الەمدەگى ەڭ اشۋلى حالىقتار انىقتالدى - الەمدىك باسپا سوزگە شولۋ
كيم مەن پۋتين سامميتى ناتيجە بەرمەيدى - Time
وسى اپتادا الەمنىڭ نازارى سولتۇستىك كورەيا مەن رەسەي پرەزيدەنتتەرىنىڭ العاشقى كەزدەسۋىندە بولدى. شەتەلدىك باسىلىمدار دا بۇل وقيعا تۋرالى جارىسا جازىپ، كيم چەن ىن مەن ۆلاديمير پۋتيننىڭ ءار قيمىلى مەن ءسوزىن تىلگە تيەك ەتىپ، ماتەريالدارىنا تۇزدىق قىلدى.
Time باسىلىمىنىڭ جازۋىنشا، كەزدەسۋ بارىسىندا كيم چەن ىننىڭ كۇرسىنگەن داۋىسى ەستىلگەن جانە ۆيدەو الەۋمەتتىك جەلىلەردە كەڭ تاراپ كەتكەن.
«سولتۇستىك كورەيانى باقىلايتىنداردىڭ بارلىعى كيمنىڭ ءار ءسوزى مەن قيمىلىنا ءجىتى ءمان بەرەدى. كيم چەن ىننىڭ «كۇرسىنگەن» دىبىس شىعارعان ۆيدەو تۋرالى سولتۇستىك كورەيا باسىلىمدارى جازىپ، وعان پرەزيدەنتتىڭ ارتىق سالماعى اسەر ەتكەن بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتۋدا. دەگەنمەن، بۇل ءبىر رەت قانا قايتالانعاندىقتان، وقيعا ءالى نازاردان شىعارىلمادى»، دەپ جازادى باسىلىم. اۆتوردىڭ ايتۋىنشا، كيم چەن ىننىڭ يادرولىق قارۋدى قۇرۋ باعدارلامالارىنا قاتىستى قويىلعان سانكسيالاردان قالاي قۇتىلاتىنى بەلگىسىز. «دەگەنمەن، ول الەمدىك ساحنادا ءوزىن سەنىمدى ۇستاي ءبىلدى»، دەپ جازادى اۆتور.
كۇيزەلىستەن قۇتىلۋ ءۇشىن تابيعاتقا شىعۋ كەرەك - Die Welt
گەرمانيانىڭ تانىمال Die Welt باسىلىمىنىڭ جازۋىنشا، تابيعاتقا شىعۋدىڭ پايداسى وراسان زور. دەگەنمەن، عالىمدار كۇيزەلىستەن قۇتىلۋ ءۇشىن تابيعات اياسىندا قانشا ۋاقىت وتكىزۋ كەرەك دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ كورگەن.
«تابيعاتتىڭ دەنساۋلىعا پايداسى تۋرالى كوپتەگەن زەرتتەۋلەر ايتتى. ال ءبىز تابيعات اياسىندا ۋاقىت وتكىزۋ كۇيزەلىستەن ارىلتاتىنىن بىلەمىز. دەگەنمەن، وسى كۇنگە دەيىن كۇيزەلىستەن قۇتىلۋ ءۇشىن تابيعات اياسىندا قانشا ۋاقىت وتكىزۋ كەرەكتىگى بەلگىلى بولماعان ەدى»، دەپ جازادى باسىلىم.
اۆتوردىڭ ايتۋىنشا، بۇل سۇراققا ميچيگان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى جاۋاپ ىزدەپ كورگەن.
«زەرتتەۋشىلەر سەگىز اپتا بويى قىرىق ادامدى باقىلاعان. ولار اپتاسىنا ءۇش رەت كەمىندە ون مينۋتقا تازا اۋاعا شىعىپ تۇرعان. تابيعات اياسىندا ولارعا سپورتپەن اينالىسۋعا، الەۋمەتتىك جەلىگە كىرۋگە، كىتاپ وقۋعا، باسقا ادامدارمەن سويلەسۋگە تىيىم سالىنعان. عالىمدار انىقتاعانداي، تابيعات اياسىندا 20-30 مينۋت بولعان قاتىسۋشىلاردا كۇيزەلىس بولماعان»، دەپ جازادى باسىلىم.
قىس بىرنەشە جىلعا سوزىلسا نە بولادى؟ - Space
وسى اپتادا الەم نازارى «تاقتار ويىنى» سەريالىنىڭ جالعاسى شىعا باستاعانىنا اۋعانى بەلگىلى. بۇل سەريالدا قىس بىرنەشە جىلعا سوزىلادى ەكەن. وسىعان وراي Space باسىلىمى راسىمەن قىستىڭ ۇزاققا سوزىلۋى مۇمكىن بە دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ كورىپتى.
«جەردىڭ سولتۇستىك جارتىشارىندا ءالى قىس. كۇن جەرگە بىركەلكى تۇسپەيتىنى بەلگىلى. ياعني، كۇن وڭتۇستىك جارتىشارعا تۇسكەندە، سولتۇستىكتە قىس بولادى جانە كەرىسىنشە. ولبانيدەگى نيۋ- يورك ۋنيۆەرسيتەتى اتموسفەرالىق عىلىمدار زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى كريستوفەر ۋولسەكتىڭ ايتۋىنشا، الدىمەن قىستىڭ بىرنەشە جىلعا سوزىلۋ سەبەبىن ءبىلۋ كەرەك»، دەپ جازادى باسىلىم.
اۆتوردىڭ ايتۋىنشا، قىس بىرنەشە جىلعا سوزىلۋ ءۇشىن جەر كۇننەن الىس وربيتادا بولۋى كەرەك. ءبىراق بۇل مۇمكىن ەمەس. ەكىنشىدەن، اقپان ايىنىڭ سوڭىنا قاراي جەر اينالۋىن توقتاتسا دا، قىس بىرنەشە جىلعا سوزىلادى.
«ەگەر قىس بىرنەشە جىلعا سوزىلاتىن بولسا، بۇل تابيعاتتىڭ ەكوجۇيەسىن وزگەرتەدى. كوكتەمدە ءبۇر جارۋى كەرەك وسىمدىكتەر شىقپايتىن بولادى. قىستا سىرتقا شىقپاي ءومىر سۇرەتىن جانۋارلار دا ولەدى. قۋانىشىمىزعا وراي، فيزيكالىق زاڭدىلىقتار بۇل جاعدايلارعا مۇمكىندىك بەرمەيدى»، دەپ جازادى باسىلىم.
اۋانىڭ لاستانۋىنان جىلىنا 7 ميلليون ادام قايتىس بولادى - bbc
دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، اۋانىڭ لاستانۋى جىلىنا 7 ميلليون ادامنىڭ ولىمىنە سەبەپ بولادى. بۇل ينسۋلت، وكپە راگى مەن جۇرەك اۋرۋلارىنان بولاتىن ءولىمنىڭ ۇشتەن بىرىنە تەڭ. ۆۆس باسىلىمىنىڭ جازۋىنشا، ۇيىم سونداي- ق بالالاردىڭ %90 ى كۇن سايىن لاس اۋامەن دەمالاتىنىن حابارلاعان.
«مەديتسينا ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، لوندوندا جىل سايىن لاس اۋا كەسىرىنەن 9 مىڭ ادام كوز جۇمادى. جاساندى ينتەللەكت پەن مالىمەتتەر عىلىمىنا نەگىزدەلگەن الان تيۋرينگ زەرتتەۋ ورتالىعى لوندوننىڭ كەز كەلگەن جەرىندەگى اۋا ساپاسىن باقىلاپ وتىراتىن قۇرىلعى جاساپ شىعارعان. داتچيكتەر العان مالىمەت كولىك لەگى، قۇرىلىس جۇمىستارى مەن عيماراتتار تۋرالى مالىمەتتەرمەن بىرىكتىلىرىپ، ناتيجەسىندە الداعى ەكى كۇندە قالانىڭ قاي جەرلەرىندە اۋا ساپاسى تىم ناشار بولاتىنى انىقتالىپ وتىرادى»، دەپ جازادى باسىلىم.
اۆتوردىڭ ايتۋىنشا، اۋا لاستانۋىنان الەم بويىنشا ەڭ كوپ زارداپ شەككەن مەملەكەت افريكانىڭ وڭتۇستىگى سانالادى. وڭتۇستىك افريكا الەمدەگى ديوكسيد ازوتىمەن ەڭ كوپ لاستانعان مەملەكەت اتانعان.
«د د ۇ مالىمەتىنشە، وڭتۇستىك افريكادا جىل سايىن لاس اۋا كەسىرىنەن 20 مىڭ ادام كوز جۇمادى. لوندونداعى جاڭا تەحنولوگيا بيلىككە حالىقتىڭ دەنساۋلىعى تۋرالى الدىن الا اقپارات بەرىپ وتىراتىنىمەن قۇندى. ياعني، بۇل تەحنولوگيانى اۋا لاستانۋ قاۋپىنىڭ الدىن الۋ نەمەسە ەسكەرتۋ ءۇشىن قولدانۋعا بولادى. اۋا لاستانۋى جاھاندىق پروبلەما سانالادى. سوندىقتان ونىمەن كۇرەسۋ تەحنولوگيالارى وتە ماڭىزدى» ، دەپ جازادى اۆتور.
ب ۇ ۇ 5 جاسقا دەيىنگى بالالار تۋرالى بايانداما جاريالادى - CNN
ب ۇ ۇ دەنساۋلىق ساقتاۋ اگەنتتىگى وسى اپتادا 5 جاسقا دەيىنگى بالالاردىڭ كۇن ءتارتىبى، فيزيكالىق بەلسەندىلىگى، ۇيقىسى تۋرالى بايانداما جاريالادى. CNN باسىلىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، بۇعان دەيىن اگەنتتىك تەك ۇلكەن كىسىلەرگە ارنالعان بايانداما جاريالاعان، ال بالالارعا ارناپ العاش رەت زەرتتەۋ جۇرگىزىپ وتىر.
«جاڭا باياندامانى جاساۋ بارىسىندا ماماندار عىلىمي مالىمەتتەردى نەگىزگە العان. اسىرەسە، ءقازىر الەمدە بالالار اراسىنداعى سەمىزدىكتىڭ كوبەيىپ كەتكەندىگىنەن، فيزيكالىق بەلسەندىلىك تۋرالى ۇسىنىمدارعا قاجەتتىلىك تۋعان. ددۇ حابارلاۋىنشا، ەگەر بالاڭىز ءبىر جاسقا تولماعان بولسا، وندا ونى كۇنىنە بىرنەشە رەت ءارتۇرلى ادىستەرمەن ويناتىپ، قيمىلداتۋعا تىرىسۋ كەرەك. سونىمەن قاتار كۇنىنە ەڭ كەم دەگەندە جارتى ساعات ىشپەن جاتقىزۋ ماڭىزدى»، دەپ جازادى باسىلىم.
ماماندار 1 مەن 2 جاس ارالىعىنداعى بالالار كۇنىنە 11- 14 ساعات ۇيىقتاۋ كەرەكتىگىن ايتىپتى. ولار كۇنىنە 180 مينۋت فيزيكالىق بەلسەندى بولۋى كەرەك.
امەريكالىقتار - الەمدەگى ەڭ اشۋلى حالىق - The New York Times
The New York Times باسىلىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، وسى اپتادا جاريالانعان Gallup بايانداماسىندا الەم بويىنشا كۇيزەلىس ارتىپ، حالىقتارىڭ اشۋلى بولا باستاعانى ايتىلعان. باياندامانى جاساۋ بارىسىندا ماماندار 140 مەملەكەتتەر 150 مىڭنان استام ادامنان ساۋالناما العان.
«باياندامادا ساۋالناماعا قاتىسقان ءار بەسىنشى ادامنىڭ اشۋلى ەكەنى انىقتالعان»، دەپ جازادى باسىلىم. اۆتوردىڭ ايتۋىنشا، جىل سايىن ءداستۇرلى تۇردە جۇرگىزىلەتىن Gallup Global Emotions Report زەرتتەۋى ادامدارىدڭ كوڭىل كۇيىن ساراپقا سالادى.
«باياندامادا ەڭ پوزيتيۆ حالىق پاراگۆايدا تۇراتىنى انىقتالدى. ال امەريكالىقتار الەمدەگى ەڭ اشۋلى حالىقتار قاتارىنان كورىندى. ەڭ پوزيتيۆتى حالىقتار اراسىندا پاراگۆايدان كەيىن پاناما، گۆاتەمالا، مەكسيكا، ەل سالۆادور تۇر. ەڭ تومەنگى ورىندا چاد، نيگەر، سەررا- لەونە، يراك، يران كورىندى»، دەپ جازادى اۆتور.