حالىقارالىق ساراپشىلار جاۋىنگەرلىك روبوتتاردى قولدانۋعا تىيىم سالۋدى ۇسىنادى

 نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - بۇگىن نۇر- سۇلتان قالاسىندا «ولىمگە سوقتىراتىن اسەرى بار قارۋدىڭ دەربەس جۇيەلەرى: الدىن- الۋ، توسقاۋىل قويۋ» اتتى ايماقتىق كونفەرەنسيا ءوتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

شارا قازاقستاننىڭ يادرولىق قارۋسىزداندىرۋ مەن حالىقارالىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ بويىنشا ستراتەگيالىق باستامالارى اياسىندا ۇيىمداستىرىلدى. وعان حالىقارالىق قاۋىپسىزدىك جانە ساياسات ورتالىعى (Center for International Security and Policy (قازاقستان) جانە «جاۋىنگەرلىك روبوتتارىنا تىيىم سالۋ كامپانياسى» ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ حالىقارالىق كواليتسياسى (Campaign to Stop Killer Robots www.stopkillerrobots.org) مۇرىندىق بولدى.

جيىن بارىسىندا ازەربايجان، ارمەنيا، بەلورۋس، مولدوۆا، رەسەي، قازاقستان، قىرعىزستان جانە تاجىكستان ەلدەرىنىڭ ساراپشىلارى لەتالدى اسەرى بار قارۋدىڭ دەربەس جۇيەلەرىنە الدىن- الا تىيىم سالۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.

سوڭعى ونجىلدىقتا تەحنولوگيانىڭ قارقىندى دامۋى اسكەري قيمىلداردىڭ باعىتىن وزگەرتىپ، جاڭا گۋمانيتارلىق ءارى قۇقىقتىق ماسەلەلەر مەن قارۋ اۆتونومياسىنىڭ جاڭا ءداۋىرىن اشتى.

بۇگىندە كەيبىر جوعارى تەحنولوگيالىق مەملەكەتتەر ادامنىڭ قاتىناسۋىنسىز كەز- كەلگەن نۇكتەنى تاڭداپ، سوققى جاساي الاتىن تولىقتاي اۆتونومدى قارۋلاردى جاساۋدا. قارۋدىڭ بۇل جۇيەسى حالىقتى قورعاۋ مەن حالىقارالىق ادام قۇقىعى جانە گۋمانيتارلىق قۇقىق سالاسىندا كۇردەلى ماسەلەگە اينالىپ، ۇلكەن قاتەر تۋدىرۋدا.

«تولىقتاي اۆتونومدى قارۋ- جاراقتى جاساۋ كوپتەگەن ءمورالدى، ەتيكالىق، تەحنيكالىق، قۇقىقتىق جانە قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن قوزعايدى. مۇنداي قارۋلاردى پايدالانۋ ادامزاتتىڭ بولاشاقتاعى ومىرىنە قاۋىپ تۋدىرادى» ، - دەدى حالىقارالىق قاۋىپسىزدىك جانە ساياسات ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى (CISP) ءالىمجان احمەتوۆ.

ونىڭ سوزىنشە، ادامي ويلانۋ مەن تۇيسىنۋدەن جۇرداي روبوتتار ديناميكالىق سوعىس الاڭىندا ەتيكالىق شەشىمدەر قابىلداي المايدى.

 «مۇنداي جۇيەلەردى پايدالانۋ روبوتتاردىڭ ءىس- ارەكەتىنە كىم جاۋاپ بەرەدى دەگەن زاڭنامالىق سۇراق بويىنشا قيىندىقتار تۋعىزادى: قولباسشى، پروگرامميست، روبوت جاساۋشى، الدە روبوتتىڭ ءوزى مە؟ ال، قارۋدىڭ مۇنداي ءتۇرىن جاساۋ مەن تاراتۋ حالىقارالىق قاۋىپسىزدىكتى تۇراقسىزداندىرىپ، جاھاندىق قارۋلانۋ جارىسىنا جول اشادى» ، - دەدى ءا. احمەتوۆ.

قازىرگى ۋاقىتتا ب ۇ ۇ الاڭىندا ادامي ەمەس قارۋ كونۆەنتسياسى اياسىندا وسى ماسەلە بويىنشا ب ۇ ۇ- عا مۇشە- مەملەكەتتەرگە ۇسىنىس ازىرلەۋ ءۇشىن ۇكىمەتتىك ساراپشىلار توبى جۇمىس ىستەۋدە.

جاۋىنگەرلىك روبوتتارىنا تىيىم سالۋدى قولدايتىن بەلسەندى مەملەكەتتەر (اۆستريا، برازيليا، چيلي، جانە ت ب، بارلىعى - 28 مەملەكەت) اۆتونومدى تۇردە ىسكە قوسىلاتىن قارۋ تۇرلەرىنە زاڭنامالىق تۇردە باقىلاۋدى كۇشەيتۋ بويىنشا كەلىسسوزدى تەزىرەك باستاۋعا شاقىرۋدا.

2018 -جىلى بەلگيادا قارۋدىڭ مۇنداي ءتۇرىن قولدانۋعا شەكتەۋ قويۋ تۋرالى پارلامەنتتىك رەزوليۋتسيا شىققان بولاتىن. Google كومپانياسى قارۋلاندىرۋ جۇيەسىنە ارنالعان جاساندى ينتەللەكتى ازىرلەۋ مەن جوبالاماۋدى وزىنە مىندەت قىلسا، 200 دەن استام تەحنولوگيالىق مەكەمە مەن توپتار اۆتونومدى قارۋ جاساماۋعا ۋادە بەردى.

ال، 2018 -جىلى وتكەن ۆەب- سامميتتە ب ۇ ۇ- نىڭ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتەرريش ادام ءومىرىن قيۋدى عانا جوسپارلايتىن قارۋدىڭ اۆتونومدى جۇيەلەرىنە شەكتەۋ قويىلۋ كەرەكتىگىن ايتتى. بۇۇ باس حاتشىسى وسى تەكتەس كۇشتەرگە شەكتەۋ قويۋ بويىنشا جاڭا شارالاردى ازىرلەۋدە مەملەكەتتەرگە قولداۋ كورسەتەتىنىن جەتكىزدى.

قازاقستاندا ايماقتىق كونفەرەنتسيانى وتكىزۋدەگى باستى ماقسات - وسى ماسەلەدەگى بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ، سونىمەن قاتار، ءوڭىر مەملەكەتتەرىنىڭ ۇلتتىق ۇستانىمىن ايقىنداۋعا سەپتىك جاساۋ.

 ەرتەڭ ايماقتىق كونفەرەنتسياعا قاتىسۋشىلار لەتالدى اسەرى بار قارۋدىڭ اۆتونومدى جۇيەلەرىنە قاتىستى زاڭنامالىق، تەحنيكالىق جانە ەتيكالىق ماسەلەلەردى تالقىلايدى.