داۋلەتكەرەي كاپ ۇلى: قولدان اقىن جاساي المايسىڭ
- بۇل ماسەلەنى ەكى جاقتى قاراۋعا بولادى. كورەرمەندەردىڭ تاراپىنان ايتىلىپ جاتقان اڭگىمەلەرگە كەلسەك، 1997-1998 -جىلدارى ءوزىمىز ايتىسىپ جۇرگەن كەزدەگى كورەرمەندەر وسى كۇنى ءبىراز جاسقا كەلدى. سول كەزدەگى بالعىنبەك يماشيەۆ، ورازالى دوسبوسىنوۆ، امانجول التايەۆ باستاعان اقىنداردى تىڭداپ وسكەن كورەرمەننىڭ كەيىنگى جاستاردى قابىلداۋى قيىنعا ءتۇستى. قازىرگى ايتىسكەرلەردى بايقاپ وتىرساق باسقاشا ەكەنىن بايقايسىز. جاقىندا وتكەن «التىن دومبىرا» ايتىسىنا قازىلىق جاساپ وتىرىپ تاڭ قالدىق. جاستار ايتىس ساحىناسىندا ەش مۇدىرمەيدى، ويلانىپ- تولعانۋ، تاپىراقتاۋ جوق. سىناپتاي سىرعيدى. ايتىس وسىنشالىق ءوسىپ كەتتى ما دەپ تاڭقالدىق. ءبىراق، ەكىنشى كۇنى ءبارى بەلگىلى بولدى. اياق استىنان جۇپتاپ ساحىناعا شىعارا قويعاندا، ءبىرىنشى كۇنى جەلدەي ەسىپ وتىرعان اقىندار بوگەلىپ، تىزگىن تارتا قالدى.
وسى تۇرعىدان الىپ قاراعاندا، «قازىر ايتىستىڭ تابيعيلىعىن جوعالتىپ الدىق پا» دەپ ويلايمىن. سۋىرىپ سالمادان گورى دايىندالۋ كوبىرەك. ءوزىمىز دە سول ساحىنادا تالاي تاپىراقتاعانبىز. اۋزىمىزعا ءسوز تۇسپەي، ويلانىپ وتىرعان ءتۇيىنىڭدى ۇمىتىپ قالىپ ماڭدايىمىز تەرلەپ، جون ارقامىزدان شانشۋ قادالعانداي كەزدەر بولعان. بۇل جەردە جالپى حالىق ايتىستان سۋىندى دەۋگە كەلمەيدى. كورەرمەننىڭ ىشىندەگى تالعامى جوعارى ايتىس جاناشىرلارى ايتۋى مۇمكىن. بۇل ماسەلەنى مەن، ەڭ الدىمەن كورەرمەندەردىڭ جاس شاماسىمەن بايلانىستىرسام، ەكىنشى جاس ايتىسكەرلەردىڭ تابيعيلىقتان الشاقتاۋى سەبەپ دەپ ويلايمىن.
رينات زايتوۆ باۋىرىم ايتىپ ەدى «قازىرگى اقىندارمەن ايتىسۋ قيىن، قارسىلاستاردىڭ ءبىر- بىرىمەن كەلىسىپ الۋى باسىم» دەپ. مەن ءوزىم ايتىس ساحىناسىندا ون جىلداي ءجۇردىم. سونىڭ بىردە- بىرىندە قارسىلاسىممەن كەلىسىپ كورمەپپىن. وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن بالعىنبەك ەكەۋمىز ايتىساتىن بولىپ، استانادان الماتىعا ۇشاقپەن بىرگە كەلدىك، ءبىر قوناق ۇيگە جايعاستىق. ەرتەڭگى قارسىلاسىم بالعىنبەك. سوندا، ءبىر اۋىز ءسوزدى دە جۇپتاپ الماپتىق. ەكەۋمىزدە دە تولقۋ بار، ەرتەسى كەرەمەت ايتىس شىقپاي قالدى. كورەرمەندى سىيلادىق. ارىمىز جىبەرمەدى.
- بۇل ەكى سەبەپتەن باسقا، بۇرىن ايتىسقا جەكە ادامدار دەمەۋشىلىك ەتەتىن، جاقىنعى جىلداردان بەرى ايتىستى «نۇر- وتان» پارتياسى ءوز قاراماعىنا الىپ وتىر. دەمەۋشىنىڭ وزگەرۋى ايتىس تابيعاتىنا اسەر ەتكەن جوق پا؟
- جوق، ايتىس دەگەن ەركىن پىكىر الاڭى عوي. ءاۋ باستا، ايتىسقا 2009 -جىلدان باستاپ ءۇش جىل ەركىن موراتوري جاريالاندى. بۇل موراتوريعا بايلانىستى الماتىدان ءجۇرسىن ەرمان، امانگەلدى ەرمەگايەۆ، ءومىرزاق سارسەنوۆ ۇشەۋى مينيستىر مۇحتار قۇل- مۇحاممەدكە كەلدى. سۇراق: «نەگە ايتىسقا موراتوري جاريالاندى؟» سول كەزدە مۇحتار قۇل- مۇحاممەد ۇكىمەت باسشىسى كارىم ءماسىموۆتىڭ بۇيرىعىن كورسەتتى. «بىرنەشە جىل ىشىندە ايتىس وتكىزۋگە رۇحسات جوق» دەگەن. باسىندا ايتقانىمداي، ءبىزدىڭ كەزىمىزدە ايتىس ەركىن پىكىر الاڭى بولدى. ال، قازىرگى ايتىستارعا كەلسەك، بيىلعى «التىن دومبىراعا» دەيىن التى وبىلىستا اكىمدەردىڭ دەمەۋشىلىك جاساۋىمەن جىل سايىن ايتىس ءوتتى.
كەشەگى «التىن دومبىرا» ايتىسىنىڭ الدىندا الماتى قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ارمان قىرىقبايەۆ اقىندارمەن كەزدەسۋ جاسادى. نەگە؟ قازىر حالىقتىڭ اراسىندا نەشە ءتۇرلى تولقۋلار بار عوي. تولقۋ بولعاندا، بىزدە قاتتى ۇلكەن تولقۋ جوق. سونىڭ ىشىندە، ءدىني راديكالليزمگە بايلانىستى ايتىپ وتىرمىن. ونىڭ ۇستىنە جەلتوقسان ايى ءبىزدىڭ ەتەك- جەڭىمىزدى جينايتىن ۋاقىتىمىز. قوعامداعى باسقا پيعىلداعى توپتار حالىق جينالعان ورايدى پايدالانىپ كەتپەسىن دەگەن ويمەن «نۇر- وتان» تاراپىنان اقىندارمەن ساياسي دۇنيەلەرگە بايلانىستا اڭگىمە بولدى. ول جاسىرىن ەمەس. اقىنداردىڭ بارلىعى بىلەدى. ءبىراق، «تەك قانا ۇكىمەتتى ماقتا، بولماسا قازاقتىڭ جاعدايى كەرەمەت جاقسى» دەپ ايت دەگەن سوزدەر ايتىلمايدى. تەك قانا ساياسي جاعدايلارعا بايلانىستى اباي بولۋ تۋرالى ءسوز بولدى.
ايتىس جۇلدەسىنىڭ بەرىلۋىنە دە ۇكىمەتتىڭ، اكىمدەردىڭ ەشقانداي ىقپالى بولعان ەمەس. جۇكەڭنىڭ دە وزىندىك ۇستانىمى بار. «قارجىڭدى بەردىڭ بە، شىنايى ونەرگە قۇرمەت جاسادىڭ با، باسقاسىنا ارلاسۋىڭ قيانات بولادى» دەيدى. وتكەندەگى «التىن دومبىرا» ايتىسىنىڭ وزىندە قازىلاردىڭ پىكىرى ەكىگى جارىلدى. ونى جالپى حالىق بىلمەيدى. بارلىعى بىردەي مۇحتار نيازوۆقا داۋىس بەردى دەپ ويلايدى. جەتى قازىنىڭ داۋىسى ەكىگە جارىلعاندا، ءتورت تە ءۇش بولدى. بولاتبەك ورازبايەۆقا ءتورت، مۇحتار نيازوۆقا ءۇش قازى داۋىس بەردى. وسىنداي ۋاقىتتا ءتوراعانىڭ ءبىر داۋىسى بار، سول داۋىس ۇستەم ورىنعا شىعادى. ءسويتىپ ءتوراعانىڭ ءبىر داۋىسى مۇحتارعا بەرىلدى دە قازىلىقتىڭ شارتى بويىنشا ءتوراعا قالاي بەرسە، جۇلدە سولاي كەتۋ كەرەك بولدى. وسى شەشىم بويىنشا باس جۇلدەنى مۇحتار نيازوۆ ەنشىلەدى. ول جەرگە قالالىق اكىمشىلىكتىڭ بىردە- ءبىر ادامى كىرگەن جوق. زالداعى شەشىمگە رازى بولماعان كورەرمەندەردىڭ ايعايى اكىمدى ابدىراتىپ تاستادى عوي، ءبىراق، بۇل جەردە اكىم ەشتەڭەگە دە ارلاسقان جوق. قازىلاردىڭ شەشىمى بويىنشا شىعارىلعان جۇلدەگەرلەردى ماراپاتتادى.
- ءدىني راديكاليزم دەپ قالدىڭىز، قازىر ايتىسكەرلەر ەكى توپقا ءبولىنىپ كەتتى دەگەن پىكىر بار، ايتىسقا بەلگىلى ءبىر ءدىني توپتاردىڭ ىقپالى بولعان جوق پا؟
- وسىدان ءتورت جىل بۇرىنعى ءبىرىنشى «التىن دومبىراعا» بەكبولات تىلەۋحانوۆ پەن مۇحامەدجان تازابەكوۆتار يەلىك ەتىپ، سول ايتىستىڭ باس جۇلدەسىن مۇحتار نيازوۆ ەنشىلەدى. كەلەسى «التىن دومبىرا» كەزىندە دە، ايتىسقا اكىمشىلىك جاعىنان بەكبولاتتار يە بولدى دا، ءجۇرسىن ەرماننىڭ كادىمگىدەي ايتىستان شەتتەتىلگەن ساتتەرى بولدى. ايتىس جۇرگىزەتىن جۇكەڭدى قوناق رەتىندە شاقىرىپ، يىعىنا شاپان جاۋىپ قايتاردى. جۇكەڭ سول كەزدە قاتتى رەنجىدى. ايتىسكەر اقىنداردىڭ ىشىندە نامازحاندارى دا بار. بارلىعىن بەكبولات پەن مۇحامەدجان مۇرىندىق بولىپ قاجىلىققا اپارىپ كەلگەن. ولاردى قاستارىندا ۇستاپ ءجۇردى.
ايتىستان شەتتەتىلگەننەن كەيىن جۇكەڭ ايتىسكەرلەردىڭ ءبىرازىنا رەنىش تانىتتى. كەيىنگى ايتىستاردا جۇكەڭنىڭ قاسىندا كوپ جۇرگەن اقىنداردىڭ ءبىرازى، ولاردىڭ ايتىستارىنا قاتىسپاي قالىپ ءجۇردى. جەر- جەردى ارالاپ وتكىزگەن ايتىستاردا ءجۇرسىن جوق. ءار ءتۇرلى جۇرگىزۋشىلەر قاپتاپ كەتتى. بەكبولاتتار وزدەرى قازىلىقتا وتىردى. وسى كەزدە حالىق ايتىسكەرلەردىڭ ەكىگە بولىنە باستاعانىن بايقادى. وسى كەزدە حالىق اراسىنان «بەكبولاتتىڭ اقىندارى»، «ءجۇرسىننىڭ اقىندارى» دەپ جىكتەلگەن سوزدەردى ەستىپ قالاسىڭ. بۇل شىندىق. ەشكىمنىڭ اۋىزىنا قاقپاق بولا المايسىڭ. ونى اقىنداردىڭ اراسىنداعى اڭگىمەدەن دە بايقاۋعا بولادى.
مىسالى، وسى جولعى «التىن دومبىراعا» بالعىنبەك پەن جانداربەك قاتىسۋى كەرەك ەدى. وسىعان دەيىن «التىن دومبىرا» العان اقىندار مىندەتتى تۇردە ايتىسقا قاتىسۋى كەرەك. بىلتىر ەكەۋى دە باس تارتقان. بيىل دا ەكەۋى جوق. كەشە «التىن دومبىرا» ءوتىپ جاتقان كەزدە شىمكەنتتە ۇلكەن ايتىس بولعان ەكەن، جانداربەك سوندا ءبىرىنشى ورىن الدى. دەمەك، ول ايتىستى قويىپ كەتكەن جوق. ال، بالعىنبەك «ءسۇيىنبايدىڭ 200 جىلدىعىندا» مەن ايتىستى قويام دەپ تالدىقورعاندا قوشتاسىپتى. ايتىس - حالىقتىڭ قازىناسى. «التىن دومبىرانىڭ» يەگەرلەرى بولعاندىقتان، حالىق ولاردى ىزدەيدى. ءجۇرسىن ەشكىمنىڭ ماڭدايىنان شەرتىپ «سەن قاتىسپايسىڭ» دەگەن ەمەس. جاسىراتىنى جوق، ءدىني جاعىنان اقىنداردىڭ وزدەرىندە دە جىكتەلۋ بار.
- 1980 -جىلدارداعى ايتىستى تىڭداپ وتىرساق، ول كەزدە ايتىستا حالىقتىق سارىن باسىم بولدى. اقىنار قارا ولەڭنىڭ ماقامىمەن ءتورت تاعانداتىپ ءتۇسىرىپ ايتتى. ال، سىزدەردىڭ كەزدە ايتىس بەلگىلى ءبىر دەڭگەيگە كوتەرىلدى دەسەك بولادى. جىراۋلارشا تولعاپ ايتتىڭىزدار. ال، قازىرگى ايتىسقا جاستار نە اكەلە الدى؟ ايتىستى شوۋعا اينالدىرىپ جىبەرگەن جوق پا؟
- كەز- كەلگەن ونەردىڭ شارىقتاۋ شەگى بولادى دا، سوسىن اراسىندا توقىراۋ كەزەڭى بولادى. سەن ايتقان، 1980 -جىلدارى حالىق ايتىستى، حالىقتىق سارىندى ناعىز ساعىنىپ وتىرعان كەزەڭ ەدى. سول كەزدەگى ايتىستىڭ بەينە باياندارىن كورىپ وتىرساڭ، كورەرمەن قاراپايىم ۇيقاستى ءسوزدىڭ وزىنە قول شاپالاقتاپ، تامسانىپ وتىراتىن. قازىر حالىقتى وڭاي- وسپاق سوزبەن جەلپىندىرە المايسىڭ. ويتكەنى، تىڭدارماننىڭ دەڭگەيى ءوستى. ال، تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى ايتىستا حالىقتىڭ رۋحىن كوتەرىپ ايتۋ كەرەك بولدى. بۇعان مەلس قوسىمبايەۆتىڭ ۇزاق- ۇزاق تولعاۋلارى، امانجول التايەۆتىڭ ارقانىڭ سىرباز، سال- سەرىلىگىمەن ساحىنادا جايقالىپ وتىرىپ، حالىقتىڭ جۇرەگىندەگى ءسوزدى ايتۋى، ورازالى دوسبوسىنوۆتىڭ كونە فولكلوردان باستاۋ العان رۋحتى جىرلارى، بەكارىس شويبەكوۆتىڭ قىلىشتاي وتكىر، قىرعي ءتىلى وسىلاردىڭ بارلىعى سول كەزدەگى حالىقتىڭ سۇرانىسىندا بولدى. حالىقتىڭ ايتىسقا دەگەن ماحابباتى ەرەك بولدى. ايتىس تا ونەردىڭ ءبىر بيىك شىڭى ەكەنىن كورسەتكەن كەزدە، جەتپىس جىل بودان بولعان ەلدىڭ رۋحى ويانىپ، ءوزىنىڭ الەۋەتتى حالىق ەكەنىن سەزىنگەن كەزەڭ بولدى. ودان كەيىنگى ۋاقىتتاردا ايتىستىڭ ءتۇرى كوبەيدى. قازاقستان ۇلتتىق ارناسىندا، سوڭىنان حابار ارناسىندا تەلەۆيزيالىق ايتىستار ءوتتى. ايتىسكەر جاستار دا كوبەيدى. ولاردىڭ ەلىكتەيتىنى الدىڭعى كەزەڭدەگى اقىندار. الدىڭعى بۋىن اقىندارىنىڭ ماقامى مەن ءسوز ساپتاۋىنا دەيىن قايتالاعىسى كەلگەن جاستار بولدى. سونى سالعاندارى دا كەزىكتى. ءبىراق، ول كەزدە حالىق ۇزاق تولعاپ ايتاتىن ايتىستان جالىعا باستاعان ەدى. سودان كەيىن اقىندار شوۋ جاساۋعا بەيىمدەلىپ، ەل اراسىندا كوپ تارالعان حالىقتىق، ەسترادالىق اندەردى وزگەرتىپ ءازىل ولەڭ ايتۋعا ويىستى. بۇنىڭ باسىندا بالعىنبەك يماشيەۆ تۇر. الايدا، بالعىنبەكتىڭ ايتىسۋ مانەرىنە، بولمىسىنا بۇل جاراساتىن ەدى. ول ءوزى تابيعاتىمەن ءازىلدىڭ ادامى. سونىمەن، كەيىنگى جاستار ءبارىمىز بالعىنبەكشە ايتساق حالىققا وتەمىز دەپ ويلادى. ءسويتىپ، قازىر بارلىعى ءان ايتاتىن بولىپ كەتتى. ول بىرەۋگە جاراسادى، بىرەۋگە جاراسپايدى.
قازىر ايتىستىڭ ءتىلى دە جەڭىلدەدى. كەشەگى «التىن دومبىراداعى» بولاتبەكتى الىپ ايتساق، جىرىندا فولكلورلىق سارىن باسىم. ونىڭ ايتقاندارىن تىڭدارماندار قولدانىستان قالىپ كەتكەن كونە ءسوز دەپ قابىلدايدى. شىندىعىنا كەلگەندە ولاي ەمەس. ول سوزدەردىڭ بارلىعى قازاق ادەبي تىلىنەن ءالى كوشپەگەن سوزدەر. قازىرگى كەزدە ايتىستا كۇردەلىلەۋ ءبىر تىركەس ايتىپ قالساڭ ويلايدى، قايدان تاۋىپ ايتىپ وتىر دەپ. نەگىزىندە بارلىعى حالىقتىڭ اراسىندا ءالى بار سوزدەر. حالىقتىڭ قانىنان وشپەگەن، سۇيەگىنە سىڭگەن سوزدەر بولعاندىقتان، بارلىعى دا سونداي ءبىر مايەكتى ءسوزدى ەستىگىسى كەلىپ تۇرادى. ال، ءبىزدىڭ جاستار شە؟ ولار قازىرگى جاھاندانۋ داۋىرىندە بارلىعىن ينتەرنەت بەتىنەن ىزدەيدى. كوركەم ادەبيەتكە دەگەن ماحاببات جالپى حالىق اراسىندا ازايعان ۋاقىت بولىپ تۇر. وسىنداي كەزەڭدە ايتىستا دا جەڭىل ءسوز، قاساڭ ءتىل پايدا بولدى. جاندى تىركەستەرمەن راحاتتاندىرىپ جىبەرەتىن اقىندار قاتارى از. ايتىسقا حالىق فولكلورىن، جىراۋلار ادەبيەتىن قوتارىپ الماسا دا، ءوز تىلىنە بەيىمدەپ ايتاتىن سۇبەلى ءتىل كەرەك. ايتىستا شوۋدان ارىلساق دەگەن ءوزىمنىڭ ارمانىم بار. جاستار قاساڭ تىلمەن جەڭىل كەتىپ بارا جاتىر. جانىمدى ءسال قىنجىلتاتىنى وسى ماسەلە.
- كەز- كەلگەن دۇنيەنىڭ وتكەنى، بۇگىنى، بولاشاعى بولاتىنى سياقتى ايتىستىڭ دا بۇگىنى، ەرتەڭى بار. وسىعان نەگىزدەلسەك، بۇگىنگى جاھاندانۋ داۋىرىندە قازاق ايتىسىنىڭ بولاشاعى قالاي داميدى؟ قازىر ايتىس دەگەن ارنايى ماماندىق تا بەرىلىپ جاتىر. ەندى وسى ايتىستىڭ تەورياسىن زەرتتەگەن ناقتىلى ەڭبەكتەر جازىلىپ جاتىر ما؟
- قازىر الەۋمەتتىك جەلىلەردە «ەندى ايتىسكەرلەرگە فونوگرامما جازىپ الىپ ايتىسۋ عانا قالدى» دەگەن سوزدەر دە ايتىلىپ قالىپ جاتادى. ءبىراق، «سونى ايتىپ وتىرعان ادام، ءوزى ساحىناعا شىعىپ كورسە» دەگىڭ كەلەدى. ايتىس دەگەن ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلە بەرەتىن دۇنيە ەمەس قوي. ءبىز ءوزى بىتكەن ىسكە سىندى جاقسى ايتامىز. زامان قانشا دامىسا ، عىلىمي جەتىستىكتەردىڭ ايتىستى اسپانداتىپ جىبەرەتىنىنە مەن سەنبەيمىن. ايتىس - حالىقتىق ونەر، سينكرەتتىك ونەر. بۇگىندە ەستىرادادا تەحنيكانىڭ كومەگىمەن داۋىس جاساپ ءانشى بولىپ جۇرگەندەر بار عوي بىزدە. ال ايتىستا قولدان اقىن جاساي المايسىڭ.
ال، ەرتەدەن كەلە جاتقان ايىستاردى جيناقتاپ، زەرتتەگەن ەڭبەكتەر بىزدە جەتەرلىك. مۇحتار اۋەزوۆتەن باستاپ، ەسماعامبەت يسمايلوۆتىڭ ەڭبەكتەرىندە، مالىك عابدۋليننىڭ زەرتتەۋلەرىندە دە ايتىس تۋراسىندا تەرەڭدەي زەرتتەلگەن. كەيىن ايتىستىڭ اينالاسىندا جۇرگەن اقىندار دا عىلىممەن اينالىستى. لينا ءابدىحالىقوۆا «سىر بويىنىڭ جازبا ايتىسى» دەگەن كانديناتتىق ديسسەرتاتسيا قورعادى. بالعىنبەك يماشيەۆ ايتىستاعى ءازىل- قالجىڭ جاعىنان كانديناتتىق ديسسەرتاتسيا قورعادى. ايبەك قاليەۆ تورعاي اقىندارى توڭىرەگىندە ەڭبەك جازعان. مىرزاتاي جولداسبەكوۆ «قازاقتىڭ كلاسسيكالىق ونەرى» دەگەن ەڭبەك شىعاردى. سونىڭ ىشىندە جەتى توم ايتىس بار. ەندى ايتىستى عىلىمي تۇردە جۇيەلەۋ دەگەنگە كەلەيىك. «ايتىس تانۋ» دەگەن جەكەلەي ماماندىق بولعانى جەتكىلىكسىز. «ايتىس تانۋ» دەگەن عىلىمي ورتالىق اشۋ كەرەك. سول ورتالىق اقىنداردى اشكەرەلەپ وتىرۋ كەرەك. ءبىر جىلدا قانشا ايتىس بولسا بارلىعىن حاتقا ءتۇسىرىپ، قاي اقىن قاي جەردە ايتقانىن قايتالادى، نەمەسە ەلدەن ۇرلادى سونىڭ ءبارىن قاداعالاپ، ەسكەرتۋ بەرىپ وتىرۋ كەرەك. اقىنداردىڭ ساۋاتتىلىعىمەن اينالىساتىن ورتالىق كەرەك. سوندا عانا ايتىس بۇگىنگى بيىگىنەن الاسارمايدى دەگەن ءۇمىتىم بار.
- ايتىس ونەرى ۇلتىمىزدىڭ وزىندىك دارا ەرەكشەلىگى. وزگە جۇرتتىڭ وسى ايتىسقا دەگەن باعاسى قانداي؟
- كەشەگى «التىن دومبىرا» ايتىسى كەزىندە جۇكەڭ جاپونيادان كەلىپ ايتىستى زەرتتەپ جۇرگەن قىزدى حالىققا تانىستىردى. ايتىستى بۇل كۇندەرى قازاق پەن قىرعىزدا عانا قالدى دەپ ايتىپ ءجۇرمىز. نەگىزىندە، ارابتىڭ باداۋيلەرىنەن تارتىپ ايتساق، سولاردا دا ايتىستىڭ سۇلباسى بولعان. 2000 -جىلدارى مىرزاتاي جولداسبەكوۆ ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى بولىپ تۇرعان كەزىندە حالىقارالىق ايتىس جاسادى. سوڭىندا ايتىس تۋرالى حالىقارالىق كونفەرەنتھسيا جاسادى. سول ايتىسقا تۇركيادان دا اقىندار شاقىرىلدى. تۇرىكتەردە ايتىس ساحانالىق ويىن رەتىندە قالىپ قويعان. ولار ەكى ەرىننىڭ ورتاسىنا ينە تىرەپ قويادى ەكەن دە، ەرىندىك دىبىستاردى ايتپاي ايتىسۋعا جارىسادى ەكەن. بۇلاردىڭ ءبارى ءبىزدىڭ ايتىستىڭ دەڭگەيىندەگى ايتىس ەمەس. ال، قىرعىزدىڭ ايتىسىندا فولكلور ءالى باسىم. قىرعىزدىڭ اقىندارىنان ءبىزدىڭ اقىندار سياقتى جانىنان سۋىرىپ، كوركەمدەپ ايتىپ وتىرعان ادامدى كورە المايسىڭ. ولار ەسكى جىرلاردىڭ سارىنىمەن جەتى- سەگىز جولدان ءبىر ۇيقاستىرىپ، شۇبىرتىپ ايتا بەرەدى. جالپى، قازاق ايتىسىنىڭ دەڭگەيى باسقالارمەن سالىستىرعاندا جوعارى. شەتەلدەردە ايتىستى زەرتتەپ، جيناقتاپ جۇرگەندەر جەتەرلىك. قازاق ايتىسىنىڭ تۋى ەشقاشان قۇلاماسىن دەپ تىلەيمىن!
- اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
سۇحباتتاسقان: رەتبەك ماعاز ۇلى
https://qazaqtimes.kz/post/340
