رەسەي پرەزيدەنتى سيريا ماسەلەسىن رەتتەۋگە قوسقان ۇلەسى ءۇشىن نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا العىس ايتتى
سوچيدە وتكەن «ۆالداي» حالىقارالىق ديسكۋسسيالىق كلۋبىنىڭ وتىرىسى بارىسىندا قازاقستاننىڭ حالىقارالىق قاتىناستار جونىندەگى كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قارين ر ف باسشىسى ۆلاديمير پۋتيننەن سيرياداعى احۋالدى رەتتەۋ بويىنشا استانا پروتسەسىنىڭ ارالىق ناتيجەلەرى جونىندە سۇرادى.
«سىزبەن وتكەن جىلعى كەزدەسۋىمىز سيرياداعى احۋال، الەپپو اينالاسىنداعى جاعدايعا قاتىستى ءوتتى. بيىلعى جىلدىڭ باسىندا سيرياداعى احۋالدى رەتتەۋ بويىنشا استانا پروتسەسى ىسكە قوسىلدى. العاش رەت قازاقستان ەلورداسى - استانادا قارسى كۇرەسۋشى ءارتۇرلى تاراپتاردىڭ، سونداي-اق اتالمىش پروتسەستىڭ كەپىلگەر ەلدەرى - رەسەي، تۇركيا جانە يراننىڭ وكىلدەرى كەلىسسوزدەر ۇستەلىنە وتىردى.
كەلىسسوزدەردىڭ بىرنەشە راۋندى ءوتتى، قۇجاتتار قابىلداندى. استانا پروتسەسىنىڭ ارالىق ناتيجەلەرىنە قانداي باعا بەرەر ەدىڭىز؟ جانە تاعى ءبىر ماسەلە، قازىر تاياۋ شىعىستاعى داعدارىس جاڭا رەڭك الىپ وتىرعانىن كورىپ وتىرمىز. مەن ءوزىڭىز اتاپ وتكەن سولتۇستىك يراكتاعى كۇردتەردىڭ رەفەرەندۋمى، كەركۋكتەگى اسكەري وپەراتسيا جانە جالپى سيرياداعى اسكەري احۋالدىڭ وزگەرۋى تۋراسىندا ايتىپ وتىرمىن. سيريا داعدارىسىن رەتتەۋ كەلەشەگى قانداي جانە تاياۋ شىعىستاعى جالپى احۋالدى قالاي باعالايسىز؟»، - دەدى ەرلان قارين.
«سيريالىق رەتتەۋ جانە استانا پروتسەسىنە قاتىستى ايتار بولسام، ەڭ الدىمەن، قازاقستانعا جانە پرەزيدەنت نازاربايەۆقا بىزگە جانە وسى پروتسەستىڭ وزگە قاتىسۋشىلارىنا استانا الاڭىن ۇسىنعانى ءۇشىن العىسىمدى بىلدىرەمىن. قازاقستان جاي عانا باس قوساتىن جەر ەمەس. ول - وتە قولايلى الاڭ. مەن مۇندا قازاقستاننىڭ بەيتاراپ پوزيتسياسىن، قازاقستاننىڭ بۇل ايماقتىڭ قانداي دا ءبىر ىشكى شيەلەنىستەرىنە ەشقاشان ارالاسپاعانىن، كەرىسىنشە، بەدەلدى بىتىمگەر بولىپ تابىلاتىنىن ايتىپ وتىرمىن. ايتا كەتەيىن، پرەزيدەنت نازاربايەۆ بارلىق شيەلەنىسۋشى جانە بىتىمگە كەلۋشى تاراپتاردى كەلىسسوزدەر ۇستەلىنىڭ باسىندا ۇستاپ قالۋ ءۇشىن بەلگىلى ءبىر جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىنا العان كەزدەر دە بولعان. سول ءۇشىن العىسىمىز شەكسىز. استانا پروتسەسىنىڭ بەت الىسى وڭ، ارينە، پروبلەمالار دا جوق ەمەس. ءبىراق جالپى - پوزيتيۆتى»، - دەپ جاۋاپ قايىردى ۆلاديمير پۋتين.
سونداي-اق رەسەي باسشىسى سيريا بويىنشا ەڭ ماڭىزدى ماسەلەگە - قانتوگىستى توقتاتۋعا قول جەتكىزۋ مۇمكىن بولعانىن اتاپ ءوتتى.
«تۇركيا، يران جانە سيريا ۇكىمەتىنىڭ ۇستانىمىنىڭ ارقاسىندا وزەكتى ماسەلەلەر بويىنشا پوزيتسيالاردى جاقىنداستىرۋعا مۇمكىن بولدى، بۇل - قانتوگىستى توقتاتۋ. سونداي-اق دەەسكالاتسيا ايماقتارىن قۇرۋ، بۇل - سيريا بويىنشا سوڭعى ەكى جىلداعى جۇمىستاردىڭ، سونىڭ ىشىندە استانا پروتسەسىنىڭ باستى جەتىستىگى. ايتا كەتەيىن، استاناداعى كەلىسسوزدەرگە قاتىسپايتىن، ءبىراق قاشىقتان قاتىسىپ وتىرعان جانە بولىپ جاتقان پروتسەستەرگە ىقپال ەتەتىن وزگە ەلدەر دە، سونىڭ ىشىندە اقش ايتارلىقتاي ۇلەستەرىن قوسۋدا. ءبىز امەريكالىق ارىپتەستەرمەن بۇل ماسەلە بويىنشا ءوزارا قارىم-قاتىناستامىز. ولار تۇراقتى، ءبىراق وڭاي ەمەس، پىكىرتالاستار دا بولىپ تۇرادى. دەگەنمەن، بۇل ىقپالداستىقتىڭ نەگاتيۆتەن بۇرىن، پوزيتيۆتى تۇستارى كوپ. وسى ۋاقىتقا دەيىن ءبىز كوپ ماسەلە بويىنشا ءبىر مامىلەگە قول جەتكىزىپ كەلدىك، سونىڭ ىشىندە يزرايل مەن يوردانيا مەملەكەتتەرىنىڭ مۇددەلەرى بار دەەسكالاتسيانىڭ وڭتۇستىك ايماعى بويىنشا. ارينە، بۇل پروتسەسكە ساۋد ارابياسى، مىسىر، يوردانيا، كاتار جانە شاعىن، ءبىراق ماڭىزى جوعارى كوپتەگەن وزگە ەلدەردىڭ وڭ ىقپالى ءتيىپ وتىر»، - دەدى ول.
اتالمىش ماسەلە بويىنشا پەرسپەكتيۆالارعا توقتالعان ۆ. پۋتين، جاقىن ۋاقىتتا بۇل ايماقتا لاڭكەستەردىڭ كوزى جويىلاتىنىن ايتتى. سونىمەن قاتار، دەەسكالاتسيا ايماقتارىن قۇرۋدان كەيىن كەلەسى كەزەڭگە ءوتۋ كوزدەلىپ وتىرعانىن جەتكىزدى.
«بارلىق ەتنيكالىق جانە ءدىني توپتار، ۇكىمەت پەن وپپوزيتسيا قاتىسۋ ءۇشىن سيريا حالقىنىڭ كونگرەسىن قۇرۋ يدەياسى بار. بۇل ساياسي رەتتەۋدىڭ كەلەسى ماڭىزدى قادامى بولار ەدى»، - دەپ ءتۇيدى ر ف پرەزيدەنتى.
اۆتور: ميرا تولەندى قىزى
