كونگو-قىرىم قاندى بەزگەگى نەسىمەن قاۋىپتى
«قازاقستانداعى ك ق ق ب - نىڭ تابيعي وشاقتارى - جامبىل، قىزىلوردا، تۇركىستان وبلىستارىنىڭ جانە شىمكەنت قالاسىنىڭ اۋماقتارى. جىل سايىن ك ق ق ب بويىنشا قولايسىز وڭىرلەردە 9 دان 25 كە دەيىنگى جاعداي تىركەلەدى. ونىڭ ارتى ءولىم-ءجىتىم جاعدايىن اكەلەتىنىن ايتا كەتۋ كەرەك. وتكەن جىلىرەسپۋبليكا حالقى اراسىندا ك ق ق ب اۋرۋىنىڭ 18 جاعدايى تىركەلگەن ەدى. ونىڭ ىشىندە 5 جاعداي تۇركىستان وبلىسىندا، 9 ى جامبىل وبلىسىندا جانە 4 ۋى قىزىلوردا وبلىسىندا»، - دەيدى ول.
بەكشيننىڭ ايتۋىنشا، 18 جاعدايدىڭ 4 ۋى ولىممەن اياقتالعان.
«وسى جىلى جامبىل وبلىسىندا اتا-اناسىمەن قىرعىز رەسپۋبليكاسىنان كەلگەن وزبەكستان ازاماتشاسىنىڭ 10 جاسار بالاسىندا كونگو-قىرىم قاندى بەزگەگىنىڭ ءبىر جاعدايى (وزبەكستاننان) تىركەلدى. تابيعي وشاقتاردىڭ تۇراقتى بولۋىنىڭ سەبەبى - وسى اۋماقتا ق ق گ ب ۆيرۋسىن تاسىمالداۋشى كەنەلەردىڭ مەكەندەۋى. كەنە شاققاندا ينفەكسيا ءبىر جىلى قاندى جانۋاردان ەكىنشىسىنە، سونىڭ ىشىندە ادامعا قان ارقىلى بەرىلەدى. ينفەكتسيانىڭ نەگىزگى كوزى - كەنە»، - دەيدى باس سانيتار.
جانداربەك بەكشين بۇدان باسقا بۇل وڭىرلەردە اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋارلارى مەن ءۇي قۇستارى دا ادامعا ك ق ق ب-نى جۇقتىراتىنىن اتاپ ءوتتى. اتاپ ايتقاندا، اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋارلارىن باعۋ، ساۋۋ كەزىندە، اسىرەسە ولاردى قىرقۋ، سويۋ كەزىندە جۇعادى.
«بۇل جاعدايدىڭ ۋشىعۋىنا كەنەلەردىڭ كوبەيۋىنە الىپ كەلەتىن ەلدى مەكەندەردەگى انتيسانيتاريالىق جاعداي ىقپال ەتەدى (قوراداعى قي، تۇرمىستىق قوقىس جانە ستيحيالىق قوقىس تاستايتىن جەرلەر، ەلدى مەكەندەردىڭ اينالاسىنداعى جانۋارلاردىڭ ولەكسەلەرى). ءبىزدىڭ رەسپۋبليكاداعى سوڭعى ەپيدەميولوگيالىق زەرتتەۋ يتتەر مەن ءۇي قۇستارىنىڭ دا ققگب ۆيرۋسىنىڭ تاسىمالداۋشىسى بولاتىنىن كورسەتتى. ك ق ق ب تارالۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن كەنەگە قارسى وڭدەۋدى ۋاقتىلى جۇرگىزۋ قاجەت. دەزينسەكتسيالىق پرەپاراتتارمەن ءتيىمدى وڭدەۋ ءۇشىن اۋماقتى الدىن الا مىندەتتى تۇردە تازالاۋ قاجەت»، - دەيدى ول.
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ كوميتەتى حالىقتىڭ ققگب- مەن سىرقاتتانۋىنىڭ الدىن الۋ بويىنشا مىناداي ءىس-شارالار وتكىزەدى:
- ەپيدەميولوگيالىق ماۋسىم كەزەڭىندە ەپيدەميولوگيالىق جاعدايعا اپتا سايىن مونيتورينگ؛
- ك ق ق ب بويىنشا قولايسىز بارلىق ەلدى مەكەندەردىڭ اينالاسىندا سانيتاريالىق- قورعانىش ايماقتارىن قۇرۋ ءۇشىن اۋماقتى كەنەگە قارسى وڭدەۋ؛
- ك ق ق ب - دان ساقتانۋدى ارتتىرۋ ماقساتىندا مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىمەن سەمينارلار؛
- ك ق ق ب بويىنشا حالىق اراسىندا سانيتاريالىق- اعارتۋ جۇمىستارى، ونىڭ بارىسىندا اۋرۋدىڭ العاشقى بەلگىلەرى، سونداي- اق كەنە شاققان جاعدايدا مىندەتتى تۇردە جانە ۋاقىتىندا مەديتسينالىق ۇيىمدارعا جۇگىنۋ قاجەتتىگى تۇسىندىرىلەدى؛
- ك ق ق ب تابيعي وشاعىندا تۇرعان مەديتسينالىق مەكەمەلەردە ك ق ق ب - مەن اۋىراتىن ناۋقاستاردى ەمدەۋ ءۇشىن ۆيرۋسقا قارسى پرەپاراتتار مەن يممۋنيزاتسيالانعان پلازما قورى بار.
سانيتاريالىق- ەپيدەميولوگيالىق قىزمەت ۇيىمدارىمەن ءبىر مەزگىلدە ۆەتەريناريالىق قىزمەت ماماندارى بۋفەرلىك ايماقتارعا (بۇتالار، سۋاتتار جانە تۇراقتى نەمەسە ۋاقىتشا ەلدى مەكەندەردىڭ توڭىرەگىندەگى اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋارلارىنىڭ باسقا دا تۇراتىن ورىندارى)، مال مەن مال قورالارىنا كەنەگە قارسى وڭدەۋ جۇرگىزەدى.
«ك ق ق ب - دان قورعانۋ ماقساتىندا حالىققا مىناداي كەڭەس بەرەمىز: جانۋارلاردى قىرقۋ كەزىندە قولعاپتى پايدالانۋ، قولعاپتى شەشكەننەن كەيىن قولدى سابىنمەن جۋۋ قاجەت. كەنەنى قولمەن جانشۋعا جول بەرمەۋ. ك ق ق ب بويىنشا ەندەميالىق وڭىرلەردە تابيعاتقا نەمەسە جايىلىمعا شىققان كەزدە كەنەلەردىڭ شاعۋىن بولدىرماۋ ءۇشىن ۇزىن جەڭدى اشىق ءتۇستى تىعىز ماتادان جاسالعان كيىم كيۋ قاجەت. شالبار شۇلىققا جانە جابىق اياقكيىمگە سالىنۋى ءتيىس. وزدەرىڭىزدى جانە كيىمدەرىڭىزدى كەنەنى تابۋ ءۇشىن قايتا- قايتا مۇقيات قاراۋ كەرەك. دەنەنىڭ اشىق بولىكتەرى مەن كيىمدى رەپپەللەنتتەرمەن وڭدەۋ كەرەك. كەنە شاققاندا، كەنەتتەن تەمپەراتۋرانىڭ كوتەرىلۋى، ءجيى (%70) قالتىراۋ، قارقىندى باس اۋىرۋى، بارلىق دەنەنىڭ سىرقىراۋى، كەيدە جۇرەك اينۋ مەن قۇسۋ، مۇرىننان، قىزىل يەكتەن قان كەتۋ، بەت تەرىسىنىڭ، مويىننىڭ جانە دەنەنىڭ جوعارعى بولىگىنىڭ گيپەرەمياسى سياقتى اۋرۋدىڭ العاشقى سيمپتومدارى بايقالعاندا تەز ارادا دارىگەرگە قارالۋ كەرەك»، - دەيدى جانداربەك بەكشين.