جازۋشى شەرحان مۇرتازانىڭ «قىزىل جەبە» رومانى تۇرىك تىلىندە جارىق كوردى
بۇل تۋرالى ەۋرازيا جازۋشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى، تۇركيالىق جازۋشى ياكۋپ ومەروعلى مالىمدەدى.
«قىزىل جەبە» رومانىنىڭ ءبىرىنشى ءبولىمى «رىسقۇل» كىتابىنىڭ جاريالانۋىن ۇزاق ۋاقىتتان بەرى كۇتتىك. قازاق ادەبيەتىنىڭ ەڭ ۇزدىك اۆتورلارىن كورسەتۋ ءۇشىن شەرحان مۇرتازا ەڭبەكتەرىنىڭ جاريالانۋى وتە ماڭىزدى. شەرحان مۇرتازانىڭ شىعارمالارىنسىز جاڭا قازاق ادەبيەتىن ەلەستەتۋ قيىن. بىلتىر ۇيىمىمىزدىڭ باسپا ورگانى سانالاتىن «كاردەش كالەملەر» جۋرنالىندا جازۋشىنىڭ «اي مەن ايشا» رومانىن جاريالاعان ەدىك. بيىل «قىزىل جەبەنى» ۇلكەن عانيبەتپەن جاريالايمىز. 5 -قازاندى ارنايى تاڭداۋ ارقىلى شەرحان اعانىڭ ولمەگەنىن، ءوز تۋىندىلارىمەن ماڭگى جاسايتىنىن كورسەتكىمىز كەلدى»، - دەپ جازدى ياكۋپ ومەروعلى.
شىعارمانى تاجىريبەلى اۋدارماشى، قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى بويىنشا ساراپشى، 70 تەن استام تۋىندى اۋدارعان ۋفۋك تۋزمان تۇرىك تىلىنە اۋدارعان.
«قىزىل جەبە» - تۇرىك ادەبيەتىنە ەنگەن ادەبي كلاسسيكا اراسىندا قۇندى تاريحي رومانداردىڭ ءبىرى. «قىزىل جەبەنىڭ» وقىرماندارى قازاق مادەنيەتىنەن جانە تاريحي وقيعالاردان حاباردار بولادى»، - دەدى ۋفۋك تۋزمان.
ەسكە سالا كەتسەك، الماتىدا جازۋشى شەرحان مۇرتازا تۇرعان ۇيگە مەموريالدى تاقتا ورناتىلدى.
جازۋشى وتكەن جىلدىڭ قازان ايىندا 86 جاسىندا دۇنيەدەن وزدى.
شەرحان مۇرتازا 1932 -جىلى جامبىل وبلىسىنىڭ جۋالى اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. ول 1955 -جىلى م. ۆ. لومونوسوۆ اتىنداعى ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. جاستىق شاعىندا «لەنينشىل جاس» پەن «سوتسياليستىك قازاقستان» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى بولىپ قىزمەت ەتكەن.
1963-1970 -جىلدار ارالىعىندا «لەنينشىل جاس» گازەتىنىڭ رەداكتورى قىزمەتىندە بولعان. ودان كەيىنگى كەزدەرى «جازۋشى» باسپاسى مەن «جالىن» الماناحىنىڭ، «جۇلدىز» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ ەكىنشى حاتشىسى، «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى ءارى قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقارعان.
1989-1992 -جىلدارى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، 1992-1994 -جىلدارى - قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك تەلەراديو كومپانياسىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقاردى. ق ر پارلامەنتىنىڭ ءماجىلىس دەپۋتاتى بولدى.
جازۋشىنىڭ ءار جىلدارى جازىلعان «تابىلعان تەڭىز»، «بەلگىسىز سولداتتىڭ بالاسى»، «احمەتجاننىڭ انتى»، «مىلتىقسىز مايدان» پوۆەستەرى، «41-جىلعى كەلىنشەك»، «ينتەرنات نانى» اڭگىمەلەرى، «قارا مارجان»، «جۇرەككە ءاجىم تۇسپەيدى»، «نە جەتپەيدى؟»، بەس كىتاپتان تۇراتىن «قىزىل جەبە»، «اي مەن ايشا» روماندارى قازاق پروزاسىنا قوسقان ولشەۋسىز ۇلەسى بولىپ قالارى ءسوزسىز.
اۆتور: ايجان سەرىكجان قىزى