قىزىل ءتۇستىڭ تابەتتى اشاتىنى راس پا؟

استانا. قازاقپارات - «قىزىل ءتۇس تابەتىمىزدى اشادى». ءسىز وسىنداي تۇسىنىكتى ەستىگەن بولارسىز. ءبىراق، بۇل تۋرالى عىلىمدا قانداي دەرەك بار؟ عالىمدار نە دەيدى؟ ءبىر ءسات ويلانىپ كوردىڭىز بە؟

تەپە-تەڭدىكتى ساقتاۋ ۇردىسىنە قاتىساتىن قۇلاق سەكىلدى، كوزدە ەكى ءتۇرلى قىزمەت اتقارادى. جارىق سەزگىش جاسۋشالار ءبىز كورىپ وتىرعان بەينە جاساقتالاتىن ميدىڭ كورۋ ايماعىنا بەلگى بەرەدى.

ال، ودان بولەك تولى قاباقتىڭ گانگليوزدى جاسۋشالارى ميدىڭ ورتاڭعى بولىگى - گيپوتالامۋسقا جەتكىزۋشى بەلگى جارىققا جاۋاپ بەرەدى. ونىڭ ناتيجەسىندە ەشقانداي بەينە كوز الدىمىزعا كەلمەيدى.

گيپوتالامۋس - گورمونداردىڭ سەكرەتسياسىنا جاۋاپتى ميدىڭ ماڭىزدى بولىگى. تاڭعى جارىقتىڭ سەلبەسۋى (كوك جانە جاسىل تۇستەردىڭ ءتۇرلى رەڭكى) دەنەمىزگە كورتيزولدىڭ بولىنۋىنە اسەر ەتەدى. ناتيجەسىندە، ءبىز ۇيقىمىزدان ويانامىز. كەشكى ۋاقىتتا كۇن ساۋلەسىندەگى كوك ءتۇس كەمىگەن سوڭ قانعا مەلاتونين ءبولىنىپ، ۇيقىمىز كەلەدى.

گيپوتالامۋس پەن كوزدى كورۋ ايماعىن بايلانىستىرۋشى تورلى قابىقتىڭ جاسۋشالارى سپەكتردىڭ قىسقاتولقىندى تۇستەرىنە (كوك جانە جاسىل) سەزىمتال. بۇل ءتۇس ادامنىڭ كوڭىل-كۇيىنە، جۇرەك سوعىسىنا وزگە دە ەموتسياعا اسەر ەتەتىنىن دالەلدەيدى.

ستيۆەن ۋەستلاند، ليدسا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قىزمەتكەرى، زەرتتەۋشى: «ۋنيۆەرسيتەتىمىزدەگى تۇستەردىڭ ادامنىڭ جاعدايىنا قالاي اسەر ەتەتىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسىمىن. بۇل تۇستەر جۇيەسى ۇلى بريتانيا ءۇشىن بىرەگەي: بولمەنى بەلگىلى ءبىر ولشەمگە ساي كەلەتىن ءتۇستى جارىق تولقىنىمەن تولتىرامىز. سوڭعى زەرتتەۋ جۇمىسى ناتيجەسى ءساتتى اياقتالدى: قىزىق ءتۇس جۇرەك سوعىسىن جەدەلدەتەدى، ال كوك ءتۇس، كەرىسىنشە، ونى باياۋلاتادى. 2009-جىلى توكيوداعى يامانوتە تەمىرجول بويىنداعى جارىقتارعا كوك ءتۇستى شام ورناتقان. بۇل سۋيتسيدكە باراتىنداردىڭ سانى ازايتادى دەگەن تۇجىرىم ناتيجەسىندە جاساقتالعان. شىنىمەن، كورسەتكىش %74 عا تومەندەگەن».

شىنىمەن، تۇستەر ادامعا قالاي اسەر ەتەتىنىن ويلاپ كوردىڭىز بە؟ ءتىپتى، كيىمىڭىزدىڭ تۇستەرى دە كوڭىل-كۇيىڭىزدى بىلدىرەدى. سوندىقتان، جارقىن ءومىرىڭىزدى بەينەلەيتىن اشىق تۇستەردىڭ الەمىنە ساپار شەگىڭىز.

Massaget.kz