يدەالدار جانە ادام
كۇنىمىزدەگى كەرىدە قالعان قوعامداردىڭ ەڭ ۇلكەن كەمشىلىگى يدەالسىزدىق. ادام مەن قوعام يدەالدارىمەن ەرەكشەلەنەدى. يدەالدار ادام ومىرىندە ءارى ماقسات، ءارى دامۋى ءۇشىن قوزعاۋشى كۇش ەسەبىندە. ماقساتى بەلگىلى بولماعان قوعام كەرى قالۋعا بەيىم بولماق. 10 جىل ىلگەرىسىن جوسپارلاماعان ەل توقىراۋدىڭ، بوداندىققا ۇشىراۋدىڭ الدىن الماعان بولادى.
ال مۇنداي كەساپات جاعدايدان قۇتىلۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىنا بەكەم، تاريحىن، ءتىلىن، ءدىنىن، ادەت-عۇرپىن، وتانىن سۇيەتىن، ءىشى دە ءبۇتىن، سىرتى دا ءبۇتىن قوعام بولۋعا ۇمتىلۋ كەرەك. ادامدارعا ومىردەگى رولدەرىن جانە جاۋاپكەرشىلىكتەرىن ۇيرەتۋ، ساۋلىقتى سانا قالىپتاستىرۋ كەرەك. ساناسىز ادامنىڭ يدەالى ساپاسىز بولارى انىق. كىم ەكەندىگىن، قايدا، قاشان جانە قانداي احۋالدا ەكەندىگىن بىلمەيتىن ادام كەلەشەگى ءۇشىن ماقسات بەلگىلەي الا ما؟ ارينە جوق.
الدىمەن ءوز مۇمكىندىكتەرىمىزدى، سيپاتتارىمىزدى جانە احۋالىمىزدى باعالاۋىمىز كەرەك. قولداعى مۇمكىندىكتەرىمىز قانداي، نە ىستەي الامىز دەگەندەي پايدا مەن زيان ەسەپ- قيساپتارىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. كەيىن اياعىمىزدى جەرگە بەكەم باسىپ، ماقساتىمىزعا قاراي باعىت الامىز.
دامىعان مادەنيەتتەردىڭ 20-30 ءتىپتى 100 جىلدىق ۇزاق مەرزىمدى جوسپارلارى، ماقساتتارى، يدەالدارى بار. جانە بۇل يدەالدار ءوز مۇمكىندىكتەرى مەن شەكتەۋلەرىنە قاراي دايارلانادى. شەكتەۋدىڭ مولشەرى بولۋى ءتيىس. 7 جاستاعى بالاعا تريگونومەتريا ۇيرەتىلمەيتىنى سەكىلدى، 18 جاستاعى ستۋدەنتكە راتسيونال ساندارى ءتۇسىندىرۋ ورىنسىز بولادى. پوتەنسياالىمىزدى كينەتيكاعا اينالدىرۋ تۇرعىسىندا جەتىستىككە جەتكەن سايىن كەيىنگى ماقساتىمىز پوتەنتسيالىمىزدى ارتتىرۋ، يدەالدارىمىزدى جانە مادەنيەتىمىزدى ۇلكەيتۋ بولادى.
ال پوتەنسيالىمىزدى ارتتىرۋ ءۇردىسى قالاي بولماق؟ ەڭبەكتەگەن ءسابيدى مىسالعا الايىق، ءبىرشاما ۋاقىت ءبىر قالىپتا ەڭبەكتەپ، ۋاقىتى كەلگەندە اياققا تۇرۋدى تاجىربيە ەتىپ، ءجۇرۋدى ۇيرەنەدى. مىنە وسىنداي ساتتە ءسابيدىڭ مىسالىنداي پوتەنسيالىمىزدى ارتتىرامىز. 0-100 دارەجەدەگى سۋ سياقتى، 100 دارەجەگە جەتكەنىمىزدە بۇرقىراپ قاينايمىز. اتقارىلاتىن ءادىس قاراپايىم. ەڭبەكقور بولامىز. وقيمىز، وقىعان سايىن جازامىز. الامىز، العان سايىن ساتامىز. بىرلىك، ىنتىماق ىشىندە ارەكەت ەتەمىز. سونداي ءسات كەلەدى، ون جىل بۇرىن 100 زيالىسى بار ايماقتا مىڭداعان زيالىلار شىعىپ پوتەنتسيالدى ارتتىرۋ ارەكەتىمىز، ءسابيدىڭ ءجۇرۋى، سۋدىڭ قايناۋى سەكىلدى كورىنىس تابادى.
ادام تۇراقتى تۇردە دامۋعا، وزگەرۋگە، اشىق جاراتىلعان بولمىس. جەر بەتى ادامنىڭ تابيعاتىن جاقسى بىلەتىن جامان نيەتتى يمپەرياليستتەرگە تولى. يدەاليست بولماستان جەتىستىككە جەتە العان بىردە- ءبىر كوزقاراس، دوكترينا جوق. ءبىزدىڭ ءبىلۋىمىز جانە ورىنداۋىمىز قاجەتتى نارسە يديالدارىمىزدى ۇلتتىق سانادا قالىپتاستىرۋ جانە شەتەلدىك ازعىندىقتارعا ەلىكتەمەۋ. جوعارىدا اتاپ وتكەنىمىزدەي كىم ەكەنىمىزدى، قايدا، قاشان جانە قانداي احۋالدا ەكەنىمىزدى بىلە وتىرىپ ۇلتتىق جانە تاريحي سانادا ارەكەت ەتۋىمىز قاجەت. ءبىز كىمبىز؟ ءبىز تامىرى مۇسىلماندىق جانە تۇركىلىكپەن ۇشتاسقان 21 -عاسىردىڭ جاستارىمىز. ماقساتتارىمىز، كىم ەكەنىمىزگە قاراي ءپىشىن الادى.
كوپشىلىگىمىز ءتۇپ تامىرىنان اجىراعان، بىتىراڭقى حالدەمىز. سىرتىمىز جىلتىراعانىمەن، ىشكى دۇنيەمىز ۇلتتىق رۋحانياتىمىزدان اجىراپ، ءار ءتۇرلى بۇزىق پىكىرلەردىڭ شىرماۋىنا ءتۇسىپ، باتىستىڭ ازعىن ادەتتەرىن سىڭىرگەن حالدە جانە ۋاقىتتامىز. نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ الەمدى وزگەرتكىڭ كەلسە وزىڭنەن باستا دەمەكشى، ءبارىمىز جەكە ءوزىمىزدى ءبىلىمدى، ەڭبەكقور، ۇلتتىق سانالى جەكە تۇلعا رەتىندە جەتىلدىرۋىمىز قاجەت. ماقالامىزدى ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ سوزىمەن تۇيىندەيىك:
«ەلىڭنىڭ ۇلى بولساڭ، ەلىڭە جانىڭ اشىسا، ازاماتتىق نامىسىڭ بولسا، قازاقتىڭ ۇلتتىق جالعىز مەملەكەتىنىڭ نىعايىپ-كوركەيۋى جولىندا جان تەرىڭدى سىعىپ ءجۇرىپ ەڭبەك ەت. جەردىڭ دە، ەلدىڭ دە يەسى ءوزىڭ ەكەنىڭدى ۇمىتپا!»
