قۇداي ءۇشىن، ايتشى ماعان، سەن نە ىستەدىڭ؟

استانا. قازاقپارات - بۇل وقيعا يراكتا ورىن الىپتى. ءبىر مۇسىلمان ايەلىنىڭ كۇيەۋى قايتىس بولىپ، ءۇش بالاسىمەن جەسىر قالادى.

بۇرىن قىزمەتتە بولماعان ايەل جۇمىس ىزدەپ قانشا ەسىكتى قاقسا دا تابا المايدى. ال ماتەريالدىق جاعدايى كۇننەن-كۇنگە تومەنبەي بەرەدى. كومەكتەسەر ادام دا بولمايدى. ىستىق تاماق ىشپەگەندەرىنە ءۇش كۇن تولىپ، اشتىقتان ابدەن السىرەگەن ءبىر كۇنى نامىس، ۇيات دەگەندى بالالارى ءۇشىن جيىپ قويىپ كوشەدەگى بوتەن ادامداردان كومەك سۇراپ كورمەك بولادى.

سىرتقا شىعىپ بىرەر كوشە جۇرگەننەن كەيىن، ماڭايداعى كوپ دۇكەننىڭ ءبىرىنىڭ الدىنا توقتاعان تاكسي مەن ودان تۇسكەن كليەنتتى بايقايدى. ايەل «جاڭا عانا ادام تۇسىرگەنىنە قاراعاندا، ماعان كومەكتەسەتىن شاماسى بار بولار، نە دە بولسا بارىپ كومەك سۇرايىن» دەپ ويلايدى.

رولدەگى حاسان جۇرگىزۋشىگە جاقىن كەلگەن ايەل: «اللا رازىلىعى ءۇشىن كومەكتەسىڭىزشى. ءوز باسىم عانا بولسا بۇلاي ارىمدى تاپتاعانشا اشتان ولۋگە دايىن ەدىم. ءبىراق بالالارىمنىڭ اشتىقتان جىلاعان كوز جاسىنا شىداي المادىم. بالالارىم ءۇشىن كومەك قولىن سوزىڭىزشى»، - دەدى كوزى جاساۋراپ تۇرىپ.

حاسان نە ىستەرىن بىلمەدى. ءبىر قۇلاعىنان شايتان سىبىرلاپ: «سەنىڭ وزىڭە كومەك كەرەك. قايىرشىلاردى تىڭداپ قايتەسىڭ؟ وزدەرى كوبەيىپ كەتىپتى. ودان دا ۇيىڭە، كۇتىپ وتىرعان ايەلىڭە بار»، - دەيدى.

ءبىراق حاسان يماندى جان ەدى. ايەلدىڭ باسىنا شىن قيىندىق تۇسكەنىن شاراسىز جانارىنان ۇعىنىپ، «اللا رازىلىعى ءۇشىن» دەگەن ءسوز ءىبىلىستىڭ ازعىرۋىن جەڭەدى. ايەلدىڭ سىرتقى سيپاتى دا قايىرشىعا ۇقسامايتىن ەدى. اقىرى نە كەرەك، قوينىنان ءاميانىن سۋىرعان حاسان ىشىنەن قوماقتى سومانى الىپ، ايەلگە ۇستاتا سالادى دا، ورنىنان قوزعالىپ كەتەدى.

كۇتپەگەن بايلىققا العىس ايتىپ تا ۇلگەرمەگەن ايەل ورنىندا تۇرىپ قالادى. ەسى شىعا قۋانعان ول سول بەيتانىس جانعا اللانىڭ مەيىرىمىن سۇراپ دۇعا ەتۋمەن بولادى.

حاسان كولىگىنىڭ ابدەن جەلىنگەن دوڭگەلەگىن اۋىستىرسام دەپ ۇزاق ۋاقىت بويى جيناعان اقشاسىن ايەلگە ۇستاتا سالعانىن كەيىن عانا ءتۇسىندى. جولدىڭ تايعاقتىعىنان ءتۇرلى جول اپاتتارىنىڭ ورىن الىپ جۇرگەنىن بىلەتىن ايەلى دە «دوڭگەلەگىڭدى اۋىستىرساڭشى» دەپ كۇندە ەسىنە سالاتىن.

سول كۇنى دە دوڭگەلەك تۋرالى ايتقان ايەلىنە نە دەرىن بىلمەدى. بۇل اڭگىمە بىرنەشە كۇنگە سوزىلدى. ءار كۇنى كەشتە ايەلىنەن ءسوز ەستي-ەستي شارشاعان حاساننىڭ شىندىقتى ايتۋعا باتىلى جەتپەي، كولىگىنىڭ دوڭگەلەگىن اۋىستىرۋعا ءبىر كىسىمەن كەلىسكەنىن، ونىڭ قولى تيگەندە بارىپ ىستەتەتىنىن ايتادى.

ايەلى دە تىنىشتالعانداي بولدى. ءبىر كۇنى كەشتە ايەلى: «سەنى ىزدەپ الگى كەلىسكەن كىسىڭ كەلدى. وسى مەكەن-جايعا كەلسىن، كولىگىنىڭ دوڭگەلەگىن اۋىستىرىپ بەرەمىن»، - دەدى.

مۇنى ەستىگەن حاسان ءوز قۇلاعىنا ءوزى سەنبەي تۇرىپ قالدى. ەشكىممەن كەلىسپەگەنى وزىنە ايان. سوندا بۇل كىسى كىم؟ قولىنا مەكەن-جاي جازىلعان قاعازدى الىپ تاڭنىڭ اتۋىن اسىعا كۇتتى. ءتۇنى بويى «بۇل كىسى كىم؟ ماعان دوڭگەلەك اۋىستىرۋ كەرەكتىگىن قايدان ءبىلدى؟» دەگەن سياقتى سۇراقتار مازالاپ، ۇيىقتاپ جارىتقان جوق دەسە دە بولادى.

تاڭەرتەڭ ەرتەمەن تاماعىن دا ىشپەگەن كۇيى شينومونتاجعا كەلگەن حاساننىڭ الدىنان بەيتانىس جىگىت شىعىپ: «سەن تاكسيست حاسان بولاسىڭ با؟» دەپ سۇرايدى. جاۋاپ كۇتپەگەن كۇيى حاساندى قۇشاقتاي العان جىگىت: «قۇداي ءۇشىن ايتشى! قۇداي ءۇشىن، ايتشى ماعان! سەن نە ىستەدىڭ؟ ءۇش كۇن بويى تۇسىمە پايعامبارىمىزدىڭ (س. ا. س.) ءوزى كەلىپ، سەنىڭ دوڭگەلەگىڭدى اۋىستىرىپ بەرۋدى بۇيىراتىنداي نە ىستەدىڭ؟ ايتشى!» دەپ جىلاي بەرگەن ەكەن...

ورىسشا جازبادان اۋدارىلىپ بەرىلدى

«الاش ايناسى»