ديحان قامزابەك ۇلى: لاتىن قارپىندەگى ءالىپبيدىڭ سوڭعى جوباسى - الدىڭعىسىنان كوش ىلگەرى

استانا. قازاقپارات - لاتىن قارپىندەگى ءالىپبيدىڭ جاڭا جوباسىنا عالىمدار، ءبىلىم سالاسىنىڭ ازاماتتارى وڭ كوزبەن قاراي وتىرىپ، تىڭ نۇسقا ءالى دە ءوزىنىڭ دامۋ بارىسىندا تاعى ءبىر ناقتىلانادى دەگەن سەنىمدە.

لەۆ گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرورەكتورى، الاشتانۋشى عالىم ديحان قامزابەك ۇلى لاتىن قارپىندەگى ءالىپبيدىڭ سوڭعى جوباسىنا وسىنداي پىكىر ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى «قازاقپارات» ح ا ا ءتىلشىسى.

ديقان قامزابەك ۇلى ءوز سوزىندە لاتىن قارپىنە نەمەسە قازاق قارپىنىڭ لاتىن نۇسقاسىنا كوشۋ تۋرالى يدەيا 1992 -جىلدان بەرى كوتەرىلگەنىن تىلگە تيەك ەتەدى. يدەيا قوعامدا زيالىلاردىڭ اراسىندا كەڭ اۋقىمدا ساراپتالىپ، بايىپتالىپ، بۇگىنگە دەيىن جەتىپ وتىر.

«ەلباسىنىڭ «قازاقستان-2050» ستراتەگياسىندا ناقتى بەلگىلەنىپ، قاي جىلداردا كوشەتىنىمىز ايتىلعان كەزدە زيالىلاردىڭ ءبىر سەرپىلگەنى راس. پارلامەنتتە ۇسىنىلعان العاشقى نۇسقا حالىقتىڭ اراسىندا كوپ تالقىلاندى. ول نۇسقادا ءالىپبي كلاۆياتۋرادان شىقپاي قالعان. شەتەلدىڭ تاجىريبەسى نەگىزگە العانعانىمەن، ءبىزدىڭ قازاقتىڭ مىڭداعان جىلعى قالىپتاسقان ءداستۇرى، سوزدەر مەن دىبىستارىنىڭ بايلانىسى، ولاردىڭ بايلانىسىنان تۋىندايتىن ەرەكشەلىگى بار»، - دەيدى ديحان قامزابەك ۇلى.

عالىمنىڭ ايتۋىنشا، ءبىزدىڭ سانامىزدا قازىرگى تاڭدا ءۇش قارىپتىڭ تايتالاسى ءجۇرىپ جاتىر.

«ءبىرىنشىسى - لاتىن قارپى، ەكىنشىسى - كيريلل قارپى، ءۇشىنشىسى - كيريللدىڭ نەگىزىندە جاسالعان قازىرگى قولدانىستاعى قازاق قارپى. جاڭادان ۇسىنىلىپ جاتقان نۇسقا الدىڭعىسىمەن سالىستىرعاندا كوش ىلگەرى. بۇنى قوعام قاي تۇرعىدان قابىلدايدى؟ ارينە، قازاقتىڭ ءوزىنىڭ دىبىستىق ەرەكشەلىككە يە قارىپتەرى بار. سوعان لايىقتاپ جازۋعا مىنا قارىپ ىڭعايلى ەكەن. ءبىراق، بۇل دا ءالى ءوزىنىڭ قولدانىسىنا دەيىن، ءوزىنىڭ پراكتيكالىق بارىسىندا ناقتىلىعىن تابار دەگەن ويدامىز. مىسالى، «ۋ» ءارپىنىڭ جاڭا نۇسقادا جازىلۋىن جاس بۋىن قالاي قابىلدايدى دەگەندەي سۇراق تۋىپ قالۋى مۇمكىن. ال تۇتاستاي العاندا بۇل ۇلكەن ىلگەرىلەۋشىلىك»، - دەيدى ول.

سونىمەن قاتار، ديحان قامزابەك ۇلى كەز كەلگەن قارىپ ءوزىنىڭ پايدا بولۋىندا بىرنەشە كەزەڭدەردەن وتكەنىن، ءالىپبيدىڭ بىردەن 100 پايىز قابىلدانىپ، تاجىريبەگە ەنىپ كەتۋ جاعدايى وتە سيرەك كەزدەسەتىن قۇبىلىس ەكەنىن ايتادى.

«ءبىزدىڭ تۇتىنىپ جۇرگەن كيريلل قارپىنە بىرنەشە وزگەرىستەر جاسالعان. ياعني، بۇنىڭ بارلىعى دا تابيعي پروتسەسس. ءالىپبيدىڭ قالىپتاسۋ جولىندا ەشقانداي كەرەعارلىق ىزدەۋگە بولمايدى. بۇل حالىقتىڭ قابىلداۋىمەن تاڭبانىڭ دامۋىنداعى وزىندىك ءبىر ۇدەرىس. ءبىز قازىر جاڭا ىقپالداستىق داۋىرىندە وتىرمىز. وسى تۇرعىدا كوز زەردەمىز، اقىل زەردەمىز، وي- تۇسىنىگىمىز، پاراساتىمىز ءبىزدى ورنىقتى ءارى ورتاق شەشىمگە جەتەلەر دەگەن پىكىردەمىن. كۇنى كەشە ەلباسىنىڭ الدىندا تالقىلانعان جوبا حالىقتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ، ءوزىنىڭ دامۋ بارىسىندا تاعى دا ءبىر ناقتىلانادى دەگەن ويدامىز. ال ەندى بۇنى قابىلداۋ، جۇرگىزۋ ارينە، قوعامنىڭ ءوزىنىڭ بىلىگىنە، تاجىريبەسىنە بايلانىستى. سوندىقتان، ءبىز عىلىمي جۇرتشىلىق، ءبىلىم سالاسىنىڭ ازاماتتارى بۇل نۇسقاعا وڭ كوزبەن قاراپ وتىرمىز»، - دەپ ءتۇيدى ديحان قامزابەك ۇلى.

اۆتور: ايان بەكەن ۇلى