انا ءسۇتىن سيىر سۇتىمەن الماستىرۋعا بولا ما؟
ءدال وسى اقۋىز - جاسۋشالاردىڭ، فەرمەنتتەر مەن گورمونداردىڭ نەگىزگى قۇرىلىس ماتەريالى. ءسابي ءوزىن قاۋىپسىز سەزىنۋى ءۇشىن اناسىمەن تىعىز بايلانىستا بولۋى كەرەك. ەمىزۋ - سول بايلانىستى ورناتۋدىڭ ەڭ جاقسى ءتاسىلى. ءار انا بالاسىنا ەڭ ۇزدىگىن بەرە الادى. سەبەبى ءار انانىڭ ءسۇتى بالا اعزاسىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە قاراي بەيىمدەلىپ وتىرادى. مۇنداي كومپوزيتسيانى جاڭادان ويلاپ تابۋ نەمەسە قايتالاۋ مۇمكىن ەمەس! ءسابيدىڭ اس قورىتۋ جۇيەسى تولىق قالىپتاسپاعان، الايدا ول انا سۇتىندەگى اقۋىزدى جاقسى سىڭىرەدى. جوعارى ساپالى اقۋىزدىڭ ءسابي ومىرىندەگى ماڭىزى قانداي؟
تۇراقتى ءوسۋ - بۇل بالاڭىزعا ناعىز كەرەگى. سابيگە سۇتپەن بەرىلەتىن اقۋىز ونىڭ فيزيكالىق ءوسۋى مەن سالماعىنا اسەر ەتەدى. جوعارى ساپالى اقۋىزدار اس قورىتۋ جۇيەسىن دەمەيدى جانە ءسابيدىڭ جەتىلمەگەن مۇشەلەرىنە تۇسەتىن سالماقتى ازايتادى. مەديتسينالىق زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەسى بويىنشا، كەيبىر جوعارى ساپالى اقۋىزدار اللەرگيانىڭ دامۋ قاۋپىن تومەندەتۋگە كومەكتەسەدى. جوعارى ساپالى اقۋىزدار ءسابيدىڭ تابيعي يممۋندىق جۇيەسىن نىعايتادى. ولار ءسابيدىڭ ىشەگىندەگى بيفيدوباكتەريالارعا جايلى ورتا قالىپتاستىرۋعا كومەكتەسەدى. اقۋىز مولشەرى ءسابيدىڭ بولاشاق دەنساۋلىعىنا اسەر ەتۋى مۇمكىن. بۇل تۋرالى ساراپشىلار جاقىندا زەرتتەۋ جۇرگىزگەن ەكەن. قاجەتتى مولشەردەگى اقۋىز بالانىڭ مەكتەپ جاسىندا سەمىرۋ قاۋپىن تومەندەتەدى. انا سۇتىندەگى اقۋىزدىڭ قانداي ەرەكشەلىكتەرى بار؟
انا سۇتىندە كوپ مولشەردە سارىسۋ اقۋىزى، از مولشەردە كازەين جانە قورىتۋ پروتسەسىن جەڭىلدەتەتىن جارتىلاي ىدىراتىلعان اقۋىزدار مەن فەرمەنتتەر بولادى. سارىسۋ اقۋىزى اسقازاندا تاماشا قورىتىلادى، ال ونىڭ ەمشەك سۇتىندەگى كازەينمەن ارا قاتىناسى 70/30-دى قۇرايدى. اقۋىز قۇرامىنا كىرەتىن امينقىشقىلدار دەڭگەيى ەمشەك سۇتىمەن ۇيلەسىمدى. وسىلايشا، ەمشەك ءسۇتىنىڭ اقۋىزى سابيگە ارنالعان ۇيلەسىمدى مولشەرىمەن، سونىمەن قاتار جوعارى ساپاسىمەن ەرەكشەلەنەدى. ءدال سول سەبەپتى سابيگە انا سۇتىنەن اسقان ءنارلى تاعام جوق. الايدا انا ءسۇتى از بولاتىن نەمەسە تارتىلىپ قالاتىن جاعدايلار كەزدەسەدى. مۇندايدا ءسابيدىڭ قارنى تويماي مازاسىزدانۋى مۇمكىن. ودان بولەك سالماق قوسپاۋ جانە باياۋ دامۋ قاۋپى بار. كوپ جاعدايدا جاس انالار ەمشەك ءسۇتىن سيىر سۇتىمەن الماستىرىپ جاتادى. ولار ەكى ءسۇتتىڭ قۇرامىنىڭ بىردەي ەكەنىنە سەنىمدى.
سيىر ءسۇتىنىڭ ءسابي اعزاسىنا اسەرى قانداي؟ تابيعي سيىر ءسۇتى ءوسىپ كەلە جاتقان بالا ءۇشىن پايدالى ءارى ءنارلى زاتتەكتەردىڭ قايناركوزى دەپ ەسەپتەلەدى. راسىمەن، سيىر سۇتىندە پايدالى جانە ءنارلى زاتتەكتەر كوپ، ءبىراق بۇزاۋ ءۇشىن عانا پايدالى. ال ءسابيدىڭ نازىك اس قورىتۋ جۇيەسى ءۇشىن سيىر ءسۇتى اۋىر بولادى.
ەكى جاسقا تولماعان بالالار ءۇشىن سيىر ءسۇتى نەسىمەن قاۋىپتى؟ سيىر سۇتىندە سارىسۋ اقۋىزىنىڭ كازەينمەن ارا قاتىناسى 20/80 ءدى قۇرايدى، ال اقۋىز مولشەرى - ەمشەك سۇتىنەن 3 ەسە ارتىق! بۇل ءسابيدىڭ نازىك اس قورىتۋ جۇيەسى ءۇشىن تىم اۋىر. ءسابي راتسيونىندا اقۋىزدىڭ شامادان تىس مولشەرى زات الماسۋدىڭ بۇزىلۋىنا، تەز وسۋگە جانە سەمىرۋگە اكەلۋى مۇمكىن. مينەرالدى زاتتەكتەر ءسابي اعزاسىنا قاجەتتى مولشەردەن ايتارلىقتاي كوپ. ولار بۇيرەك جۇمىسىن قيىنداتادى، ال شامادان تىس اقۋىز قانداعى ينسۋلين دەڭگەيىن ارتتىرادى. سيىر ءسۇتىنىڭ قۇرامىنداعى اقۋىز - ەڭ مىقتى اللەرگەندەردىڭ ءبىرى. سوندىقتان ەمشەك ءسۇتىن سيىر سۇتىمەن الماستىرۋ جانە قايماعى الىنباعان سيىر سۇتىمەن 2 جاسقا دەيىنگى سابيلەردى تاماقتاندىرۋ ۇسىنىلمايدى. اناسى سابيىنە بەرە الاتىن ەڭ ۇزدىك ازىق - بۇل ەمشەك ءسۇتى!
دەرەككوز: baribar.kz
