جۇمىستا شارشاماس ءۇشىن
جۇمىستا شارشاماس ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟ سىزگە مىنا سۇراقتار تانىس بولار: «نە ىستەپ شارشادىڭ؟ كۇنى بويى جىلى بولمەدە كومپيۋتەردىڭ الدىندا وتىراسىڭ عوي!». بۇل سۇراققا قاراپايىم جاۋاپ بار: وتىرۋ - دەنەگە ارنالعان فيزيولوگيالىق ەمەس جۇكتەمە. ومىرتقا جوتاسى وتىرعان كەزدە تۇرعانعا قاراعاندا ەكى ەسە ارتىق جۇكتەمە سەزىنەدى. ال ءجۇرۋ - فيزيولوگيالىق جۇكتەمە. ول ءبىزدىڭ دەنەمىز ءۇشىن تابيعي جانە پايدالى نارسە. سوندىقتان كۇنى بويى ورىندىقتا وتقاننان دەنەمىز شارشايدى، ال ۇزاق سەرۋەندەپ جۇرگەننەن كەيىن ءوزىمىزدى جاقسى سەزىنەمىز.
اقپاراتتىق تەحنولوگيالار زامانى ادامداردى ءوز ەرەجەلەرىنە ەرىكسىز كوندىرەدى: قالا تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى كۇندەرىن كومپيۋتەر الدىندا وتكىزۋگە جۇمسايدى. وقۋشىلارعا كەلەر بولساق، ولار كوپ ۋاقىتىن وتىرىپ وتكىزۋگە ۇيرەنىپ قالادى: الدىمەن مەكتەپتە پارتا الدىندا، سودان سوڭ ۇيدە ءۇي جۇمىسىن جاساۋ ءۇشىن جانە كومپيۋتەردەن ويىن ويناۋ ءۇشىن تاعى دا ءبىر ورىندا وتىرادى. ارينە، مۇنداي «قيمىلسىزدىق» مىندەتتى تۇردە دەنە مۇسىنىنە جانە جالپى حال- جاعدايعا اسەرىن بەرەدى. قوزعالىس بەلسەندىلىگىنىڭ بولماۋى جانە وترىڭقى ءومىر سالتى يىق، مويىن جانە بەل بۇلشىق ەتتەرىنىڭ تىرىسۋىنا جانە جامباس پەن اياقتاعى قاننىڭ تۇرىپ قالۋىنا اكەلەدى. ۋاقىت وتە بۇل پروبلەمالار كوز شارشاۋىنا، اياقتاعى تامىرلاردىڭ تۇينەلىپ كەڭەيۋىنە ىقپال ەتۋى مۇمكىن.
1- قادام: ىڭعايلى جيھاز تاڭداڭىز ەگەر جۇمىسىڭىز وتىرىڭقى كۇيدە وتسە، جۇمىس كۇندەرىن بارىنشا جايلى وتكىزۋگە تىرىسىڭىز. زاماناۋي كەڭسە ورىندىقتارىنىڭ وتىراتىن جەرى كەيىن قاراي ەڭكەيىپ كەلگەن. ياعني ادام وتقاندا ارتقا كرەسلونىڭ ارقاسىنا قاراي جىلجىپ كەتەدى. بۇل ءبىزدىڭ قيمىل- تىرەك جۇيەمىزگە ىڭعايسىز. نەگىزى ورىندىقتىڭ وتىراتىن جەرى شامامەن 4 گرادۋسقا العا قاراي ەڭكەيىپ تۇرۋ كەرەك. سول كەزدە ادام ازداپ العا قاراي جىلجىعاندىقتان اياعىمەن تىرەپ وتىرادى. بۇل ادام اياعىنا ازداپ كۇش ءتۇسىرىپ، دەنەنىڭ بارلىق ارتقى بۇلشىقەتتەرىن (تاباننان مويىنعا دەيىن) ىسكە قوسادى. ولار ءتۇزۋ دەنە ءمۇسىنىن ۇستاپ تۇراتىن تابيعي سۇيەنىشتى قۇرايدى. كەڭسە جيھازىنىڭ بيىكتىگى ءار ادامنىڭ جەكە تۇلعالىق ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي تاڭدالادى. ورىندىق بيىكتىگىن رەتتەۋدە ادامنىڭ تىزەسى شامالى بۇگىلىپ تۇرۋى كەرەگىن ەسكەرىڭىز. ال ۇستەل بيىكتىگى دۇرىس بولۋى ءۇشىن وعان وتقاندا تومەنگە قاراي بۇگىلمەۋىڭىز كەرەك نەمەسە شىنتاعىڭىزدى ۇستەلگە قويعاندا يىعىڭىز جوعارى كوتەرىلمەۋى ءتيىس. تابانىڭىز جەرگە تەگىس ءتيىپ تۇرماس ءۇشىن كولبەۋ تايانىش الۋعا بولادى. ەسكى مەكتەپ پارتالارى ەستەرىڭىزدە بولسا، بالالار اياعىن قوياتىن تايانىش بولاتىن: بالا اياعى كولبەۋ تايانىشتا تۇرسا، ونىڭ جازۋى ادەمى بولادى دەپ سانالاتىن. ونىڭ سەبەبى اياقتا مۇنداي تايانىشتىڭ تۇرۋى دەنەنى تىك ۇستاۋعا كومەكتەسەدى جانە يىقپەن قاتىستى قوزعالىستار جەڭىل ورىندالادى.
2- قادام. كومپيۋتەردى دۇرىس ورناتىڭىز بيىكتىگى رەتتەلەتىن، وزىڭىزگە ساي كەلەتىن ۇستەل مەن ورىندىق تاڭداپ، ءبىراق ول ۇستەلگە كومپيۋتەردى دۇرىس قويماساڭىز، بارلىق كۇشىڭىز بەكەرگە كەتەدى. كومپيۋتەر الدىندا جۇمىس ىستەۋ - كەڭسە شارشاۋىن شاقىراتىن تاعى ءبىر فاكتور. ەگەر تىشقانمەن جۇمىس ىستەسەڭىز، جۇمىس جاساپ وتقان قولىڭىزدىڭ شىنتاعى ۇستەلدىڭ ۇستىندە جاتۋى ءتيىس. مونيتور بيىكتىگىنە ءمان بەرىڭىز: ەكرانعا قاراعاندا باسىڭىز تومەنگە ەڭكەيمەي، العا تىكە قاراۋىڭىز كەرەك. مونيتور كوز دەڭگەيىندە تۇرۋى قاجەت. ايتپەسە، مويىن بۇلشىقەتتەرى قينالىپ، باس ميىنا جانە كوزگە قان قۇيىلۋىن قيىنداتىپ جىبەرەدى.
3- قادام: ىڭعايلى قالىپتا وتىرىڭىز جۇمىس ورنىڭىزدى بارلىق ەرەجە بويىنشا دۇرىس ۇيىمداستىرساڭىز، دەنەڭىز ءوزى- اق دۇرىس قالىپتى قابىلدايدى. ءبىراق ءازىر وزىڭىزگە جەكە جيھاز تاڭداۋ مۇمكىندىگى بولماسا، فيزيولوگيالىق دۇرىس وتىرۋدى ۇيرەنۋ قاجەت. ەگەر كرەسلودا وتقاندا ارتقا قاراي شالقايىپ كەتە بەرسەڭىز، ارقاڭىزعا جاقسى سۇيەنىش كەرەك: ارقاڭىزعا جۇمساق جاستىق قىستىرىپ قويىڭىز.
4-قادام: ءۇزىلىس جاساڭىز مەكتەپتى ەسكە ءتۇسىرىڭىز. ساباق 45 مينۋتقا سوزىلادى. جوعارى وقۋ ورنىندا دا مىندەتتى تۇردە ءۇزىلىس جاريالايدى. بۇل ۋاقىت كەزدەيسوق تاڭدالماعان: 45 مينۋت وتكەن سوڭ ادامنىڭ زەيىن قويۋ قابىلەتى تومەندەي باستايدى، ال ونىمەن بىرگە ءسىزدىڭ ونىمدىلىگىڭىز دە تۇسەدى. سوندىقتان ءار 45 مينۋت سايىن 5 مينۋتتىق ءۇزىلىس جاساۋ ماڭىزدى: ورنىڭىزدان تۇرۋ، ءجۇرۋ، سوزىلۋ، ءجۇرىپ قايتۋ. سول كەزدە ومىرتقا مەن مويىننىڭ ەركىندىگى مەن يىلگىشتىگىن ساقتايسىز، ال باس ميى كوبىرەك قورەكتىك زاتتار الادى. سوندىقتان جۇمىس جاساۋ تيىمدىلىگىڭىز ارتا تۇسەدى. كەڭسەدە ءوزىڭىزدى جاقسى سەزىنۋدىڭ ماڭىزدى ەرەجەسى - تەرەزەنى اشىپ، ءالسىن- ءالسىن جەلدەتىپ الۋ. ەگەر جۇمىس ىستەۋ كەزىندە ۇيقىڭىز كەلە باستاسا، ول اۋادا كومىرقىشقىل گازىنىڭ ارتىپ كەتكەنىن بىلدىرەدى. سوندىقتان ءار 45 مينۋت سايىن تەرەزەنى اشىپ، ءوزىڭىز 5-10 مينۋت ءجۇرىپ قايتىڭىز.
Massaget.kz
