قازاقستان حالقى جەڭىستىڭ جەتپىس ءۇش جىلدىعىن اتاپ وتۋدە

استانا. قازاقپارات - بۇگىن، 9- مامىر كۇنى قازاقستاندا جانە ت م د- عا مۇشە وزگە ەلدەردە جەڭىس كۇنى اتاپ وتۋدە.
None
None

ادامزاتتىڭ باسىنا تونگەن الاپات سوعىستىڭ اياقتالعانىنا بۇگىن تۋرا 73 جىل تولىپ وتىر، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

نەمىس اسكەرىنىڭ ك س ر و- عا شابۋىلى 1941-جىلدىڭ 22- ماۋسىمىندا تاڭسارىدە باستالعان بولاتىن. ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا وڭباي جەڭىلگەن گەرمانيا اسكەرى اراعا شيرەك عاسىر سالىپ ەسىن جيىپ، قايتا الەمگە ايبار شەككەن قاتەرلى كۇشكە اينالادى. فاشيستەر 1939-جىلى قول قويىلعان كەڭەس-گەرمان شارتىن بۇزىپ، ك س ر و شەكاراسىنا لاپ بەرگەن ەدى. ا دەگەندە ايتارلىقتاي كەرى شەگىنگەن كەڭەس وداعى جۇزدەگەن ۇلتتاردان قۇرالعان جاۋىنگەر اسكەرىنىڭ ارقاسىندا جەرىن قورعاپ قالۋعا مۇمكىندىك الدى. جەڭىستى جاقىنداتۋعا قازاق ك س ر- نىڭ زور ۇلەسى بارىن اتاپ وتكەن ءجون.

سوعىس جۇرگەن 1418 كۇن بويى مايدان الاڭىنا قازاق ك س ر- نان 1,2 ميلليوننان استام سارباز اتتانعان. شايقاسقا اتتانعان قازاقستاندىقتاردىڭ جارتىسى ەلگە ورالعان جوق. مايدان دالاسىنداعى ەرلىكتەرى ءۇشىن 499 قازاقستاندىق ماراپاتتالسا، ولاردىڭ ىشىندە 99 ى كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، حالىق قاھارمانى اتاعىن الدى. سونداي-اق قازاقتىڭ قوس باتىر قىزى - مانشۇك مامەتوۆا مەن ءاليا مولداعۇلوۆا دا مايدان الاڭىندا اجال قۇشىپ، ولارعا ەڭ جوعارعى - كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلدى. 142 قازاقستاندىق داڭق وردەنىنىڭ تولىق يەگەرى اتاندى.

ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كوزسىز ەرلىكتەرىمەن اتى اڭىزعا اينالعان قازاق جاۋىنگەرلەرىن تاريح ساحناسىنا شىعاردى. اسىرەسە، ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا گەنەرال ي. پانفيلوۆ باسقارعان 316-اتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ قۇرامىندا باۋىرجان مومىش ۇلى باسقارعان 1073-گۆاردياشىل اتقىشتار پولكى جاۋ شابۋىلىنا ەرلىكپەن تويتارىس بەردى. قازاقستاندىق اسكەري قۇرامالاردىڭ ۇشتەن ءبىرى 1941-جىلعى 9- قىركۇيەكتەن باستاپ لەنينگرادتى قورعاۋعا قاتىستى. قازاقستاندىق جاۋىنگەرلەر كۋرسك شايقاسىندا، بالتىق بويى رەسپۋبليكالارىن، ۋكراينا مەن بەلورۋسسيانى، شىعىس ەۋروپانى ازات ەتۋگە جانە بەرلين وپەراتسياسىن جۇزەگە اسىرۋعا قاتىستى.

سوعىستىڭ بارلىق باعىتتارىندا قازاقتار جاسىنداي جارقىلدادى. بۇل رەتتە باتىر بابالاردىڭ پارتيزان سوعىسىنا دا بەلسەنە قاتىسقانىن ايتا كەتكەن ءجون. ق. قايسەنوۆ، ع. احمەدياروۆ، ب. جانگەلدين، ءا. ءشارىپوۆ، ن. بايسەيىتوۆا مەن ت. جۇمابايەۆا، ج. ساين، ع. وماروۆ سياقتى قازاقتىڭ ۇل-قىزدارىنىڭ اتى ەرلىكتىڭ ناعىز ۇلگىسىن كورسەتتى. 300 دەي قازاقستاندىق ەۋروپاداعى قارسىلاسۋ قوزعالىسىنا قاتىستى. فاشيزمگە قارسى سوعىس جەڭىسپەن اياقتالعاننان كەيىن ولار كۆانتۋن ارمياسىنا قارسى شايقاستى.

ادام شىعىنىمەن بىرگە، قازاقتىڭ كەڭ كوسىلگەن دالاسى دا سوعىسقا بارىن بەردى. رەسپۋبليكا اسكەري ءوندىرىس ءۇشىن قاجەت مىس، قورعاسىن، مەتالل، ۆيسمۋت، موليبدەن، پوليمەتالل كەندەرىن وندىرۋدە جەتەكشى ورىندا بولدى. مارگانەتس، ۆولفرام، نيكەل، ت. ب. ءوندىرۋ جولعا قويىلدى. قازاقستاننىڭ قورعانىس زاۋىتتارى قارۋ- جاراق پەن وق- ءدارى جاساۋدىڭ جاڭا ۇلگىلەرىن يگەردى. قاراعاندى كەنشىلەرى ونەركاسىپ پەن كولىكتى كومىرمەن قامتاماسىز ەتتى. ورال - ەمبى مۇنايلى اۋداندارىنىڭ كاسىپورىندارى سۇيىق وتىن شىعارۋدى 39 پايىزعا ارتتىردى. ەلەكتر قۋاتىن ءوندىرۋ 2 ەسە دەرلىك ءوستى. 1941-1945-جىلدارى بارلىعى 460 جاڭا ءوندىرىس ورنى سالىندى. بۇلاردىڭ قاتارىندا سوعىس ءجۇرىپ جاتقان اۋدانداردا قازاقستانعا كوشىرىلگەن 142 كاسىپورىن قىسقا مەرزىم ىشىندە ورنالاستىرىلىپ، ىسكە قوسىلدى. مايداندا اتىلعان ءاربىر ون وقتىڭ توعىزى قازاق دالاسىندا ءوندىرىلىپ جاتتى.

قاتارى كۇننەن كۇنگە سيرەپ بارا جاتقان سوعىس ارداگەرلەرىنە قازاقستاننىڭ قاۋىمى دا، بيلىگى بارىنشا قولداۋ ءبىلدىرىپ كەلەدى. ءبىر عانا شىعىس قازاقستاندا سوڭعى ەكى جىلدا سوعىس ارداگەرلەرىنە جارتى ميلليون تەڭگەدەن تابىستالۋدا. استانالىق ارداگەرلەر دە بيىل ءدال سونداي مولشەردەگى سىياقىعا يە بولماق. بۇل - ت م د ەلدەرى ىشىندە ەڭ جوعارعى سىياقى ەكەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. بۇدان بولەك، سوعىس ارداگەرلەرىنە مەملەكەت تاراپىنان كوپتەگەن الەۋمەتتىك جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان.

سوڭعى جاڭالىقتار