قازاقستاندا جاسالاتىن قارۋلار
وسىلايشا، قازاقستاندىق ارميا وتاندىق ونىمدەرمەن جابدىقتالا باستادى. بۇعان دەيىن «قازاقستان ينجينيرينگ» ۇ ك» ا ق- تىڭ قۇرامىنا كىرەتىن «كاماز ينجينيرينگ» ا ق قارۋلى كۇشتەرگە تىركەمەسى بار شتابتىق ماشينالاردى جەتكىزگەن بولاتىن. بۇل كاسىپورىن قازاقستاندىق ارميانى وسىنداي تىركەمەلەرى بار ماشينالاردىڭ 10 بىرلىگىمەن جابدىقتاعان. بۇل ماشينالار ارنايى جابدىقتى تاسىمالداۋ، ورنالاستىرۋ جانە پايدالانۋعا ارنالعان، سونداي-اق دالالىق جاعدايلاردا كوماندالىق قۇرامداعى كومانديرلەردىڭ جاتاعى رەتىندە پايدالانىلادى.
بيىلعى جىلى زاۋىت تىركەمەسى بار جاڭعىرتىلعان شتابتىق ماشينالاردى قۇراستىرۋ بويىنشا جوبانى ىسكە اسىرماق. كاسىپورىن ونىڭ تەحنيكالىق جوباسىن ازىرلەپ قويدى. قازىرگى كەزدە بۇل جوبا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قورعانىس مينيسترلىگىندە قارالۋدا. جالپى 2005-2015-جىلدار ارالىعىندا «كاماز ينجينيرينگ» ا ق قازاقستان قورعانىس ۆەدومستۆوسىنىڭ مۇقتاجدىعى ءۇشىن ءارتۇرلى ارنايى تەحنيكالار جاساپ ۇسىندى. زاۋىت وندىرەتىن ونىمدەردىڭ بارلىعى رەسپۋبليكانىڭ ىشكى نارىعىندا ىسكە اسىرىلۋدا.
قارۋدىڭ تاعى ءبىر ءتۇرى الداعى ۋاقىتتا وزىمىزدەن شىعا باستايتىن بولادى. «زيكستو» ا ق زاۋىتى قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اسكەري-تەڭىز كۇشتەرى (ا ت ك) ءۇشىن تەڭىز تۇبىندەگى مينالاردى شىعارۋعا دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.
ءبىرىنشى كەزەڭدە كاسىپورىن ەلىمىزدىڭ ا ت ك ءۇشىن ءتورت تاجىريبەلى ۇلگىنى ازىرلەۋدى ۇسىنىپ وتىر.
- بۇگىنگى كۇنى شارتتى قارسىلاس دەسانتىنىڭ تۇسىرۋىنەن كاسپي تەڭىزىنىڭ سۋ ايدىنىن قورعاۋ تۇجىرىمداماسى ماسەلەلەرى تالقىلانۋدا. مۇندا زاۋىتىمىز وندىرەتىن ۇلگىلەر قولدانىلادى. البەتتە، ءبىز ولاردى تولىق پىسىقتايمىز. سىنامادان كەيىن پىسىقتاۋ كەزىندە كاسپي جاعالاۋلارىن قورعاۋ ءۇشىن اتالمىش ۇلگىلەردى پايدالانۋعا بولادى، - دەيدى «زيكستو» ا ق- تىڭ باس ديرەكتورى ۆالەري سپيتسىن.
وسى باعىتتا زاۋىت باسشىلىعى مەن اسكەري-تەڭىز كۇشتەرى قولباسشىلىعى اراسىندا بۇدان بۇرىن سىنامادان وتكىزۋ جانە جەكە قۇرامدى تەڭىز مينالارىن پايدالانۋ ەرەجەلەرىنە وقىتۋ ءۇشىن وقۋ مينالارىن دايىنداۋ تۋرالى كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلگەن بولاتىن. وڭ شەشىم بولعان جاعدايدا كاسىپورىن ءونىمنىڭ اتالعان ءتۇرىن ءارى قاراي سەريالىق ءوندىرۋ ءۇشىن بۇيىمداردى تولىق پىسىقتاۋ جونىندە جۇمىس جۇرگىزۋدى جوسپارلاپ وتىر. كاسىپورىن باسشىلىعىنىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى ۋاقىتتا قورعانىس مينيسترلىگى مەن «قازاقستان ينجينيرنينگ» ا ق- پەن ءوزارا زاۋىتپەن كەلىسىمگە وتىرىپ، وسى مينالاردىڭ ەكى ۇلگىسىن جەتكىزۋگە رەسەي فەدەرتسياسىمەن كەلىسىمشارتقا قول قويىلعان.
تەرەڭدە جارىلاتىن مينالار - بۇل تەڭىز مينالارىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ولار تەڭىز تۇبىنە ورناتىلادى جانە بۇل مينالار ۇستىنەن وتكەن كەمەنىڭ ماگنيتتىك، اكۋستيكالىق، قوزعالتقىش جىلۋىنا، باسقا دا فيزيكالىق اسەرىنە قاراي وزدىگىنەن جارىلادى.
جاقىن ارادا بىزدە مينا عانا ەمەس، جاڭا مودەلدەگى جاۋىنگەرلىك كەمەلەر شىعارىلاتىن بولادى. وتاندىق «زەنيت» «ورال زاۋىتى» ا ق ەندى قارۋلى كۇشتەردى كورابلدەردىڭ جاڭا تۇرلەرىمەن قامتاماسىز ەتە باستايدى. «قازاقستان ينجينيرينگ» ۇ ك» ا ق- تىڭ قۇرامىنا كىرەتىن كاسىپورىن سۋعا سىيىمدىلىعى 600 تونناعا دەيىنگى كەمەلەردى جاساماقشى. بۇل كورابلدەر قازاقستان اسكەري-تەڭىز كۇشتەرىندە قازىرگى جۇرگەن سىيىمدىلىعى 220-250 توننانى قۇرايتىن كورابلدەرمەن سالىستىرعاندا 2-3 ەسەگە ۇلكەن بولادى. جاڭعىرتۋ اياسىندا زاۋىت كوپ ماقساتقا پايدالانىلاتىن كەمەلەردى، جۇزبەلى زەرتحانالاردى، تارتقىشتاردى شىعارۋدى، سونداي-اق ۆاحتالىق اۋىسىمدى جەتكىزۋ كەمەلەرىن، ءورت ءسوندىرۋ، ىزدەستىرۋ-قۇتقارۋ كەمەلەرىن، وزگە دە تەحنيكالىق فلوتتاعى قوسالقى كەمەلەردى جاساۋدى جوسپارلاۋدا.
«قازاقستان ينجينيرينگ» ۇ ك» ا ق- تا ايتقانداي، مۇنداي ءوندىرىستى تاڭداۋ رەسپۋبليكامىزدا بار كاسپي تەڭىزىنىڭ كەن ورىندارىندا مۇناي گاز ونىمدەرىن شىعارۋ جۇزەگە اسىرىلۋىمەن نەگىزدەلەدى. وسىعان بايلانىستى ونى ىسكە اسىرۋ كەزىندە تەڭىز وپەراتسيالارىن قولداۋ، سايكەسىنشە، قازاقستاندا وسى ماقساتتارعا ارنالعان جەكە فلوت قۇرۋ قاجەتتىلىگى تۋىندايدى.
سىيىمدىلىعى 600 تونناعا دەيىنگى كەمەلەردى شىعارۋعا ساپالى جاساۋ ءۇشىن كاسىپورىنعا قايتا جاڭارۋعا تۋرا كەلەدى. بۇگىندە «زەنيت» ورال زاۋىتىنىڭ اسكەري كورابل قۇراستىرۋ سالاسىندا 23 جىلدىق جۇمىس تاجىريبەسى بار ەكەنىن ايتا كەتكەن ءجون. زاۋىت 1993-جىلدان باستاپ كاسىپورىن قارۋلى كۇشتەردىڭ اسكەري-تەڭىز كۇشتەرى مەن ۇ ق ك شەكارا قىزمەتى ءۇشىن سۋعا سىيىمدىلىعى 250 تونناعا دەيىنگى تەڭىز كاتەرلەرى مەن كورابلدەرىن جاسادى.
كەمە جاساۋ زاۋىتى جىل سايىن جەتىلىپ كەلەدى. ءسويتىپ، بىلتىرعى جىلى ق ك ا ت ك- گە «سارى ارقا» زىمىران-ارتيللەريالىق كورابلىن تاپسىرىپ بەردى. بيىلعى جىلى كاسىپورىن تاپسىرىس بەرۋشىلەرگە سىيىمدىلىعى 250 تونناعا دەيىن بولاتىن 23 كاتەر مەن جاۋىنگەرلىك كەمەلەردى پايدالانۋعا بەردى.
«ايقىن»
