قازاقستاندا ءولىم جازاسىنا كەسىلگەندەر كىمدەر؟
بۇل تۋرالى Sputnik حابارلايدى.
موراتوري قابىلداعاننان كەيىن العاش رەت 2006-جىلى تانىمال وپپوزيتسيالىق ساياساتكەر التىنبەك سارسەنبايەۆتى، ونىڭ كۇزەتشىسى مەن شوپىرىن ولتىرگەن رۋستام يبراگيموۆ ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن بولاتىن. ءبىراق كەيىننەن بۇل جازا ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ مەن الماستىرىلدى. سول سەبەپتى، «الماتىلىق اتقىش» رۋسلان كۇلەكبايەۆ قازىرگى ۋاقىتتا ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن جالعىز ادام بولىپ وتىر.
تانىمال ادۆوكات دجوحار وتەبەكوۆ كۇلەكبايەۆقا شىعارىلعان ۇكىمدى قازاقستاندىق سوت تورەلىگىنىڭ «كەرى كەتۋى» دەپ باعالادى.
«ءبىزدىڭ كولونيالاردا ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن ەشكىم جوق. كۇلەكبايەۆ توعىز جىل ىشىندەگى القاشقى ادام. مۇنى كەرى كەتۋ دەپ ايتساق بولادى. بۇگىن تاڭەرتەڭ ءبىز تاجىريبە جۇزىندە ءولىم جازاسىنا كەسەتىن ەۋروپاداعى بەلورۋسسيادان كەيىنگى ەكىنشى ەل بولدىق. قازاقستاندا بۇل جازاعا ون جىل بويى ۇكىم شىعارىلماعان ەدى»، - دەپ جازدى وتەبەكوۆ Facebook پاراقشاسىندا.
«ق ر كونستيتۋتسياسى بەيبىت ۋاقىتتا ادام ءولىمى ورىن العان تەررورلىق قىلمىس ءۇشىن عانا ءولىم جازاسىنا ۇكىم شىعارۋعا جول بەرەدى. ەندى سوت، پوليتسيا جانە پروكۋراتۋرا بىزگە مىنانى تۇسىندىرسە ەكەن: ولار وسى شەشىمىمەن اتا زاڭدى بۇزىپ وتىرعان جوق پا؟ كۇلەكبايەۆتىڭ بۇل قىلمىسقا پوليتسيادان ءوش الۋ ءۇشىن ەمەس، تەراكت جاساپ قوعامنىڭ ۇرەيىن ۇشىرۋ ءۇشىن بارعانىن نەمەن دالەلدەيدى؟»، - دەپ سۇراق قويادى زاڭگەر.
18- شىلدە كۇنى كۇلەكبايەۆ الماتىدا پوليتسەيلەرگە شابۋىل جاسادى. بۇل وقيعادا 10 ادام قازا تاپتى، ونىڭ ىشىندە ايەل ادام پوليتسەيلەرگە شابۋىل جاسار الدىنداعى تۇندە ولتىرىلگەن بولاتىن. قىلمىسكەردى ۇستاۋ ارنايى وپەراتسياسىن جۇرگىزۋ كەزىندە قالادا تەررورلىق قاۋىپتىڭ قىزىل دەڭگەيى ەنگىزىلگەن ەدى. شابۋىل جاساعان ادام سول كۇنى ۇستالدى. ول بۇرىن ەكى رەت سوتتالعان 26 جاستاعى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ تۋماسى كۇلەكبايەۆ بولىپ شىقتى.
قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بولعان وقيعانى تەراكت دەپ اتادى. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىندە حابارلاعانداي، تۇتقىندالۋشى بۇدان بۇرىن جازاسىن كولونيادا وتەپ ءجۇرىپ، سالافيتتەرمەن بايلانىسقا تۇسكەن. كۇلەكبايەۆ سوتتا ءوزىنىڭ پوليتسيانىڭ بىرنەشە قىزمەتكەرى مەن بەيبىت تۇرعىنداردى ولتىرگەنىن مويىنداپ، جاساعان ارەكەتتەرى ءۇشىن ەش وكىنبەيتىنىن مالىمدەگەن. ول كەز كەلگەن جازاعا دايىن ەكەندىگىن ايتقان. سوڭعى سوزىندە ول قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ازاپتاعان مۇسىلمان باۋىرلارىمنىڭ كەگىن قايتاردىم دەپ ەسەپتەيتىنىن ءمالىم ەتكەن.
2003-جىلى قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءولىم جازاسىنا موراتوريدى ەنگىزۋ تۋرالى» قاۋلىعا قول قويعان بولاتىن. قاۋلى ءولىم جازاسىنىڭ ورىندالۋىن توقتاتتى، ءبىراق سوتتىڭ ءولىم جازاسىنا كەسۋ تۋرالى ۇكىم شىعارۋىنا تىيىم سالمايدى. قازاقستاندا بالاما جازا رەتىندە 2004-جىلدان بەرى ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ەنگىزىلگەن.
