مالعۇن بولعىسى كەلگەنگە بوگەت جاساما - چەحوۆتىڭ قاناتتى سوزدەرى
ي. بۋنين.
ودان كوز جازىپ، قاتتى وكىنىپ قالا بەردىك. ءاربىر ءسوزى، قاراعانى، جىميعانى، قيمىلى، ءجۇرىس- تۇرىسى عاجاپ اسەم جاراتىلىستى اقسۇيەك جان ەكەنىن تانىتاتىن ەدى.
ا. كۋپرين.
***
ا. پ. چەحوۆتىڭ قاناتتى سوزدەرىنەن
* سەنىڭ جاقسى تاربيە كورگەندىگىڭ ءوزىڭنىڭ داستارقانعا شىرىندى توگىپ الماعانىڭدا ەمەس، وزگەنىڭ توگىپ العانىن بايقاي بىلگەندىگىڭدە.
* شاتىرىڭدى جاڭبىر شەرتكىلەگەندە ۇيدە وتىرۋ جانە ۇيىڭدە تىرشىلىككە بەيجاي كىسىنىڭ جوق ەكەنىن اڭعارۋ ءبىر عانيبەت قوي
* ماسەلە سارىۋايىمشىلدىقتا دا، جاقسىلىققا سەنىمدىلىكتە دە ەمەس، - ءجۇزدىڭ توقسان توعىزىندا اقىلدىڭ جوقتىعىندا.
* نە تەمەكى تارتپايتىن، نە اراق ىشپەيتىن كىسىنى كورگەندە ونى دەلقۇل نەمە شىعار دەپ قالادى ەكەنسىڭ.
* ەگەر ايەلىڭ ساعان وپاسىزدىق جاساسا، ونىسىنا قۋان، - ول وتانعا وپاسىزدىق جاساعان جوق قوي!
* ۋنيۆەرسيتەت بارلىق قىرىڭدى، ونىڭ ىشىندە ناداندىعىڭدى دا جەتىلدىرەدى.
* كەيبىر جاسوسپىرىمگە سىرتىنان قاراساڭ، - سۇيكىمدى، ال ىشىنە ۇڭىلسەڭ، - جادىگوي.
* بىرەۋدى ۇناتار- ۇناتپاسىڭدى بىلە الماساڭ، كوزىڭدى تارس جۇم دا ونى قاسىڭدا دا، باسقا جەردە دە جوق دەپ ويلا. سوندا ول جوق بولادى، - راحات!
* ازىلكەش ادامنىڭ سىربازدىعى سىرباز ادامنىڭ سىربازدىعىنان ءجۇز ەسە سىربازدى.
* لاستان لاس بولماۋدى تالاپ ەتۋگە بولمايدى.
* ساۋساعىڭا تىكەن قادالا قالسا: «كوزىمە قادالماعانىن ايتساڭشى!» دەپ قۋان.
* بۇگىن كۇن قانداي تاماشا. شاي ىشسەم بە ەكەن، اسىلىپ ولسەم بە ەكەن؟!
* اقىماقتار مەن اۋلكىلەر عانا ءبارىن بىلگىش بولادى.
* اۋرۋدىڭ اۋرۋدى جەڭىلدەتەتىنى بولادى. ءتىسى قاقساپ وتىرعان مىسىقتىڭ قۇيرىعىن باسىپ قالساڭ، ءتىسىن ۇمىتىپ كەتەدى.
* ەل- جۇرتسىز، ۇشى- قيىرى جوق تاقىر دالادا تالىعىپ وتىرعاننان جوقتان وزگەنى بۇتىپ- شاتىپ سويلەي بەرەتىن مىلجىڭنىڭ جانىندا وتىرىپ سارىلعان اۋىر.
* بوس ۋاقىتىم كوپ بولسىن دەسەڭ، قىبىر ەتپەي وتىر.
* ادام اقىلدى، ىجداعاتتى بولعان سايىن ءومىرى ءماندى بولا تۇسەدى.
* بويىڭداعى قۇلدىق سەزىمىڭدى تامشىلاپ بولسا دا شىعارىپ قۇتىل.
* مالعۇن بولعىسى كەلگەنگە بوگەت جاساما.
* «سينيك» - گرەك ءسوزى. ورىس تىلىنە اۋدارعاندا: ءوزىنىڭ شوشقا ەكەنىن باسقالار ءبىلىپ ءجۇرسىن دەيتىن شوشقا.
* ەگەر ادام اتاۋلى ءبىر جەرگە جينالىپ، ادال بولۋدى ۇيعارسا، اقىرزامان جەتتى دەي بەر.
* رەسەيدە تالانتتى ادام تازا بولا المايدى.
* «ءوزىڭدى ءوزىڭ تاني ءبىل» دەگەندەردىڭ قالاي تاني ءبىلۋدى ۇيرەتپەيتىندەرى وكىنىشتى.
* پاريجگە ايەلىڭدى ەرتە بارعانىڭ - تۋلاعا ساماۋىرىڭدى الا بارعانىڭ.
* ءارقاشان جاقسى ءسوز ايتىپ، اقىل ۇيرەتىپ جۇرەتىندەردىڭ ءبىرازى - نادان.
* ءتۇپتىڭ تۇبىندە شىندىق جەڭەدى دەسەدى، ءاي، سول ءسوزدىڭ ءتۇبى جوق شىعار.
* ءومىردىڭ قادىر- قاسيەتىن بىلمەيتىندەرگە شەنەۋنىك بولعاننان باسقا جول جوق.
* اقىلدىم سي بەرەتىن اقىماقتارمەن سويلەسىپ جارىمايسىڭ.
* جازۋشى بولۋ وپ- وڭاي. ءوزىڭ سياقتىنى تاۋىپ الۋ، ۇساق- تۇيەكتى بۇتىپ- شاتىپ جازا بەرۋ قيىن ەمەس.
* شىعارماشىلىقتىڭ ءنارىن تاتا بىلگەنگە ودان ءتاتتى ەشتەڭە بولماق ەمەس.
* سۇلۋ سويلەۋدى كوكسەمە، تۇسىنىكتى سويلەۋدى ويلا.
* اراق اق بولا تۇرا مۇرنىڭدى قىزارتادى، ابىرويىڭدى قارايتادى.
* نەمكەتتىلىك - بازدانعان جان، مەزگىلسىز ءولىم.
* سىرقاتىڭنان ساۋىعۋىڭدى تويدى كۇتكەندەي كۇتىپ جۇرەتىن جاناشىرىڭ بولعانىنى نە جەتسىن!
* بۇگىنگىڭدى ءبىر رەت ويلاساڭ، ەرتەڭگىڭدى ءجۇز رەت ويلاي ءجۇر.
* سۇيە ءبىلۋ جانە سۇيىكتى بولا ءبىلۋ - ناعىز باقىت.
* قىسقا دا نۇسقا جازۋ - دارىندىلىق.
* تازا ەڭبەكسىز ءومىر تاتىمدى بولمايدى.
* ۇلتتىق كوبەيتۋ كەستە جوقتاي، ۇلتتىق عىلىم دا جوق.
* ونەر، دارىن يەسىنە كارىلىك تە، جالعىزدىق تا، اۋرۋ دا جولامايدى، اجال اياعىن اڭداپ باسادى.
* رەسەيدە فيلوسوفيا جوق، ءبىراق قىلاياعى قيقوڭىزعا دەيىن فيلوسوف سياقتانىپ اۋرە.
* ءومىر - قاسقاعىم ءسات. ول اۋەلى سۇيكەي جازا سالىپ، كەيىن تولىقتىرىپ كوشىرىپ جازۋعا كونبەيدى.
* شىركىن، ەركىندىك! سەنىڭ ءسال- ءپال لەبىزىڭ- اق جانعا قانات بىتىرەدى ەمەس پە؟!
*ايەلدەر ەرلەردىڭ قاۋىمىنسىز السىزدەنەدى، ال ەرلەر ايەلدەردىڭ قاۋىمىنسىز اقىماقتانادى.
* اقىلدى وقۋعا ىنتىق، اقىماق وقىتۋعا قۇمار.
* ادام ءوزىنىڭ ادام ەكەنىن بىلە بەرمەيدى.
* ءومىر - قاراپايىم قۇبىلىس. ونى كۇردەلى ەتۋ ءۇشىن كوپ كۇش كەرەك.
* مەن ەرتەڭ كورنەكتى بولايىن دەمەيمىن. قىسقا عۇمىرىمدى ارمانمەن، ۇمىتپەن، كوبىرەك كورىپ- بىلۋمەن ادال وتكىزسەم دەيمىن.
* اقىلدى ءبىردىڭ اينالاسىندا اقىماق مىڭ بار. ءتۇزۋ ءبىر ءسوزدىڭ ماڭايىندا قيسىق مىڭ ءسوز بار. مىڭدار جەڭىپ كەتە بەرەدى.
* ءومىر - جۇمباق. كەلەڭسىز كەڭىستىك... كورىكسىزدىك... ساعىم. كۇن ارتىنان كۇن، جىل ارتىنان جىل وتەدى، ال سەن ساندالىپ جۇرەسىڭ.
* سۇمپايى بولۋ جانە سۇمپايى ەكەنىن بىلمەۋ، مىنەكي، ورىس سۇمپايسىنىڭ ەرەكشەلىگى - وسى.
* قاراپايىم ەكىجۇزدىلەر كوگەرشىن سياقتانىپ جۇرسە، ەكىجۇزدى ساياساتشىلار مەن ادەبيەتشىلەر - بۇركىت سياقتانادى. الايدا بۇركىتتەردەن قايمىقپاڭدار، ولار - ەگەۋقۇيرىق پەن شاۋىلدەكتەر.
* ءولىم قورقىنىشتى، ال ولمەۋدى، ماڭگى جاساۋدى كوكسەۋ ودان دا قورقىنىشتى.
* كەيبىر جىگىتتەر سىرتىنان قاراساڭ، - سۇلتان دا، ىشىنە ۇڭىلسەڭ، - توزاڭ.
* «تەمەكى تارتاتىن قىزدىڭ ەرنىن ءسۇيۋ كۇلسالعىشتى سۇيگەنمەن بىردەي» دەپ جۇرەتىندەردىڭ «كۇلسالعىشتى ءسۇيىپ» تىناتىنى قىزىق!
(جالعاسى بار)
قازاقشا سويلەتكەن عابباس قابىش ۇلى
«جۇلدىز» جۋرنالى
