، ونىڭ بەتىنە كيگەن ماسكاسى قۇستىڭ تۇمسىعىنا ۇقسايتىن.
بۇرىنعى زاماننىڭ دارىگەرى نەلىكتەن مۇنداي كيىم مەن ماسكانى كيگەنىن تۇسىنۋگە دە بولادى. ورتا عاسىرلاردا بىردەن دياگنوستيكا جاساپ، ادامنىڭ وبا اۋرۋىنا شالدىققانىن انىقتاي سالاتىن مۇمكىندىك جوق ەدى. ءتىپتى قاتەرلى ينفەكسيانىڭ تارالۋ جولدارىنا قاتىستى ناقتى ۇستانىم بولماعان. ادەتتە اۋرۋ فيزيكالىق بايلانىس، كيىم جانە كورپە-توسەك ارقىلى تارالادى دەگەن ۇعىم قالىپتاسقان. سول سەبەپتى، دارىگەرلەر قۇستىڭ تۇمسىعىنا ۇقسايتىن ماسكا كيەتىن.
كوستيۋم كەلەسى ەلەمەنتتەردەن قۇرالادى: قالپاق، قۇستىڭ تۇمسىعىنا ۇقسايتىن ماسكا، قىزىل ءتۇستى لينزا، قارا پالتو، بىلعارىدان جاسالعان شالبار جانە اعاش تاياق. ءارقايسىسىنىڭ ءوز فۋنكسياسى بولاتىن. مۇنداي قورقىنىشتى كوستيۋم دارىگەردى قاتەرلى ەپيدەميادان قورعايدى دەپ ەسەپتەلگەن.
قۇستىڭ تۇمسىعىنداي ماسكانى كيۋدە ەستەتيكالىق تا ءمان بار ەدى. ءتۇرلى ينفەكسيالاردى جۇقتىرىپ الماس ءۇشىن دارىگەر ۇنەمى سارىمساقتى شايناپ جۇرەتىن. ۇزىن تۇمسىق ماسكا وزگەلەرگە جاعىمسىز ءيىستى اسا سەزدىرە بەرمەيتىن. ونىڭ ۇستىنە، بۋبون وباسى اۋرۋىنان ساقتانۋ ءۇشىن ماسكانىڭ ىشكى جاعىنا ءتۇرلى حوش ءيىستى شوپتەردى سالىناتىن. ونىڭ تاعى ءبىر مىندەتى - دارىگەردى ولىكتىڭ مۇڭكىگەن يىسىنەن قورعاۋ ەدى. قىزىل لينزا دا ماماندى قاۋىپتى ىندەتتەن ساقتايدى دەپ ەسەپتەلەتىن.
ايتكەنمەن، ول كوستيۋمنىڭ پايداسىنان زيانى كوبىرەك بولعانى ءمالىم. كوپ جاعدايدا دارىگەرلەردىڭ وزدەرى وبا اۋرۋىنىڭ قۇربانىنا اينالاتىن. ءشوپ تە، ماسكا دا دارىگەردى قاۋىپتى باكتەريالاردان قورعاي المادى. ول ازداي، ماماننىڭ كوستيۋمى دە وبا ىندەتىن تاراتۋعا ءوز «ۇلەسىن» قوستى.
سولاي بولا تۇرا، وبا دارىگەرى - سول زامانداعى ەڭ مىقتى ءارى تابىستى ماماندىقتاردىڭ ءبىرى ەدى. قاراپايىم دارىگەرگە قاراعاندا وبانى ەمدەۋشى ماماننىڭ جالاقىسى 4 ەسە جوعارى بولاتىن.
oinet.kz