زەرتتەۋ: ادامدار ءتۇس كورىپ جاتىپ نەگە سويلەيدى؟
ناتيجەسىندە ۇيقىداعى ادام سويلەگەن ساتىندە قاراپايىم سويلەۋ تىلىمەن سالىستىرعاندا جاعىمسىز سوزدەردى كوپ قولداناتىنى انىقتالدى: سونىڭ ىشىندە «جوق» دەگەن ءسوزدى ءتورت ەسە ارتىق ايتادى جانە 800 ەسە بالاعاتتايدى.
ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن انىقتاۋ ءۇشىن زەرتتەۋشىلەر 230 ەرىكتىنى ۇيقى زەرتحاناسىندا باقىلاپ، شامامەن 900 جۋىق سويلەگەن كەزدەرىنىڭ ۇزىندىلەرىن تاسپاعا جازىپ العان. سودان كەيىن وسى ۇزىندىلەردى جيناقتاپ، فرانسۋزشا اۋىزەكى ءتىلدىڭ ۇلگىلەرىمەن سالىستىرعان.
زەرتتەۋگە قاتىسۋشىلاردىڭ باسىم بولىگىندە ۇيقىنىڭ بۇزىلعاندىعى بايقالدى. ولاردىڭ تۇنگى ۇيقى كەزىندە ايتقان سوزدەرىنىڭ %59 ىن انىقتاۋ مۇمكىن بولماعان - تۇسىنىكسىز مىڭگىرلەۋ، سىبىرلاۋ نەمەسە كۇلكى. تۇسىنىكتى ءارى انىق ايتىلعان سوزدەردى تالقىلاعاندا، ولاردىڭ %24 ى جاعىمسىز سوزدەردى، %22 ى بالاعاتتاۋدى، %10 ى «جوق» دەگەن ءسوزدى قۇراعان.
كولۋمبيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوكتورى كارل بەيزيلدىڭ پىكىرى بويىنشا، ۇيىقتاپ جاتقان كەزدە سويلەۋدىڭ قۇرىلىمى بۇرىن عالىمدار ويلاپ جۇرگەننەن اسا كۇردەلىرەك. مامان ۇيقىلى-وياۋ سويلەۋ گراممتيكالىق تۇرعىدان دۇرىس، ال بۇل ميدىڭ ۇيقىنىڭ بارلىق ساتىسىندا بەلسەندى جۇمىس ىستەيتىندىگىن كۋالاندىرادى دەپ اتاپ ءوتتى.
زەرتتەۋ قورىتىندىلارى ادامنىڭ وڭىندە ولاردى جەڭىل ەڭسەرۋ ءۇشىن تۇسىندە ءتۇرلى كەلەڭسىز جايتتارعا ۇشىرايتىن «قاۋىپتى سىلتاۋراتۋ» تەرياسىنا كەلىپ سايادى، ياعني ادامنىڭ تۇسىندە كورەتىن سۇمدىق وقيعالارى - ونىڭ وڭىندە قيىندىقتى جەڭۋگە دەگەن الدىن الا قامدانىپ، جاتتىعۋى.
