الەمدەگى ەڭ تۇتىنۋشى ەل نەمەسە تۇتىنۋشىلىق ىندەتى جايلاعان ەل قاي ەل

استانا. قازاقپارات - ەستەرىڭىزدە بولسا، ا ق ش پەن ق ح ر اراسىنداعى ساۋدا سوعىسىنىڭ نەدەن باستاۋ العانىن، الەمدەگى ەكى الىپ دەرجاۆانىڭ اراسىنداعى ساۋدا سوعىسىن قاي تاراپتىڭ باستاعانى، ونىڭ قالاي ءورىس الىپ كەلە جاتقانى، الەم ەكونوميكاسىنا ىقپالى قانداي، ت. ب. جان-جاقتى تالداپ حابار تاراتقان ەدىك.

بۇل تۋرالى islam.kz اقپاراتتىق پورتالى حابارلادى.

بۇل جولى ساۋدا سوعىسىنا تۇرتكى بولعان تەرەڭ سەبەپتەرگە ءۇڭىلىپ كورمەكپىز. الدىمەن پروتەكسيونيزم دەگەنىمىز نە؟ ۋيكيپەدياداعى انىقتاماسى: پروتەكسيونيزم (فرانس. protectionnisme، لاتىن. protectio - بۇركەۋ، قورعاۋ، قامقورلىق جاساۋ) - قولدامپازدىق - مەملەكەتتىڭ ۇلتتىق ەكونوميكانى شەتەلدىك باسەكەدەن قورعاۋ جولىمەن ونىڭ دامۋىنا جاردەمدەسەتىن ەكونوميكالىق ساياساتى.

ەلگە اكەلىنەتىن تاۋارلارعا كەدەن باجىن ەنگىزۋ، بەلگىلى ءبىر تاۋارلاردىڭ اكەلىمىن شەكتەۋ نەمەسە تولىق تىيىم سالۋ، ۇلتتىق ونەركاسىپكە دەمەۋ قارجى ءبولۋ، تاۋارلار ەكسپورتىن ىنتالاندىرۋ، باسقا دا ءبىرقاتار شارالاردى قولدانۋ جولىمەن جۇزەگە اسىرىلادى.

Tap ماعىنادا پروتەكسيونيزم دەگەنىمىز شەتەلدە شىعارىلعان تاۋارلاردىڭ ىشكى نارىققا كىرۋىن شەكتەۋ نەمەسە وعان جول بەرمەۋ ماقساتىمەن جۇرگىزىلەتىن كەدەن ساياساتى.

 كەڭ ماعىنادا پروتەكسيونيزم دەگەنىمىز ۇلتتىق وندىرۋشىلەردىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋعا، سونداي-اق، ۇلتتىق ءوندىرىستى كوتەرمەلەۋگە جانە ىنتالاندىرۋعا باعىتتالعان شارالار جۇيەسى. كەدەن ساياساتى وسى جۇيەنىڭ ءبىر بولىگى عانا.

ا ق ش بيلىگى پروتەكسيونيزمگە قانداي سەبەپتەرمەن باردى دەگەنگە كەلسەك، ەلەكتروندى ەنتسيكلوپەديادا بەرىلگەنى انىقتامانى العا تارتۋعا بولار ەدى. الايدا، بۇل ءبىرجاقتى جاۋاپ بولىپ قالماق. ال تەرەڭ سەبەپتەرىنە كەلسەك، ونىڭ باستاۋى مەن قيىرى مۇلدەم باسقا تاراپتا جاتقانىن اڭعارار ەدىڭىز. ا ق ش بيلىگى ەڭ الدىمەن مۇنداي قادامعا ىشكى تۇتىنۋ دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋىنە بايلانىستى بارىپ وتىر. بۇل جايىندا ازيا ەكونوميكالىق فورۋمىنىڭ باس حاتشىسى بواو جوۋ ۆەنجۋن ءمالىم ەتتى.

«پروبلەما نەگىزىنەن ا ق ش-تىڭ ساۋدا تاپشىلىعىنىڭ وسۋىنە قاراماستان تۇتىنۋشىلىقتى ارتتىرۋدى جالعاستىرۋدا جاتىر، سونىمەن قاتار، ءبىر مەزگىلدە جالپى ىشكى ونىمگە شاققاندا التىن ۆاليۋتا قورى كەمىپ كەلە جاتىر»، - دەپ مالىمدەدى ساراپشى. «قاراڭىزدار: امەريكالىقتار الەم حالقىنىڭ تەك 4,4 پايىزىن قۇرايدى، الايدا، الەمدەگى بارلىق يگىلىكتىڭ 22 پايىزىن تۇتىنىپ وتىر»، - دەدى ارتىنشا.

ءسوز ورايى كەلگەندە جاقشا ىشىنە الىپ ايتا كەتۋ كەرەك، تۇتىنۋشىلىق ىندەتى وتكەن عاسىردىڭ ورتا شەنىندە پايدا بولدى. بۇل كاپيتاليستىك جۇيەنىڭ بەلگىلى ءبىر كەزەڭىمەن بايلانىستى ورىن الاتىن الەۋمەتتىك قۇبىلىس. باتىس ەلدەرىنەن باستاۋ العان تۇتىنۋشىلىق ىندەتى بۇگىنگى تاڭدا كۇللى الەمدى شارپىعان. سەمىزدىك ىندەتى سەكىلدى. دەسە دە تۇتىنۋشىلىق ەكونوميكانىڭ العا باسۋىنىڭ ءبىر ولشەمى رەتىندە قاراستىرىلادى. بۇل فاكتوردى ەلەمەۋگە بولمايدى.

ساراپشى وسىلاي دەي كەلە پروتەتسيونيزم ا ق ش- تىڭ پروبلەماسىن شەشىپ بەرە المايتىنىن مالىمدەدى. دەسە دە ساراپشى ەكى ەلدىڭ اراسىنداعى ساۋدا سوعىسىنا تۇرتكى بولعان ا ق ش- تاعى تۇتىنۋشىلىق ىندەتىنەن قالاي قۇتىلۋ كەرەكتىگىن ايتپادى.