ايەل ورامال تاقپاسا - ارىن ۇمىتادى

استانا. قازاقپارات. - اپا، نەگە وسى قازاقتىڭ كەلىندەرى ورامالسىز جۇرمەۋى كەرەك؟

- ە، جارىعىم. ايەل ورامال تاقپاسا - ارىن ۇمىتادى. كۇيەۋىنىڭ بارىن ۇمىتادى. شاشى - تاماققا تۇسەدى، وزىنە كەلگەن قوناقتىڭ نازارى تۇسەدى.

- ال، سالەم سالماسا شە؟

- سالەم سالماسا - ءوزىن سىيلايتىن قايىن اتا، قايىن اعادان ايىرىلادى، تەگىن باتادان قايىرىلادى.

- كەلىن مىندەتتى تۇردە ۋنيفورما (حالات، ۇزىن كويلەك، ورامال) كيىپ، كەلىن بوپ شاۋىپ ءجۇرۋى كەرەك پە؟

- قىز قالىپتان ايەل بولۋعا كوندىرەتىن ول - سالەمى، جات جۇرتتىڭ الدىنداعى ادەبى. قىز كۇنىن قيىپ، قىدىرۋىن تيعان - قاتىن بولادى. قاتىن بولعان ادام - قازانعا، وتقا جاقىن بولادى. قۇرساعىن كەڭىتىپ، بالا تاپقان - كەڭ بولادى. الپىس ەكى تامىرىن يىتكەن انا بولادى. باسقا سالعاننان وي ءتۇيىپ، تاعدىرىنا باس يگەنگە قۇداي ءوزى پانا بولادى. ۇلكەننەن كورگەنىن بويىنا ءسىڭىرىپ، ءوزى دە سول اۋلەتكە سىڭگەن كەلىن - دانا بولادى.

- وي، قازىر جاستاردى ەمەس ۇلكەندەردى تاربيەلەۋ كەرەك سياقتى عوي.

- بۇركىت كوزىنە كورىنگەندى المايدى، كوڭىلدەگىسىن الادى. اقىلدى اتانىڭ بالاسى ەرەگەسپەي، تەكتىلىگىنە سالادى. كورگەنىڭە كوز جۇم دا، كوڭىلدەگىڭدى ىستە.

- ءبارىن ءبىر كەلىن بايعۇسقا جۇكتەيدى قازاق.

- ە، بالام. جاقسى كەلىن اتا-ەنەسىن باعادى. اتا-اناسى ۇناتقاندى - وتاعاسى جىلاتپايدى. كەمىندە التى بالا تاپقاننىڭ نە ايتسا دا ءسوزىنىڭ قۇنارى بولادى، قامىقسا - قارايتىن «شىراعى» بولادى. از بالا تاپقاننىڭ تىپىرشىپ ايتار «ۇرانى» بولادى. كوپ بالاسى باردىڭ - شولدەتپەيتىن بۇلاعى بولادى. ايەل - كەلىن بولماسا، كەرىم بولمايدى. انا بولماسا، ەنە بولمايدى. ەنە بولا الماسا - ادەپتى كەلىنى جانە بولمايدى.

- ءبارى ايەلگە بايلانىستى ەمەس قوي. ەر ازامات تا جاردەم بەرۋى قاجەت.

- دۇرىس. ازامات تاپپاسا - اقشادا بەرەكە بولمايدى. دۇنيە تاپقانمەن، باققانى كوشە بولسا - ەكى دۇنيەدە سورلايدى. ەركەگى ۇيىنە قونبايتىن ءۇيدىڭ - قىزى ەتەگىن جاپپايدى، ەركىندىك ساقتايدى. قىلىق ساقتاپ، قىمسىنبايدى. اينالاسىن جينايىن دەپ ۇمسىنبايدى. ۇلى - ۇساقتاۋ، بادىك بولادى، قاتىنداردىڭ تىرلىگىنە قانىق بولادى. ايەلى اشىنىپ جۇرەدى، ءبىر ىسىپ، ءبىر سۋىپ، باسىلىپ جۇرەدى. كورشىمەن اڭگىمەشىل بوپ، ءۇيى بىقسىپ، شاشىلىپ جۇرەدى. ونداي ايەلدەن - ادەپ ساقتار جار، ساليقالى انا شىقپايدى.

ەركەكتى ەرىتەتىن دە - ايەل، جەرىتەتىن دە - ايەل. بەدەلىن بيىك قىپ، ابىرويىن كەمىتەتىن دە - ايەل. ايەل جۇمساق بولماسا - ەر دالاعا قاشادى. دالادا ءجۇرىپ كوپ بىلىققا ارالاسادى. ارالاسقان سوڭ - تاپا تال تۇستە ءسوز تاپپاي ساسادى، ارنارسەنى سىلتاۋ عىپ، وتىرىك عايبات شاشادى. ايەلى جاقسىنىڭ اعايىنى اينالاسىندا جۇرەدى. ۇرپاعى ىزەتتى بولادى.

 

جانار ايماعامبەتوۆانىڭ Facebook-تەگى پاراقشاسىنان