ۇزدىك تۋىندىنىڭ ايتارى نەدە؟
جازۋشى- دراماتۋرگ ورالحان بوكەيدىڭ «ءولى ارا» اڭگىمەسىنىڭ جەلىسى بويىنشا تۇسىرىلگەن فيلمنىڭ سەناريىن ەلزات ەسكەندىر مەن ءومىرجان ءابدىحالىق ۇلى جازدى. ءتۇسىرۋشى توپ 10 مىڭ ا ق ش دوللارى كولەمىندە اقشالاي سىياقى جەڭىپ العان كينوتۋىندىنى ءتۇسىرۋ اسا قىمباتقا تۇسپەگەنىن ايتادى. باستى رولدەردە - بەلگىلى اكتەرلەر: اسىلبولات سماعۇلوۆ، بايان قاجىنابيەۆا، دۋلىعا اقمولدا. جاس جەتكىنشەكتىڭ ءرولىن ماقسات ءابدىراحمان وينادى.
وتكەن اپتادا اتالمىش تۋىندى «باستاۋ» كينوفەستيۆالىنىڭ اياسىندا الماتىدا كورسەتىلگەن بولاتىن. 25 مينۋتتىق كورسەتىلىمنەن كەيىن «ءولى ارا» فيلمىنىڭ قويۋشى رەجيسسەرى ەلزات ەسكەندىر مەن پروديۋسەرى سەرگەي ازيموۆ جيىلعان جۇرتشىلىقتى مازالاعان ساۋالدارىنا جاۋاپ بەردى. جالپى، فيلمنىڭ ايتار ويى مەن استارى حاقىندا:
- «ءولى ارا» پوۆەسى - كولەمدى شىعارما. بۇل تۋىندىنى 25 مينۋتتىق قىسقامەتراجدى كينوعا سىيدىرۋ وڭاي بولعان جوق. بايقاساڭىزدار، كينوتۋىندىنىڭ سوڭى ورالحان اعانىڭ اڭگىمەسىنىڭ اياقتالۋىنا ۇقسامايدى. شىعارمادا وقيعانىڭ جەلىسى تراگەديامەن اياقتالاتىنى بارشاعا بەلگىلى. مۇندا ءومىرجان ءابدىحالىق ۇلى ەكەۋمىز اقىلداسا كەلە، بۇگىنگى زامانعا ساي تۇيىندەيىك دەپ شەشتىك.
بيۋدجەتتىك تۇرعىدان الساق، اۋىل تاقىرىبىن ءتۇسىرۋ وتە جەڭىل. دايىن جوبالارىمنىڭ ىشىنەن ەڭ ارزانى - وسى «ءولى ارا» بولدى. سول سەبەپتى دە، العاشقى تۋىندىم رەتىندە «ءولى ارانى» ءتۇسىرىپ باستادىم. قاندايدا ءبىر ايتار ويى، استارى، ەرەكشەلىگى جوق، - دەيدى.
كەز كەلگەن اقىن-جازۋشىنىڭ، رەجيسسەردىڭ، جالپى قوعامعا قانداي دا ءبىر دۇنيە ۇسىنعىسى كەلەتىن قالامگەر مەن قايراتكەردىڭ سول قاۋىم الدىندا بەلگىلى ءبىر جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ كەرەكتىگى زاڭدى بولسا، «ءولى ارا» تۋىندىسىنىڭ استارى بولماۋى مەن رەجيسسەردىڭ ايتارىنىڭ جوقتىعى قانشالىقتى اقىلعا سيادى؟..
«ءولى ارا» - يراكلي كۆيريكادزە شەبەرحاناسىنان ءتالىم العان جاس كينوگەردىڭ العاشقى تۋىندىسى. تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ تۇلەگى الداعى ۋاقىتتا تولىق مەتراجدى فيلم تۇسىرۋگە ءتورت سەناري دايىن تۇرعانىن ايتتى.
- الەمدىك تۋىندىلاردى ەكرانيزاتسيالاعانىمىز وتە دۇرىس. دەسەك تە، قازاق ادەبيەتى ⅩⅩ عاسىردا دۇنيەجۇزىلىك تۋىندىلارمەن تەرەزەسى تەڭ سەرپىلىس جاساي الدى. سول شىعارمالاردىڭ كينوعا اينالۋعا تولىق نەگىزى بار. تەك ءبىلىم مەن بىلىكتىلىك قاجەت، - دەپ اتاپ ءوتتى ەلزات ەسكەندىر.
ءومىرجان ءابدىحالىق ۇلى،
جازۋشى، سەناري اۆتورى:
«ءولى ارا» - ىشكى جالعىزدىقتىڭ جانايقايى
- فيلمنىڭ يدەياسى - ادامنىڭ ىشكى جالعىزدىعىنا قۇرىلعان. ياعني، ىشكى مازمۇنعا باسا ءمان بەرىلگەن. ماسەلەن، ءبىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان قوعامدا سىرتقى مازمۇن العا شىقتى دا، ىشكى مازمۇن ەلەۋسىز قالدى. بۇرىن دا كوللەكتيۆتى سانامەن ءومىر ءسۇرىپ كەلگەن ءبىزدىڭ قوعام ءۇشىن جەكە ادامنىڭ جان كۇيى، ىشكى پروبلەمالارى ءالى دە بولسا سوڭعى ورىندا. بۇل ءوز كەزەگىندە ادامداردىڭ تۇيىقتالىپ، ءوز الەمىنەن شىعا الماي، سىرتپەن بايلانىسقا تۇسە الماي قالعان ادامي ىشكى داعدارىسقا الىپ كەلدى. فيلمدە زامانداستارىمىزدىڭ ەڭ ۇلكەن ماسەلەسى - ىشكى جالعىزدىق تەرەڭ ءارى نازىك تۇردە، كوپىرمە، پافوسسىز ايتىلادى. مىسالى، فيلمدەگى قويشى، ايەل، بالا، ەلەكتريك تورتەۋىنىڭ دە وزدەرى جاسىرعىسى كەلگەنىمەن، ىشكى جالعىزدىقتارى بار ەكەنىن رەجيسسەر بەرە العان. ول جالعىزدىقپەن اركىم وزىنشە كۇرەسەدى. جالعىزدىققا ادامنىڭ تابيعاتى، ونىڭ ءوسۋ، دامۋ جولدارى، قاتىناسقا ءتۇسۋ كەزەڭدەرى قوسىلادى. قاراپ وتىرساڭىز، وسى ىشكى جالعىزدىق يدەياسىنان تۇتاس ءبىر ادامنىڭ ءومىرىنىڭ كارتيناسى شىعادى. ياعني، بالا، ەلەكتريك، ايەل، كارى قويشى. فيلمنىڭ جالپى اتموسفەراسى، كارتيناداعى ءىرى پلانداعى تابيعات پەن قويشى قىستاعىنىڭ ءتۇسى، جەكەلەگەن كادرلەردەگى پاۋزا مۇنىڭ ءبارى ادام جالعىزدىعىنىڭ بوياۋلارى.
قازىرگى كەزدە سىرتقى مازمۇنعا قۇرىلعان فيلمدەر وتە كوپ. ونداي فيلمدەر كاسسانى جاقسى جينايدى، كورەرمەننىڭ كوزىنە جاس ۇيىرەدى. بار بولعانى سول. ال ىشكى مازمۇنعا قۇرىلعان فيلمدەر كورەرمەنىنە وي تاستايدى. ەڭ باستى ماقسات تا - وسى. مۇنداي فيلمدەردى قىسقا بولسا دا قايتالاپ كورگىڭىز كەلەدى. ايتەۋىر، اينالىپ سوعاسىز.
فيلمدە ءبىر تاۋدىڭ قۋىسىنداعى قويشىنىڭ قىستاعىندا وتكەن ءبىر كۇن، ءبىر ءتۇننىڭ وقيعاسى كورسەتىلگەنمەن، ونداعى ادامداردىڭ پروبلەمالارى ۇلكەن قالالاردىڭ ميلليونداعان تۇرعىندارىنىڭ دا باسىنداعى كەپ. اسىرا ايتساق، قازىرگى الەمدەگى باستى ماسەلەنىڭ ءبىرى دە - وسى كوپ ىشىندەگى جالعىزدىق. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، «ءولى ارا» - ىشكى جالعىزدىقتىڭ جانايقايى.
فيلمدە رەجيسسەردەن بولەك، قويۋشى سۋرەتشىنىڭ، جارىق قويۋشىلاردىڭ، وپەراتوردىڭ جۇمىسىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى. سونداي-اق باستى رولدەگى ايەلدى ويناعان اكتريسا بايان قاجىنابيەۆا جانە دۋلىعا اقمولدا (ەلەكتريك)، اسىلبولات يسماعۇلوۆ (قويشى)، ماقسات ءابدىراحماننىڭ (بالا) شىنايى ءارى وتە سەنىمدى قالىپتا كەيىپكەردىڭ ىشكى كۇيىن تاماشا جەتكىزە بىلگەن شەبەرلىكتەرىنە ءتانتىمىن.
«ايقىن» گازەتى
