قازاقستاندا عالامتور «جاتىپ اتارلارى» قالاي جازالانادى؟

استانا. قازاقپارات - سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ ءتيىستى ورگاندارى الەۋمەتتىك جەلىنى قاتاڭ باقىلاۋعا الدى. الەۋمەتتىك جەلىدە ويلانباي جازعان ءبىر ءسوزى ءۇشىن تەمىر توردىڭ ار جاعىنان شىققان ازاماتتاردىڭ سانى كوبەيىپ كەتتى.

 2016 -جىلدىڭ سوڭعى ەكى ايىن الىپ قارايىق: سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ 22 جاستاعى تۇرعىنى الەۋمەتتىك جەلىدە ۇلتارالىق شيەلىنىس تۋدىردى دەگەن كۇدىكپەن 3  جىلعا سوتتالسا، وسى وبلىستىڭ تاعى ءبىر تۇرعىنى قازاقستاندى رەسەيگە قايتا قوسۋ كەرەك دەگەن جازباسى ءۇشىن 5,5  جىلعا سوتتالدى. چۋچينسك قالاسىنىڭ تۇرعىنى ينتەرنەتتە تەرروريزمدى ناسيحاتتاعانى ءۇشىن التى جىلعا تۇرمەگە قامالدى.

بۇل ارينە، الاڭ تۋدىراتىن ماسەلە. اسىرەسە، وقۋشىلار مەن جاستار ءۇشىن. الەۋمەتتىك جەلىدە «ەرىگىپ» وتىرعان ولار، ويلانباي جازعان ءبىر ءسوزى ءۇشىن ءومىر بويى وپىق جەۋى مۇمكىن. سوندىقتان، «قازاقپارات» اگەنتتىگى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنەن رەسمي مالىمەتتەر سۇراتا وتىرىپ، الەۋمەتتىك جەلىدەگى قانداي ارەكەتتەر ءۇشىن قانداي «جازا» كوزدەلگەنىن تالدادى.

130- باپ. جالا جابۋ

قىلمىستىق كودەكس بويىنشا، جالا جابۋ، ياعني باسقا ادامنىڭ ار- نامىسى مەن قادىر- قاسيەتىنە نۇقسان كەلتىرەتىن نەمەسە ونىڭ بەدەلىن تۇسىرەتىن جالعان مالىمەتتەر تاراتۋ دەگەن ءسوز. كوپشىلىك الدىندا ءسوز سويلەگەندە، الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىندا نەمەسە بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى ارقىلى جالا جاپقان ادام 2000 ا ە ك كولەمىندە (شامامەن 4 ميلليون 538 مىڭ تەڭگە) ايىپپۇل تولەيدى، نەمەسە وسى ايىپپۇل كولەمىنە تەڭ تۇزەتۋ جۇمىسىنا تارتىلادى. بولماسا، 2  جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.

131- باپ. قورلاۋ

 قورلاۋ، ياعني باسقا ادامنىڭ ار- نامىسى مەن قادىر- قاسيەتىن ادەپسىز تۇردە كەمسىتكەن ادامعا سوت 200 ا ە ك كولەمىندە (453800 تەڭگە شاماسىندا) ايىپپۇل سالا الادى. نەمەسە، 180 ساعاتقا تەڭ قوعامدىق جۇمىسقا تارتىلادى. ايىپپۇل تولەي الماسا، ايىپپۇل قۇنىنا پارا- پار تۇزەتۋ مەرزىمىنە كەسىلەدى.

147- باپ. ادامنىڭ جەكە جانە وتباسىلىق قۇپيالارىن زاڭسىز جاريا ەتۋ

ءوزىنىڭ لاۋازىمىن پايدالانا وتىرىپ، جەكە ادام تۋرالى جانە ونىڭ وتباسى تۋرالى مالىمەتتەر جيناعان، وتباسىنىڭ قۇپياسىن بۇزعان ادامعا قىلمىستىق كودەكس 5  جىل تۇرمە جازاسىن كەسەدى. بۇنداي قىلمىس جاساعان ازاماتتار سول لاۋازىمدى 2-5  جىل ۋاقىتقا دەيىن اتقارا المايدى. ال، قۇپيانى جيناپ قانا قويماي، جاريا ەتكەن (الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى دا) ادام 7 جىلعا سوتتالۋى ابدەن مۇمكىن.

  161- باپ. باسقىنشىلىق سوعىستى تۇتاندىراتىن ناسيحات جۇرگىزۋ جانە جاريا تۇردە شاقىرۋ

 باسقىنشىلىق سوعىستى تۇتاندىراتىن ناسيحات جۇرگىزىپ، جاريا تۇردە سوعىسقا شاقىرعان ادام 3 جىلدان 7  جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى. جانە بەلگىلى ءبىر قىزمەتپەن اينالىسۋ قۇقىعىنان ايىرىلادى (3  جىلعا) .

174- باپ. الەۋمەتتىك، ۇلتتىق، رۋلىق، ناسىلدىك نەمەسە دىني ارازدىقتى قوزدىرۋ

الەۋمەتتىك، ۇلتتىق، رۋلىق، ناسىلدىك، دىني ارازدىقتى نەمەسە الاۋىزدىقتى قوزدىرۋعا، ازاماتتاردىڭ ۇلتتىق ار- نامىسى مەن قادىر- قاسيەتىن نە دىني سەزىمدەرىن قورلاۋعا باعىتتالعان قاساقانا ىس- ارەكەتتەر جاساعان ادام ەكى جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە تۇزەۋ جۇمىستارىنا نە جەتى جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا جازالانادى.

179- باپ. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇرىلىسىن كۇشپەن قۇلاتۋعا نەمەسە وزگەرتۋگە نە ونىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعىن كۇشپەن بۇزۋعا شاقىرۋ. الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى وسىنداي ارەكەتكە بارعان ادام 5  جىلدان 10  جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.

180- باپ. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن نەمەسە الەۋمەتتىك جەلىنى پايدالانا وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇتاستىعىن بۇزۋدى ناسيحاتتاعان نەمەسە جاريا تۇردە سوعان شاقىرعان ادام 5 -جىلدان 10  جىلعا دەيىن تۇرمەگە قامالادى.

207-باپ. اقپاراتتىق جۇيەنىڭ نەمەسە اقپاراتتىق- كوممۋنيكاتسيالىق جەلىنىڭ جۇمىسىن بۇزۋ

 اقپاراتتىق جۇيەنىڭ نەمەسە اقپاراتتىق- كوممۋنيكاتسيالىق جەلىنىڭ جۇمىسىن بۇزۋعا باعىتتالعان قاساقانا ارەكەتتەرى ءۇشىن ادام ەكى جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە بەلگىلى ءبىر لاۋازىمداردى اتقارۋ نەمەسە بەلگىلى ءبىر قىزمەتپەن اينالىسۋ قۇقىعىنان ايىرا وتىرىپ نەمەسە ونسىز، 2000 ا ە ك (4 ميلليون 538 مىڭ شاماسىندا) مولشەردە ايىپپۇل سالۋعا نە ەكى جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە باس بوستاندىعىن شەكتەۋگە نە ءدال سول مەرزىمگە باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا جازالانادى.

256- باپ. تەرروريزمدى ناسيحاتتاۋ نەمەسە جاريا تۇردە تەررورلىق اكت جاساۋعا شاقىرۋ

بۇنداي ارەكەت جاساعان ادامدار ءۇشىن مۇلكىن تاركىلەي وتىرىپ، 7  جىلدان 12  جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسى كوزدەلگەن.

274-باپ. ادەيى جالعان اقپارات تاراتۋ

 قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزۋ نەمەسە ازاماتتار مەن ۇيىمداردىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىنە نە قوعامنىڭ نەمەسە مەملەكەتتىڭ زاڭمەن قورعالاتىن مۇددەلەرىنە ەلەۋلى تۇردە زيان كەلتىرۋ ءقاۋپىن توندىرەتىن جالعان اقپارات تاراتقانى ءۇشىن ادام 5000 ا ە ك كولەمىندە (11 ميلليون 345 مىڭ تەڭگە) ايىپپۇل تولەيدى نەمەسە وسى ايىپپۇل كولەمىنە تەڭ تۇزەتۋ جۇمىسىنا تارتىلادى. بولماسا، 2  جىلدان 5  جىلعا دەيىنگى ارالىقتا باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.

373-باپ. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىن - ەلباسىن كوپشىلىك الدىندا قورلاۋ جانە ونىڭ ابىرويى مەن قادىر- قاسيەتىنە وزگەدەي قول سۇعۋ

بۇنداي ارەكەت ءۇشىن ادام 3000 ا ە ك كولەمىندە (6 ميلليون 807 مىڭ تەڭگە) ايىپپۇل تولەيدى نەمەسە وسى ايىپپۇل كولەمىنە تەڭ تۇزەتۋ جۇمىسىنا تارتىلادى. بولماسا، 3  جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.

 375, 376, 378-باپتار. ق ر پرەزيدەنتىنىڭ، ق ر پارلامەنتى دەپۋتاتىنىڭ، بيلىك وكىلىنىڭ ار- ۇجدانى مەن قادىر- قاسيەتىنە قول سۇعۋ جانە قىزمەتتەرىنە كەدەرگى جاساۋ

قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىن جاريا قورلاۋ نەمەسە ونىڭ ار- ۇجدانى مەن قادىر- قاسيەتىنە قول سۇققانى ءۇشىن ازامات 3000 ا ە ك دەيىنگى مولشەردە (6 ميلليون 807 مىڭ تەڭگە) ايىپپۇل تولەيدى نەمەسە 3  جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.

دەپۋتاتقا توقتالار بولساق، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ دەپۋتاتىن جاريا قورلاعانى ءۇشىن ازاماتتار 2000 ا ە ك كولەمىندە (4 ميلليون 538 مىڭ تەڭگە) ايىپپۇل تولەيدى. ءتىپتى، 2  جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن.

ۇكىمەت وكىلىن قورلاعان ادام 300 ا ە ك كولەمىندە (688 مىڭ تەڭگە) ايىپپۇل تولەيدى نەمەسە وسى ايىپپۇلعا تەڭ تۇزەتۋ جۇمىسقا تارتىلادى. سونداي- اق، 240 ساعاتقا تەڭ قوعامدىق جۇمىسقا تارتىلۋى مۇمكىن. نەمەسە، 75 تاۋلىككە قاماۋعا الىنادى.

402- باپ. سوت زاڭسىز دەپ تاپقان كوتەرىلىستى جالعاستىرۋ ءۇشىن ادامدى ايداپ سالاتىن ارەكەت

 بۇنداي ارەكەتى ءۇشىن ادام 1000 ا ە ك كولەمىندە (2 ميلليون 296 مىڭ تەڭگە) ايپىپۇل تولەيدى، نەمەسە وسى ايىپپۇلعا تەڭ تۇزەتۋ جۇمىستارىنا تارتىلادى. سونداي- اق، قىلمىستىق كودەكسكە سايكەس، سوت وسىنداي ارەكەتكە بارعان ادامدى 1  جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرا الادى.

 

اۆتور: ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى