قازاقستاندا يسلامدىق قارجىلاندىرۋ: ترەند نەمەسە قاجەتتىلىك

استانا. قازاقپارات - قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ەلىمىزدى دامىتۋدىڭ ەكونوميكالىق ۇلگىسىن نىعايتۋ ءۇشىن جاڭا قارجى قۇرالدارىنا سۇرانىس كۇننەن- كۇنگە ارتىپ كەلەدى. مۇنداي قۇرالداردىڭ ءبىرى وراسان الەۋەتكە يە يسلامدىق قارجىلاندىرۋ.

 وسى جىلعى ناۋرىزدا استانادا وتكەن ت م د IFN فورۋمىندا ا ح ق و باسقارۋشىسى قايرات كەلىمبەتوۆ شاريعات قاعيداتتارىنا نەگىزدەلگەن ەكونوميكانى دامىتۋدىڭ نە ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنىن ءتۇسىندىردى.

ونىڭ ايتۋىنشا، يسلامدىق قارجىلاندىرۋ «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. قازاقستان ءۇشىن بۇل ينۆەستيتسيا تارتۋ مۇمكىندىگى. يسلامدىق قارجىلاندىرۋ نارىعى بارىنشا اۋقىمدى، ياعني، 2 تريلليون دوللار. قازىرگى ۋاقىتتا كوپتەگەن ەلدەر يسلامدىق قارجىلاندىرۋعا مۇددەلى. بۇل شاريعات نورمالارىنا سايكەس كوررەلياتسيالانۋى ءتيىس جەتكىلىكتى دارەجەدە جوعارى ەتيكالىق قاعيداتتاردى كوزدەيتىن ارنايى زاڭناما. قازاقستان ت م د ەلدەرىندە يسلامدىق قارجىلاندىرۋدىڭ پيونەر- كوشباسشىسى بولۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرا الادى»، - دەدى كەلىمبەتوۆ.

 2009 -جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە يسلام بانكتەرىن ۇيىمداستىرۋ مەن ولاردىن قىزمەتى جانە يسلامدىق قارجىلاندىرۋدى ۇيىمداستىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» تۋرالى زاڭعا قول قويۋدىڭ ارقاسىندا قازاقستان زاڭنامالىق دەڭگەيدە يسلامدىق قارجىلاندىرۋدى ەنگىزگەن ت م د- داعى العاشقى ەل بولدى. 2010 -جىلدان باستاپ جىل سايىن قازاقستاندىق يسلامدىق قارجىلاندىرۋ كونفەرەنتسياسى وتكىزىلەدى. 2011 -جىلى استانادا ءتىپتى 7- دۇنيەجۇزىلىك يسلامدىق ەكونوميكالىق فورۋم ءوتتى. 2020 -جىلعا دەيىنگى يسلامدىق قارجىلاندىرۋدى دامىتۋدىڭ جول كارتاسى تولىقتاي ىسكە اسىرىلىپ جاتىر. ال حالىقارالىق ساراپشىلار الماتىنى ت م د مەن ورتالىق ازيانىڭ يسلامدىق قارجىلىق حابى دەپ اتادى. دەگەنمەن ق ر- دا يسلام مودەلىن ءساتتى ەنگىزۋ مەن دامىتۋ ءۇشىن بارلىق قاجەتتى شارالار قابىلداندى دەسەك تە، ول قازاقستاندا ساراپشىلار بولجاعانداي، تانىلا قويعان جوق. وسى ورايدا يسلامدىق قارجىلاندىرۋ بويىنشا بەلگىلى حالىقارالىق ساراپشى شەيح بيليال كحان ب ا ق- تا ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى.

 «ءسىزدىڭ ەلدىڭ وڭىرلىك يسلامدىق قارجىلاندىرۋ ورتالىعى بولاتىنداي كەرەمەت مۇمكىندىكتەرى بار. ءبىراق بۇل ءۇشىن ادام كاپيتالىن ۇلعايتىپ، يسلامدىق قارجىلاندىرۋدى دامىتۋ ءۇشىن قۇقىقتىق ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ، قازاقستاندا جۇمىس ىستەپ جاتقان بيزنەس يەلەرىن يسلامدىق قۇقىق سايكەستىگى نورمالارىنا وقىتۋ ءۇشىن سەمينارلار مەن ترەنينگتەر وتكىزۋ قاجەت»، دەدى بيليال كحان.

 يسلام بانكىنىڭ باس وپەراتسيالىق ديرەكتورى پراساد ابراحام جاعدايدى ق ر- دا بىرنەشە يسلام بانكتەرىن اشۋ ارقىلى شەشۋگە بولاتىنىن ايتتى.

«قازاقستاندا تاعى ەكى نەمەسە ءۇش يسلام بانكىن اشۋ قاجەت. ولار اشىلعان كەزدە يسلامدىق قارجىلاندىرۋ نارىعى جىلدامىراق داميدى. ق ر قارجى نارىعىندا ءبىر يسلام بانكى جەتكىلىكسىز»، - دەدى ابدراحام.

 اتاپ وتسەك، قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندا ءبىر يسلام بانكى بار - «Al Hilal يسلام بانكى» ا ق. بيىل ىقتيمال اكسيونەرلەرى مالايزيالىق «Amanah Raya» قارجى توبى، «قازاقستان دامۋ بانكى» اق، «Fattah Finance» ا ق بولاتىن ەكىنشى يسلام بانكى اشىلادى دەپ كۇتىلۋدە. قازىر تەحنيكالىق- ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسى اياقتالۋ ساتىسىندا.