اجداھانى وياتقان كىم؟
رەسمي دەرەكتەرگە نازار اۋدارساق اۋەجايمەن مەترودا بولعان جارىلىستاردان 34 ادام شەيىت بولىپ 200 دەن استام ادام جارالانعان. ونىڭ ىشىندە اسا اۋىر جاراقات العان ونداعان ادامنىڭ ءومىرى قىل ۇستىندە كورىنەدى. بۇل جارىلىستاردى «يسلام مەملەكەتى» لاڭكەستىك ۇيىمى ءوز موينىنا الىپ وتىر. ءتىپتى ولار الداعى ۋاقىتتا جارىلىستاردى تەك بريۋسسەلمەن شەكتەمەيتىنىن، ەۋروپانىڭ ءبىر قاتار ەلدەرىندە سونىڭ ىشىندە گەرمانيادا جاساۋعا جوسپارلاپ وتىرعاندارىن الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى جاريالاي باستادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا كارى قۇرىلىق ۇرەي قۇشاعىندا. وسىدان ءتورت اي بۇرىن عانا بۇكىل فرانسيانى ابىگەرگە سالعان جارىلىستار بولعان. ءبىر ەمەس بىرنەشە رەت. جۇزدەگەن ادام قۇربان بولدى. تاياۋ شىعىستا مۇنداي جارىلىستار اراعا كۇن سالىپ بولىپ جاتىر دەۋگە دە بولادى. قان سۋداي اعۋدا. تۇركيانىڭ وزىندە لاڭكەستەر جاڭا جىلدان بەرى تالاي جاندى جالماعان جارىلىستار جاسالدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، لاڭكەستىك شابۋىلدى اۋىزدىقتاي الدىق دەيتىن ەشكىم جوق.
ا ق ش، رەسەي، ۇلىبريتانيا، قىتاي، جاپونيا، فرانتسيا ت. ب الپاۋىت ەلدەردىڭ ەشقايىسى لاڭكەستەردىڭ الدىندا «جەڭىمپازبىز» دەي المايدى. ويتكەنى وسى اتالعان مەملەكەتتەردىڭ اۋەجايلارىندا، مەترولارىندا، ۆوكزالدارىندا، كوپشىلىك جينالاتىن قوعامدىق ورىندارىندا ءھام وسى ەلدەرگە تيسەلى جولاۋشىلار ۇشاقتارىندا جۇزدەگەن، مىڭداعان ادامداردىڭ ءومىرىن قيعان تالاي مارتە جارىلىستار بولدى. وسى جارىلىستاردى جاساعان لاڭكەستەردىڭ «تۇقىمىن تۇزداي قۇرتتىق» دەپ ەشقايسىسى ماقتانا المايدى. ويتكەنى لاڭكەستىك ءبىر باسىن كەسسەڭ، ەكىنشى باسى ءوسىپ شىعا بەرەتىن قىرىق باستى اجداھا سىندى. ال سول «اجداھاعا» جان ءبىتىرىپ، بويىنا «قان جۇگىرتكەن» كىم؟ كەڭەستىك بارلاۋ قىزمەتىندە بولىپ، ارتىنان باتىسقا قاشقان يون ميحاي پاچەلا دەگەن وفيتسەر «Disinformation» دەگەن كىتاپ شىعارعان. وندا كەڭەستىك ك گ ب 1970 - جىلدارى تاياۋ شىعىستا جاتقان يسلام ەلدەرىندە لاڭكەستىك ۇيىمداردىڭ پايدا بولۋىنا اسەر ەتكەنى تىلگە تيەك ەتىلگەن. ول كەزدە كەڭەس وداعى ا ق ش پەن يزرايلگە - ءبىر سوزبەن ايتقاندا باتىس ەلدەرىنە قارسى تۇردى. ماقسات بەلگىلى، كەڭەس ەلىنەن بارعان جۇزدەگەن اگەنتتەر «ا ق ش پەن يزرايل يسلامدى جويا وتىرىپ، جەر بەتىندە سيونيزمدى قۇرماقشى» دەگەن جالعان اقپارات تاراتتى. ءسويتىپ تاياۋ شىعىستاعى مۇسىلمانداردى ايداپ سالدى. وشپەندىلىك تۋعىزدى. وسىلايشا مۇسىلمانداردىڭ قولىمەن باتىس ەلدەرىندە ونداعان تەراكتىلەر جاسالدى. كىتاپ تاياۋ شىعىستا تەروريزم وسىلاي تۋدى دەگەندى كەلتىرەدى. جارايدى بۇل ارعى تاريح دەيىك، لاڭكەستىك 2000 -جىلدان بەرى جاڭا ءبىر كەزەڭگە اياق باسقانى بەلگىلى. اسىرەسە، 2011 -جىلى باستالعان «اراب كوكتەمى» وقيعالارىنان كەيىن ەۋروپا توسىندە لاڭكەستەر ءجيى ويناق سالا باستادى. نەگە؟
سەبەبى يراك، ليۆيا، تۋنيس، مىسىر، سيريا ت. ب وسى ايماقتا جاتقان ەلدەردىڭ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ تاقتان تايدىرىلۋىنا، مەملەكەتتەردىڭ كۇيرەۋىنە، ازامات سوعىسىنا، ناسىلگە، دىنگە ءبولىنىپ قاقتىعىسۋىنا، تىنىش جاتقان جۇرتتىڭ وشاق- ورمانىن تاستاي بوسۋىنا باتىس كىنالى. تىنىش جاتقان جۇرتتىڭ شاڭىراعىن ورتاسىنا تۇسىرگەندەرگە اياۋشىلىق بولۋشى ما ەدى. جوق. ياعني باتىس ەلدەرىنىڭ سولتۇستىك افريكا، تاياۋ شىعىستا جاتقان ەلدەردىڭ شىرقىن بۇزۋى، لاڭكەستىك ارەكەتتەردىڭ ويانۋىنا تۇرتكى بولعانى بەلگىلى. جاۋىزدىققا جاۋىزدىقپەن جاۋاپ قايتارۋ - جازىلماعان زاڭدىلىق. دەمەك ەۋروپا ەلدەرىندە تەرورلىق ارەكەتتەردىڭ جيىلەۋىن وسىندان ىزدەگەن دۇرىس سياقتى. ا ق ش- تىڭ ايتاقتاۋىمەن ەۋروپا ەلدەرى شولمەكتەگى «جىندى» ءوز قولدارىمەن بوساتتى. ەندى ونى قايتىپ قۇرىقتاي الا ما؟ بۇل وتە قيىن. بىلتىردان بەرى كارى قۇرلىققا تاياۋ شىعىس، سولتۇستىك افريكا، اۋعانستان، پاكستان ت. ب ەلدەردەن 1 ميلليوننان استام ادام بوسىپ بارعان ەكەن. ال ولاردىڭ ىشىندە پيعىلى بۇزىق، لاڭكەستەردىڭ ارباۋىنا شىرمالعاندار قانشا ما؟ ونسىز دا ەۋروپا ەلدەرىندە قارا تۇستىلەردىڭ قالىڭ ءنوپىرى بار. ماسەلەن، فرانسيادا 2100 مەشىت بار. التى ميلليوننان استام تۇرعىنى يسلام ءدىنىن ۇستانادى. گەرمانيادا 4 جارىم ميلليونعا جۋىق، ۇلىبريتانيادا 3 ميلليونعا تاقاۋ، يتاليادا، 1 جارىم، يسپانيا، نيدەرلاند، اۆستريا، شۆەتسيا ت. ب ەلدەردە ميلليونعا تاقاۋ مۇسىلماندار تۇرادى. ەگەردە باتىس ساياساتكەرلەرى، گەنەرالدارى مۇسىلمان ەلدەرىن ويىنشىق كورىپ، ويىنا كەلگەنىن جاساعىسى كەلسە، وسى ەۋروپا توسىندە تۇرىپ جاتقان مۇسىلماندار تەككە قاراپ جاتپاسى بەلگىلى. ميلليوندار كوتەرىلەتىن بولسا، ونىڭ كۇشى يادرولىق قارۋدان دا قاھارلى بولماق. دەمەك باتىس لاڭكەستىك جارىلىستاردى بولدىرماس ءۇشىن، مۇسىلمان ەلدەرىنە دەگەن كوزقاراستى تۇبەگەيلى وزگەرتۋى ءتيىس. ولارعا دەموكراتيا زاڭدىلىقتارىن تىقپالاماي، ولاردىڭ وزىندىك دامۋ، ءوسىپ- وركەندەۋ سالتىنا، شاريعاتتىق ۇستانىمدارىنا توسقاۋىل بولماۋى قاجەت. وسىنداي تەپە- تەڭدىك ساقتالسا عانا «اجداھا» سابىرعا كەلەرى انىق.
اينۇر قازىكەنوۆا
«ايقىن»