قازاقستاندا مىڭ جىل بۇرىن سالىنعان مونشا تابىلدى
الكەي مارعۇلان اتىنداعى ارحەولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ماماندارى بۇل ولجانى ⅩⅩعاسىرداعى ساماني كەزەڭىنە جاتقىزىپ وتىر.
وسىدان 1000 جىل بۇرىن سالىنعان بۇل مونشا ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىن جاقسى ساقتالعان. ارحەولوگتاردىڭ ايتۋىنشا، مونشا 5 بولمەدەن تۇرادى. قازبا جۇمىستارى كەزىندە مونشانىڭ جىلىتۋ جۇيەسى، ەكى جۋىناتىن بولمەسى مەن بۋمەن قىزدىرىنۋ بولمەسى تابىلعان، دەپ حابارلايدى وبلىس اكىمدىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا.
مونشا تابىلعان مەكەن V- VIII عاسىر ارالىعىندا تۇركى قاعاناتىنىڭ قالاسى بولعان. كەيىن كەلە IX- XII عاسىر تۇسىندا بۇل جەرگە ساماني جانە قاراحانيتتەر تۇراقتاعان. ال شىعىس مونشاسىنىڭ جىلىتۋ جۇيەلەرى ەجەلگى ريمدىك ۇلگىدە جاسالىپتى. ارحەولوگ ماماندار «يراندىق ۇستالاردىڭ دا قولتاڭبالارى بولۋى مۇمكىن» دەپ توپشىلايدى.
«مۇنداي عيمارات، مونشالار تەك قانا قالالاردىڭ ىشىندە سالىنعان. وسىنداي عيماراتتىڭ قاسىندا مەشىت بولعان. بولاشاقتا ءبىز مۇنى تابامىز دەپ وتىرمىز. قازبا جۇمىستارىنىڭ قازىر 90 پايىزى اياقتالعان. ارحيتەكتۋرالىق عيماراتتىڭ تابىلۋى وسى قالاعا قاتىستى ماڭىزدى دەرەكتەردى ناقتىلاۋعا سەپتىگىن تيگىزبەك. كەيبىر جازبالاردا بۇل ماڭ مادانكەنت شاھارىنىڭ ورنى دەپ كورسەتىلگەن. ال ەلىمىزدە وسى سىندى مونشالار كونە تاراز بەن تۇركىستان قالالارىنىڭ ورنىنان دا تابىلعان»، - دەيدى ءا. مارعۇلان اتىنداعى ارحەولوگيا ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورى باۋىرجان بايتانايەۆ.
مونشاعا ەرتەدە بىرنەشە رەت جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپتى. مۇنى ماماندار زەرتتەۋ ناتيجەسىنەن بايقاعان. كەلەشەكتە كونە قۇرىلىس تۋريستىك ورىنعا اينالۋى دا عاجاپ ەمەس. ول ءۇشىن قاجەتتى ينفراقۇرىلىم جاساۋ كوزدەلگەن.
