نامازىم مەنەن الىستاپ بارادى، نە ىستەيمىن؟
ءبىراق ناماز مەنەن بارا- بارا الىستاپ كەتتى. ناماز وقۋعا ەرىنىپ ءجۇرمىن. بىلمەيمىن، نە ىستەرىمدى. وقىعىم كەلسە دە، ءالى ورالار ەمەس. يمانىمدى جوعالتىپ العاندايمىن. اقتوتى.
سالەمەتسىز بە! قادىرمەندى اقتوتى، نامازىڭىزدىڭ سىزدەن بارا-بارا الىستاپ كەتۋى - ىقىلاسسىزدىقتان تۋىندايدى. نامازعا دەگەن ىنتامىز، ىقىلاسىمىز ازايعاندا، ناماز - بەينە ءبىر سپورت جاتتىعۋى سەكىلدى بولىپ قالادى. قيمىلدار ورىندالعانىمەن، ىشكى جان دۇنيەمىز - عاپىلدىقتا. بۇل كۇي ارى قاراي جالعاسا بەرسە، نامازدان مۇلدەم قول ءۇزىپ كەتۋ دە عاجاپ ەمەس. كەيىننەن ادام وزگەلەردىڭ كوزىنشە عانا وقىپ، جەكە قالعاندا ويىنا دا كىرىپ- شىقپايتىن كۇيگە جەتەدى. قۇران تىلىمەن ايتار بولساق: «...نامازدى ولار نەمقۇرايدى، كورەر كوزگە عانا وقيدى. ونداي ناماز وقۋشىلارعا نەتكەن وكىنىش...» [1]. اللا ءبىزدى مۇنداي كۇيدەن ساقتاسىن.
نەمقۇرايلىلىق - ىقىلاسسىزدىقتان، ال ىقىلاسسىزدىق - جۇرەكتىڭ عاپىلدىعىنان، يماننىڭ السىزدىگىنەن تۋىندايدى. وسى تۇرعىدا مىناداي كەڭەستەر ايتار ەدىك:
بىرىنشىدەن - مۇمكىندىك بولسا، اۋديو-ۆيدەو ۋاعىزداردى ءجيى تىڭداپ تۇرعان ءجون. جاراتۋشى يەمىز ايتقانداي: «ناسيحات ايت، شىنىندا ول - مۇميندەر ءۇشىن پايدالى» [2]
ەكىنشىدەن - جۇرەكتەگى نۇردى سوندىرەتىن بوس سوزدەردەن، ارزان كۇلكىلەردەن مەيلىنشە بويىڭىزدى اۋلاق ۇستاعان دۇرىس. قاسيەتتى قۇراندا: «مۇميندەر - شىن جەتىستىككە جەتكەن جاندار. ولار - نامازدى ىقىلاسپەن وتەيتىندەر. ولار - بوس نارسەلەردەن اۋلاق بولۋشىلار» [3]، - دەلىنەدى.
وسى ورايدا ايتا كەتۋ كەرەك، كەيدە ناماز وقىپ جاتقاندا كەلەسى بولمەدە تەلەديداردىڭ داۋىسى ەستىلىپ جاتادى نەمەسە وندا قىزىقتى باعدارلاما ءجۇرىپ جاتادى... وندايدا ەڭ جاقسىسى تەلەديداردى ءسوندىرىپ، ودان كەيىن بارىپ نامازدى باستاعان ابزال. وسىلايشا نامازدىڭ ماڭىزدىلىعىن سەزىنگەن بولاسىز.
ۇشىنشىدەن - كۇندە ءبىر ۋاقىت ەڭ كەمى جەتپىس مارتە نە ودان كوپ «استاعفيرۋللاھ» دەپ ايتۋدى ادەتكە اينالدىرىڭىز. «استاعفيرۋللا» دەگەننىڭ قازاقشا ماعىناسى «كۇنامنىڭ كەشىرىلۋىن اللادان وتىنەمىن» دەگەندى بىلدىرەدى. پايعامبارىمىز (س. ا. ۋ. ): «مەن كۇنىنە جەتپىس مارتە اللادان كەشىرىم تىلەيمىن»، - دەگەن. مۇندا باستىسى - بوس، تىنىش ۋاقىتتى تاڭداعان دۇرىس. مىسالى، تاڭ نامازىن وقىپ بولعاننان كەيىن ءتاسپىڭىزدى الىپ، ماعىناسىن ۇعىنا وتىرىپ، شىن جۇرەكپەن «استاعفيرۋللا»، ياعني، «اللادان كۇنامنىڭ كەشىرىلۋىن وتىنەمىن» دەسەڭىز، اللانىڭ قالاۋىمەن جۇرەگىڭىزدەگى يمانىڭىز قۋاتتانا تۇسەدى.
كەۋىپ، قاتىپ قالعان توپىراقتى سۋ قالايشا جىبىتەتىن بولسا، يستيعفار (اللادان كەشىرىم تىلەۋ) دا جۇرەكتى سولاي ءجىبىتىپ، وعان جان بىتىرەدى. «استاعفيرۋللا» دەپ اراپشا ايتۋ شارت ەمەس. «اللاھىم، كۇنامدى كەش» دەپ قازاقشا دا ىشتەي قايتالاساڭىز (ەڭ كەمى جەتپىس مارتە) بولادى. قايتا، الگى دۇعانى قازاقشا قايتالاعاننىڭ اسەرى كوبىرەك دەگەن ويدامىز (اراپشا بىلمەيتىن كىسىلەر ءۇشىن). اللا بارشامىزدى ىقىلاستى قۇلداردان بولۋىمىزدى جازسىن!
[1] ماعۇن سۇرەسى.
[2] زاريات سۇرەسى، 55-ايات.
[3] ءمۇمينۋن سۇرەسى، 2-3 اياتتار.
islam.kz
