اۋليە بولۋ وڭاي ما؟

 استانا. قازاقپارات - اعالى-ءىنىلى ەكى كىسى بولىپتى. ەكەۋىنىڭ دە بويىندا تاقۋالىعى مەن قوسا اۋليەلىگى دە بار ەكەن.

ولاردىڭ بىرەۋى «مىنا زاماندا قالادا تۇرىپ، كوپ كۇناعا باتقانشا، ەشكىم جوق دالادا ءجۇرىپ، كۇنا اتاۋلىدان الىستاۋ بولايىن» دەپ تاۋدى مەكەندەپ، مال باعىپ تىرشىلىگىن جالعاستىرادى. كوڭىلدى كىرلەتىپ، جۇرەكتى قارايتار حارام جوق جەردە نامازىن دا قازا قىلماي، قۇلشىلىعىن دا ۋاقتىمەن جاساپتى.

ەكىنشىسى قالانىڭ قاق ورتاسىنان ەتىك جامايتىن دۇڭگىرشەك اشىپ، ەتىكشىلىكپەن اينالىسا باستاپتى.

ءبىر كۇنى تاۋداعى ءىنىسى اعاسىنىڭ حال-جاعدايىن ءبىلىپ قايتپاق بولىپ قالاعا بەت الادى. اعاسىنا قويدىڭ سۇتىنەن دورباعا قۇيىپ الا كەلۋدى دە ۇمىتپاپتى.

سۇراي- سۇراي قالاداعى اعاسىنىڭ جۇمىس ورنىن دا تاۋىپتى. دورباداعى ءسۇتىن (اۋليە ەمەس پە) قابىرعاعا ىلە سالىپ، ەكەۋارا اڭگىمەگە كىرىسىپتى. ءدال سول مەزەت ءبىر ايەل كەلىپ ەتىگىن جوندەتپەك بولسا كەرەك. ايەل ەتىگىن شەشكەندە، اشىق بالتىرى كورىنىپ قالادى. اعاسى ەشتەڭەگە دە ءمان بەرمەستەن اياق كيىمنىڭ جوندەۋگە كەلەتىنىن ايتىپ، ىسكە كىرىسىپ كەتىپتى. ايەل اياق كيىمىن شەشكەن كۇيى ءبىراز وتىرىپ، جۇمىسى بىتكەن سوڭ ءوز جونىمەن كەتە بارىپتى. تاۋدا جۇرگەندە ءوڭى تۇگىل تۇسىنە دە كىرمەيتىن بۇنداي نارسەنى كورگەندە قوناق بولىپ كەلگەن ءىنىسىنىڭ ويى بۇزىلا باستاسا كەرەك. ءدال سول مەزەت ونىڭ اكەلگەن دورباداعى ءسۇتى دە تامشىلاپ قويا بەرىپتى. بۇنىڭ ءبارىن سەزىپ-ءبىلىپ وتىرعان اعاسى سوندا ىنىسىنە سىناي قاراعان كۇيى ءسوز باستاپتى:
- ەلدەن قاشىپ، تاۋ باسىندا اۋليەلىك قۋۋ - ارينە، وڭاي ءىس. الايدا، قايناعان حالىقتىڭ تاپ ورتاسىندا وتىرىپ، ءوزىڭدى كۇنا اتاۋلىدان قورعاي ءبىلۋ - ۇلكەن سىن. مىنە، گاپتىڭ ءبارى وسىندا. ەكەۋىنىڭ ايىرماشىلىعىن ەندى ۇققان بولارسىڭ. ءبىراق ءىنىسى بۇعان يلانا قويماستان:
- بالكىم، سەن كۇنالاردى سەزىنۋدەن قالعان شىعارسىڭ؟ - دەپ، وزىنە قارسى داۋ ايتىپتى.
- ەگەر مەن كۇنانى سەزىنۋدەن قالىپ، بۇزىلعان بولسام، وندا بەرى قارا، - دەپتى دە، اعاسى ورنىنان تۇرىپ ءالى تامشىلاپ تۇرعان دورباداعى ءسۇتتىڭ تەسىگىن ساۋساعىمەن ءسال عانا سيپاعاندا، ءسۇت تامشىلاۋىن ساپ تيىپتى.
سوندا عانا ءىنىسى:
- ايتقانىڭىزدىڭ ءبارى راس. ناعىز اۋليەلىك - تاۋعا قاشىپ ءوزىڭدى حارام مەن كۇنالاردان قورعاۋ ەمەس، ناعىز اۋليەلىك - ءوزىڭىز ايتقانداي، قايناعان حالىقتىڭ اراسىندا ءجۇرىپ ءدىندارلىقتى ۇستانا بىلۋدە ەكەن، - دەپ اعاسىنىڭ ايتقانىن مويىنداپتى.

 «تاعىلىم تامشىلارى»