موڭعوليانىڭ بالۋاندارى «ولگەي الىپتارىنان» يمەنەتىن بولدى - ب ا ق- قا شولۋ
ىسقاق پاشا سارايىنىڭ الەمدەگى تۇڭعىش ورتالىقتان جىلۋ جۇيەسى قۇرىلعان ساراي ەكەنىن بىلەسىز بە - TRT
اگرىنىڭ دوگۋبەيازىت اۋدانىنداعى ىسقاق پاشا سارايى الەمدەگى تۇڭعىش ءبىر ورتالىقتان جىلۋ جۇيەسى قۇرىلعان ساراي، دەپ جازادى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى.
«1685 -جىلى قۇرىلىسى باستالعان تۇرىك ساۋلەتىنىڭ ەڭ كوركەم ۇلگىلەرىنىڭ ءبىرى - ىسقاق پاشا سارايى 99 جىلدا اياقتالعان. سونىمەن بىرگە ءبىر كەسەنە بولىپ سانالاتىن ساراي - ستامبۋلداعى توپكاپى سارايىنان كەيىن سالىنعان ەڭ كوركەم سارايلاردىڭ ءبىرى. سارايدى سالعىزعان مىرزا ونىڭ كوركەمدىگىمەن توڭىرەككە جانە ورتالىق بيلىككە ءوزىنىڭ كۇشىن كورسەتكىسى كەلگەن. تاس قابىرعالاردىڭ ىشىندەگى بوس جەرلەر سارايدىڭ جىلۋ جۇيەسىمەن جىلىتىلعانىن كورسەتەدى. وسى ەرەكشەلىگىمەن ىسقاق پاشا سارايى تاريحتا ورتالىق جىلۋ جۇيەسى قۇرىلعان الەمدەگى ەڭ ءبىرىنشى ساراي بولىپ ەسەپتەلەدى»، - دەپ جازادى ب ا ق.
موڭعوليانىڭ مىقتى بالۋاندارى «ولگەي الىپتارىنان» يمەنەتىن بولدى - KAZNEWS
موڭعوليالىق KAZNEWS اقپاراتتىق پورتالىنا «ولگەي الىپتارى» سپورت كلۋبىنىڭ ءتوراعاسى، ۇلتتىق كۇرەستەن «ايماق ارىستانى» اتاعىنىڭ يەگەرى ايدوس قابيدەن ۇلى سۇحبات بەرگەن.
اتالعان ب ا ق- تىڭ جازۋىنشا، ايدوس قابيدەن ۇلى - 1979 - جىلى موڭعوليانىڭ بايان- ولگەي ايماعىندا تۋعان. قازىرگى كۇنى موڭعوليا استاناسى ۇلانباتىر قالاسىنداعى «ساۋدا دامۋ بانكىنىڭ» قاۋىپسىزدىك ءبولىمىنىڭ باسشىسى. 2003 - جىلى بايان- ولگەي ايماعىنىڭ مەملەكەتتىك تويىندا كۇرەستەن «ايماق ارىستانى» اتاعىن العان. 2015 - جىلى «ولگەي الىپتارى» سپورت كلۋبىن قۇرۋعا باستاماشى بولعان.
«... بالا كەزىمنەن سپورتپەن، زىلتەمىر كوتەرۋمەن اينالىسۋعا قۇشتار بولدىم. 10- سىنىپتا ايماقتىق جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى ۇلتتىق كۇرەس باسەكەسىنە قاتىسىپ، ءبىرىنشى ورىن يەلەنگەنمىن. 2002 - جىلى بالۋاندار دايىندايتىن «شونحور» دەنەشىنىقتىرۋ جانە سپورت ۋنيۆەرسيتەتىن وقىتۋشى- جاتتىقتىرۋشى ماماندىعىمەن ءبىتىردىم. كەيىن ۇلانباتىرداعى باسقارۋ اكادەمياسىنان «مەملەكەتتىك باسقارۋ» ماماندىعىن يگەردىم. 2002 - جىلى «ايماقتىق لاشىن»، 2003 - جىلى «ايماقتىق ارىستان» اتاعىن يەلەندىم. ۋنيۆەرسيتەتتەگى وقۋىمدى اياقتاعان سوڭ «حاس بانكتىڭ» بايان- ولگەي ايماعىنداعى بولىمشەسىندە قورعانىس مامانى بولىپ ورنالاسىپ، كەيىن ۇلانباتىر قالاسىنداعى ورتالىعىنا اۋىسقان بولاتىنمىن. سوڭعى 15 جىلداي بانىكتىڭ قاۋىپسىزدىك بولىمىندە باسقارۋ قىزمەتىن اتقارىپ كەلەمىن»، - دەيدى ايدوس قابيدەن ۇلى KAZNEWS- قا بەرگەن سۇحباتىندا.
اتالعان سۇحباتتا، ايدوس قابيدەن ۇلى سوڭعى جىلدارى جاستار اراسىنان ءۇمىتتى، مىقتى بالۋاندار شىعىپ، تالاپتانىپ جۇرگەنىن كورىپ، ولارعا قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا «ولگەي الىپتارى» سپورت كلۋبىن قۇرعانىن ايتادى. ول بۇگىندە وسى ورتالىقتىڭ قازاق سپورتشىلارىنا دۇرىس باعىت- باعدار كورسەتىپ، ءونىمدى، جەمىستى ەڭبەك ەتىپ جاتقانىن تىلگە تيەك ەتەدى.
«اللاعا شۇكىر، اۋىز تولتىرىپ ايتاتىن ناتيجەلەر بار. «ولگەي الىپتارى» سپورت كلۋبىنان ەكى مەملەكەتتىك «لاشىن» اتاعىن العان بالۋان شىقتى. 2016 -جىلى ب. بااتارتسول «مەملەكەتتىك لاشىن» اتاعىن السا، كەلەسى جىلى سەرىك بەردىمۇرات ۇلى دا وسى مەملەكەتتىك اتاققا قول جەتكىزدى. بيىلعى مەملەكەتتىك مەرەكەدەگى جارىسقا قاتىسۋ ءۇشىن، موڭعولياعا ەڭبەك سىڭىرگەن سپورتشى، «مەملەكەتتىك ءپىل» و. ودگەرەلمەن بىرلەسىپ، جاستاردى دايىنداۋ جۇمىسىنا كىرىسىپ كەتتىك. ال، نەگىزگى جۇمىسىمىز ۇلتتىق كۇرەسكە شوعىرلانعان بولسا دا، كلۋب جوسپارى تەك ۇلتتىق كۇرەسپەن عانا شەكتەلمەيدى. مىسالى، ب. ارداحان دەگەن قىزىمىز دزيۋدو كۇرەسىمەن اينالىساتىن مىقتى سپورتشى. كلۋبتا 5-6 جاسار بالالاردى دايىندايدى. قازاق كۇرەسى دە جاقسى دامىپ كەلەدى. جۋىقتا قازاق كۇرەسىنەن ەل بىرىنشىلىگى وتكىزىلدى. وندا 55 ك گ سالماقتا ۋ. ايدىنبەك كۇمىس مەدال جەڭىپ الدى. +100 ك گ سالماقتا ن. مۇستافا، 90 ك گ سالماقتا ج. وتەگەن، 82 ك گ سالماقتا ج. اقجول قولا مەدال ەنشىلەدى. كۇنى كەشە عانا ب. جاندوس باۋىرىمىز دزيۋدودان الماتى قالاسىندا وتكەن ازيا كۋبوگىندا -90 كەلى سالماق دارەجەسىندە قولا جۇلدەگەر اتاندى. مۇنىڭ بارلىعى تەك مەنىڭ عانا ەڭبەگىم ەمەس، وسى ءىستى قولعا العان ازاماتتاردىڭ، پالۋانداردىڭ ەڭبەگى، توككەن تەرى دەپ ويلايمىن. ۇنەمى قارجىلاي قولداۋ كورەسەتەتىن كاسىپكەرلەردىڭ دە ەڭبەگى وراسان زور»، - دەيدى ايدوس قابيدەن ۇلى.
قىتايدىڭ كلاسسيكالىق ادەبي شىعارمالارى قازاقستاندا جارىق كوردى - قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» (CNR)
قازاقستاننىڭ الماتى قالاسىندا قازاق تىلىندە باسىلىپ شىققان «اۋلەت»، «ءتۇن»، «تۇيە شياڭزى»، «شالعايداعى شاھار» سەكىلدى قىتايدىڭ 4 كلاسسيكالىق رومانىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى، دەپ حابارلايدى kazakcnr.com سايتى.
«قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قازىرگى زامان ادەبيەتىنە جاتاتىن «اۋلەت»، «ءتۇن»، «تۇيە شياڭزى»، «شالعايداعى شاھار» سەكىلدى 4 كلاسسيكالىق رومانى قازاق تىلىنە اۋدارىلىپ، وقىرماندارمەن جۇزدەستى. اتالعان جاڭا كىتاپتاردىڭ تانىستىرىلىمى قازاقستاندا، الماتى قالاسىنداعى ۇلتتىق كىتاپحانادا وتكىزىلدى. ايتا كەتسەك، وسى كىتاپتاردىڭ قازاقستاندا شىعۋىنا مۇرىندىق بولعان «قىتاي ۇلتتار» باسپاسى مەن قازاقستان جازۋشىلار وداعى 2014 - جىلدان باستاپ، قىتاي مەن قازاقستان جازۋشىلارىنىڭ تاڭداۋلى شىعارمالارىن ءوزارا اۋدارىپ، باسپادان شىعارۋعا ۋاعدالاسقان. سول كەلىسىلگەن مامىلەنىڭ ناتيجەسىندە اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلىپ، قىتايدىڭ كلاسسيكالىق شىعارمالارى قازاقستاندا جارىق كورسە، قازاقستاننىڭ بەلگىلى جازۋشىلارىنىڭ ەڭبەكتەرى دە قىتاي تىلىنە اۋدارىلىپ، قىتايلىق وقىرماندارمەن جۇزدەسكەن»، - دەپ جازدى قىتايلىق ب ا ق.
اتالعان دەرەك كوزىنىڭ جازۋىنشا، قازاقستاندىق ءۇش باسپا ورنى «تاڭ ديناستياسى ءداۋىرىنىڭ 300 ولەڭى»، «سۇنزىنىڭ اسكەري ونەرى»، «قازاق ەمشىلىگى»، «قازاقشا- تۇرىكشە- قىتايشا سوزدىك» سەكىلدى 60 قا جۋىق كىتاپتى باسىپ شىعارعان. الداعى ۋاقىتتا تاعى دا قىتايلىق جازۋشىلاردىڭ «مو يان ەڭبەكتەرى»، «لۋشۇن جيناعى» سياقتى كىتاپتارى قازاقستاندا باسىلماق. سونىمەن بىرگە قازاقستانداعى 60 اۆتوردىڭ تاڭدامالى شىعارمالارى ەكى تومعا جيناقتالىپ قىتايدا جارىق كورمەك.
وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءماجىلىس سپيكەرى قازاقستاننىڭ وزبەكستانداعى ەلشىسىمەن كەزدەستى - «ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى
وزبەكستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى ءماجىلىسى زاڭ پالاتاسىندا، پارلامەنتتىڭ تومەنگى پالاتاسى سپيكەرى نۋردينجان يسمايلوۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وزبەكستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى دارحان ساتىبالدىمەن كەزدەسۋ وتكىزدى، دەپ حابارلايدى وزبەكستاننىڭ « ءو ز ا» مەملەكەتتىك اقپاراتتىق اگەنتتىگى.
اتالعان ب ا ق- تىڭ جازۋىنشا، وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارعى ءماجىلىسى زاڭ پالاتاسى سپيكەرى دارحان ساتىبالدىنى ەلىمىزدەگى ەلشى بولىپ تاعايىندالۋىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاي وتىرىپ، جاۋاپتى جانە قۇرمەتتى ديپلوماتيالىق قارىم- قاتىناستى ورناتۋدا تابىستار تىلەدى. كەزدەسۋ بارىسىندا ەلشىگە وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارعى ءماجىلىسىنىڭ تومەنگى پالاتاسىنىڭ زاڭنامالىق قىزمەتى، شىعارماشىلىق نورمالارى، كوميتەتتەر مەن فراكتسيالاردىڭ جۇمىس ادىستەرىن جانە پارلامەنتاريزم سالاسىنداعى جاڭالىقتار جايىندا حاباردار ەتتى.
ءوز كەزەگىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وزبەكستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى دارحان ساتىبالدى شىنايى اڭگىمە ءۇشىن راقمەت ايتىپ، كونسترۋكتيۆتى جانە سىندارلى ديالوگتى جالعاستىرۋ، ەكىجاقتى قارىم- قاتىناستاردى دامىتۋدىڭ ماڭىزدى فاكتورى بولىپ تابىلاتىن پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى كەڭەيتۋ مەن نىعايتۋ ءۇشىن وسى سىندى ءىس- شارالاردىڭ پايدالى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
قازاقستانداعى بىرەگەي ءبىلىم ورداسى - قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» (CNR)
قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جاقىن كورشىسى، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىنا بەلسەندى ءۇن قوسىپ كەلە جاتقان ماڭىزدى ەل، قازاقستاننىڭ ەڭ بەدەلدى جوعارى وقۋ وردالارىنىڭ ءبىرى ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، دەپ جازادى kazakcnr.com سايتى.
«قاندايدا ءبىر مەملەكەتتىڭ دامۋى سول ەلدەگى ءبىلىم بەرۋ قۇرلىمىنىڭ دەڭگەيىمەن تىكەلەي بايلانىستى. ءبىز ماقالامىزدا قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جاقىن كورشىسى، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىنا بەلسەندى ءۇن قوسىپ كەلە جاتقان ماڭىزدى ەل - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭ بەدەلدى جوعارى وقۋ وردالارىنىڭ ءبىرى ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى تۋرالى ماعۇلمات بەرۋدى ءجون سانادىق. ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى 1934 - جىلى قۇرىلعان. قازىرگە دەيىن 85 جىلدىق تارلان تاريحتى باستان وتكەرگەن بۇل ءبىلىم ورداسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ەڭ ۇلكەن جانە ەڭ بەدەلدى، كوپسالالى ۋنيۆەرسيتەت. ءبىلىم ورداسى ءوزى باسىپ وتكەن عاسىرعا جۋىق ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ ەكونوميكا، ساياسي، مادەنيەت، ادەبيەت، عىلىم مەن پەداگوگيكا سالاسىنا زور ۇلەس قوستى»، - دەپ جازدى قىتايلىق ب ا ق.
اتالعان قىتايلىق سايتتا جارىق كورگەن ماقالادا، ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى تۋرالى جالپى ماعۇلمات ەگجەي- تەگجەيلى، تولىق قامتىلىپ جازىلعان. وندا وقۋ ورنىنىڭ ەل ىشىندە جانە حالىقارالىق دەڭگەيدە مويىندالعان بىرەگەي ورتالىق بولىپ تابىلاتىنى ايتىلعان.
«ۋنيۆەرسيتەت قۇرامىندا 16 فاكۋلتەت، 67 كافەدرا، 32 عىلىمي- زەرتتەۋ ينستيتۋتى مەن ورتالىقتار، تەحنوپارك جۇمىس ىستەيدى. ءبىلىم ورداسىندا 25 مىڭنان استام ستۋدەنت پەن ماگيسترانتقا 2000 نان استام پروفەسسور، دوكتور، عىلىم كانديداتى مەن فيلوسوفيا دوكتورلارى، 100 دەن استام اكادەميالاردىڭ اكادەميكتەرى ءدارىس وقيدى. ۋنيۆەرسيتەت الەمنىڭ ەڭ ءىرى 418 حالىقارالىق جوعارعى وقۋ ورنىمەن ىنتىماقتاستىق ورناتقان. سونىمەن قاتار مۇندا كوپتەگەن شەتەلدىك ستۋدەنتتەر دە ءبىلىم الىپ ءجۇر. سونداي- اق، ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى 1990 - جىلدان قازىرگە دەيىن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جيىرمادان استام جوعارى وقۋ ورنىمەن ىنتىماقتاستىق ورناتقان. ۋنيۆەرسيتەتتە «قىتاي تانۋ- زەرتتەۋ ورتالىعى»، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» زەرتتەۋ ورتالىعى، «كونفۋتسي ينستيتۋتى» سياقتى ورتالىقتار اشىلىپ، ەكى ەل اراسىنداعى دوستىق قارىم- قاتىناسقا وزىندىك ۇلەسىن قوسىپ، ناتيجەسىن كورسەتىپ وتىر»، دەپ جازادى قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» سايتى.
قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋىنا 45 حالىقارالىق بايقاۋشى قاتىسادى - «فارس» اقپارات اگەنتتىگى
قازاقستاننىڭ ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى بۇل ەلدىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋىنىڭ بارىسىن باقىلاۋعا حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ 45 بايقاۋشىسىنىڭ ءوتىنىشىن قابىلدادى. بۇل تۋرالى وسى اپتادا Fars اقپارات اگەنتتىگى حابارلادى.
«فارس» اقپارات اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتىنشە، قازاقستاننىڭ ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى: «قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ 45 وكىلىن ۇسىندى جانە ولاردىڭ بارلىعى شەتەلدىك بايقاۋشىلار تىزىمىنە تىركەلدى» ، - دەپ حابارلادى.
بۇل مالىمەت بويىنشا 7 باقىلاۋشى ت م د مۇشەلەرى تاراپىنان، 12 باقىلاۋشى ەۋروپاداعى ىنتىماقتاستىق جانە قاۋىپسىزدىك ۇيىمى، 4 باقىلاۋشى يسلام ىنتىماقتاستىعى ۇيىمىنان قازاقستانعا كەلەدى.
قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋى اعىمداعى جىلدىڭ 9 - ماۋسىمىندا وتەدى.
ناراتتا قازاق ءانى اۋەلەدى - «جەنمين جيباو» (People Daily)
قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىندا رەسمي مەرەكە كۇنى بولىپ تانىلعان «1 - مامىر - حالىقارالىق ەڭبەكشىلەر» جانە «4 - مامىر - جاستار» مەرەكەسى كۇنىنە وراي، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ كۇنەس اۋدانىندا «ناراتتا اۋەلەگەن ءاز اۋەن» اتتى مەرەكەلىك كونسەرت ءوتتى، دەپ حابارلايدى kazakh.people.com.cn سايتى.
«كۇنەس اۋدانىنىڭ نارات جايلاۋىنداعى «قازاق اۋىلىندا» وتكەن مەرەكەلىك ءىس- شاراعا قىتايدىڭ مەملەكەتتىك 1- دارەجەلى ءانشىسى دالەلقان ادىلبەك ۇلى، دۇڭگەن ۇلتىنىڭ تانىمالى ءانشىسى زوردۇن، «كۇمىس كومەي» ءان بايقاۋىنىڭ جەڭىمپازى شالقار الىمبەك ۇلى جانە جاس ءانشى ديدار جۇمابەك قىزى سياقتى بەلگىلى ونەر جۇلدىزدارى قاتىستى. سونداي- اق كونسەرت بارىسىندا كورەرمەندەرگە ديزاينەرلەر قولىنان شىققان ۇلتتىق ناقىشتاعى كيىم ۇلگىسى كورسەتىلدى»، - دەپ جازادى «جەنمين جيباو» سايتى.
اۆتور: باقىتجول كاكەش