بابالار ءسوزى: بەلگىباي تاۋى اتاۋى قايدان شىقتى؟
بۇل جوبا اياسىندا «بابالار ءسوزى»، «قازاق حاندارى»، «ەجەلگى قالالار تاريحى»، «حالىق قازىناسى» قاتارلى جاڭا ايدارلار اشىلدى.
«بابالار ءسوزى» ايدارى نەگىزىنە «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى اياسىندا شىققان 100 تومدىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ جىر-تولعاۋلارى، قيسسا-داستاندار، ءسوز ۇستاعان شەشەندەر مەن بيلەرىمىزدەن قالعان ناقىلدار، تاريحي جادىگەرلەر الىندى.
«قازاق حاندارى» ايدارىندا تاريحىمىزدا ەلىنە قورعان بولعان حانداردىڭ ءومىرى تۋرالى دەرەكتەر بەرىلەدى. ال «ەجەلگى قالالار تاريحى» ايدارىنا قازاق دالاسىنداعى وركەنيەتتىڭ ورداسى بولعان كونە قالالاردىڭ تاريحى تۋرالى جازبالار جاريالانادى.
«حالىق قازىناسى» ايدارى بويىنشا، قازاقستانداعى تاريحي، مادەني ەسكەرتكىشتەر، قازاق حالقىنىڭ سالت-داستۇرلەرى، قولونەر، قارۋ-جاراقتارى تۋرالى ماعلۇماتتار بەرىلمەك. جوبا ماتەريالدارى قازاق تىلىندە (قازاقشا جانە توتە جازۋمەن) اگەنتتىك سايتىندا جاريالانادى.
***
بەلگىباي تاۋى
بيىك تاۋدى ەرتەدە باتىر تۇلعالى، بالۋان ادام مەكەن ەتىپتى- مىس. بەلگىبايدىڭ ءومىرى بارىمتاشىلىقپەن وتكەن ەكەن. ەشكىمگە ءوزىنىڭ ەسەسىن جىبەرمەپتى. ءبىر ساپارىندا بەلگىباي سول ماڭايعا اتى شۋلى ايعىردى قولىنا ءتۇسىرىپ، تاۋداعى ۇڭگىرگە اكەپ قامايدى. ايعىردى كىم العانىن بىردەن بىلگەن ەل، بەلگىبايعا كەلىپ:
- مالدىڭ كيەسى جامان بولادى. ول قاسيەتتى مال، بوستاندىققا جىبەر، - دەيدى. بەلگەكەڭ ەل سوزىنە قۇلاق اسپايدى.
ۇڭگىردە قاماۋلى ايعىر ۇڭگىر اۋزىن جاپقان تاستى قۇلاتىپ، مەرتىگىپ ولەدى. ايعىردىڭ قاسيەتى اتقان بەلگىباي الجىپ، وزدىگىنەن اتقا ءمىنىپ-تۇسە المايتىن حالىندە جاياۋ قوي قۋىپ جۇرگەن كەزىندە بەلگىباي تاۋىنىڭ ەتەگىندە كوز جۇمادى. تاۋدىڭ بەلگىباي اتالۋى، مىنە، وسىدان ەكەن. بۇل كۇندە بىرەۋ ءبىلىپ، بىرەۋ بىلمەيتىن، بىرەۋ كورىپ، بىرەۋ كورمەگەن بەلگىباي بەيىتىن سول جەردەن تاباسىزدار.
