ا ق ش قىتاي ساۋدا كەلىسسوزى الەم نازارىندا
تاراپتار ەڭ كۇردەلى ماسەلەلەر بويىنشا ورتاق شەشىمگە كەلىپ، 7 ايعا سوزىلعان ساۋدا سوعىسىن توقتاتپاق. بۇل تۋرالى رەيتەر حابارلايدى.
الپاۋىت ەلدەر ءبىر- بىرىنە ميللياردتاعان سالىق سالىپ، ءوندىرىس پەن تاۋار تاسىمالىن تەجەپ، جاھاندىق ەكونوميكانىڭ دامۋىن ودان ءارى باياۋلاتقان ەدى.
نۇربەك بەكەن، ءتىلشى:
- قىتاي مەملەكەتتىك كەڭەسىنىڭ ۆيتسە- پرەمەرى ليۋ حە باستاعان دەلەگاتسيا ۆاشينگتوندا اقپاننىڭ 19-نان بەرى بەرى كەلىسسوز جۇرگىزىپ كەلەدى. تاراپتار ناۋرىزدىڭ بىرىنە دەيىن ناقتى شەشىمگە كەلۋگە تىرىسۋدا. ونىڭ ۇستىنە دونالد ترامپ پەن شي جينپيڭنىڭ 90 كۇندىك ءوزارا ءۇزىلىسى دە اياقتالۋعا جاقىن.
كەلىسسوزگە قاتىسۋشىلار ءتۇرلى باعىتتاعى التى مەموراندۋمدى قاراستىرۋدا، دەپ حابارلايدى رەيتەرس اگەنتتىگى. سونىڭ ىشىندە تەحنولوگيا جانە كيبەرشابۋىل، زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعى، قىزمەت، ۆاليۋتا، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە ساۋداداعى تاريفتىك ەمەس كەدەرگىلەر ماسەلەسىن ەگجەي- تەگجەي تالقىلاپ جاتىر.
ليۋ باوچەن، حالىقارالىق بيزنەس جانە ەكونوميكا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى:
- قىتاي زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعىن قورعاۋ، پاتەنت سالاسىندا كوپتەگەن جۇمىس اتقاردى. سونىڭ ىشىندە زياتكەرلىك مەنشىك يەسىن قورعاۋ ءۇشىن سوت جۇيەسىندە ناقتى شارالار قابىلداندى. بۇدان بولەك، بىلتىر ءساۋىر ايىنان بەرى قارجى سەكتورى مەن يمپورتتىق تاۋارلارعا تاريفتى تومەندەتۋ ءۇشىن كەشەندى جۇمىستار جۇرگىزىپ كەلەدى. سوندىقتان ەكى ەل شىنايى ءارى اشىق ىسكە اساتىن ستراتەگيا قابىلدايدى دەپ ويلايمىن.
سونىمەن قاتار قىتاي ساۋدا دەفيتسيتىن ازايتۋ ماقساتىندا 30 ميلليارد دوللاردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن يمپورتتاۋ جونىندە ۇسىنىس بىلدىرگەن. بلۋمبەرگتىڭ جازۋىنشا، جۇگەرى، استىق جانە بۇرشاق ونىمدەرىن ساتىپ الۋعا دايىن. تالقىلانىپ جاتقان مەموراندۋمدا قىتايعا باعىتتالعان يمپورتتىڭ كولەمىن ارتتىرۋ عانا ەمەس، جوعارعى تەحنولوگيا سالاسىنداعى سۇراقتار دا قاراستىرىلعان. «ءبىراق قۇجاتتاعى ماسەلەلەر ناقتى قالاي جۇزەگە اساتىنى بەلگىسىز»، - دەيدى بلۋمبەرگ.
وتكەن اپتا بەيجىڭ، وسى اپتادا ۆاشينگتوندا باس قوسقان بىتىمگەرلەر قانداي شەشىمگە كەلگەنىن بۇكىل الەم كۇتىپ وتىر.
اۆتورى: نۇربەك بەكەن
www.24.kz