تەررورلىق قاتەر ۇلعايىپ كەلە جاتقان جاعدايدا الماتىدا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ ۇيلەسىمدى قىزمەت ەتكەنى ماڭىزدى - ەلباسى

استانا. قازاقپارات - مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پرەزيدەنتتىڭ الماتىداعى رەزيدەنتسياسىندا وتكەن كەزدەسۋ بارىسىندا ەكونوميكالىق، قارجىلىق، مادەني جانە ءبىلىم ورتالىعى رەتىندە بۇگىندە الماتىنىڭ ەل دامۋىندا زور ماڭىزى بار ەكەنىن ايتا كەلىپ، قالادا مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ايتتى.

بۇل تۋرالى اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنەن.

«الماتى - ۇلكەن قالا، ونى باسقارۋ كۇردەلى مىندەت جۇكتەيدى جانە بۇل وسىندا بولىپ جاتقان ۇدەرىستەردى تەرەڭ تالداۋدى قاجەت ەتەدى. ينۆەستيتسيا تارتۋ، مەملەكەت-جەكەمەنشىك سەرىكتەستىگىن دامىتۋ وسى كەزەڭدە جۇمىستىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى بولۋعا ءتيىس»، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ سونداي-اق، كوشى-قون اۋقىمى ءوسۋىن ەسكەرە وتىرىپ، قالاداعى قۇقىقتىق ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋ ىسىنە ايرىقشا كوڭىل ءبولۋدى تاپسىردى.

«قالادا وزگە وڭىرلەردەن كەلگەن 500 مىڭعا جۋىق ميگرانت بار، ولاردى ەسەپكە الۋ دۇرىس جۇرگىزىلمەيدى. وسىنى رەتكە كەلتىرۋ كەرەك، ويتكەنى ەرتەڭ وسىنىڭ ءبارى قالادا پروبلەما تۋىنداتۋى مۇمكىن. سوندىقتان رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق ورگاندارمەن بىرلەسىپ، اكىمدىك وسى ماسەلەمەن اينالىسقانى، ءوزارا ۇدايى بايلانىستا بولعانى ءجون، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ب. بايبەك قالانىڭ الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرى، ينۆەستيتسيالىق جانە ينفراقۇرىلىمدىق باعدارلامالاردىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى تۋرالى باياندادى.

«ءبىز كەلەسى جىلى مەملەكەتتىك ينۆەستيتسيانى 70 ميلليارد تەڭگەگە دەيىن ازايتۋ ارقىلى ەكونوميكانى قايتا قۇرىلىمداۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. جەكە بيزنەستىڭ جۇمىسىن 75 ميلليارد تەڭگەگە جانداندىرۋ قاراستىرىلۋدا. بۇگىننىڭ وزىندە 14 بالاباقشانىڭ، 3 مەكتەپتىڭ، ءبىر ەمحانانىڭ قۇرىلىسىنا بايلانىستى مەموراندۋمدارعا قول قويىلدى»، - دەدى الماتى اكىمى ب. بايبەك.

اكىم سونداي-اق، ونەركاسىپتى دامىتۋ، قالانىڭ 2017 -جىلعى ۋنيۆەرسياداعا دايىندىعى ماسەلەلەرىنە ەگجەي- تەگجەيلى توقتالدى.

«يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسى بويىنشا 39 جوبا ىسكە اسىرىلۋدا. الاتاۋ اۋدانىنداعى يندۋستريالىق پاركتە ءبىز 320 ميلليارد تەڭگە بولاتىن 41 جوبانى ماقۇلدادىق، كەلەسى جىلعا 60 ميلليارد ينۆەستيتسيا جوسپارلانىپ وتىر.

ەكسپو-2017 حالىقارالىق كورمەسىنىڭ قۇرىلىسىنداعى قازاقستاندىق قامتۋ ۇلەسىن قامتاماسىز ەتۋ اياسىندا الماتى كومپانيالارىنىڭ 10 ميلليارد تەڭگە كولەمىندەگى قاراجاتپەن قاتىساتىنى تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى. ال 2017 -جىلعى ۋنيۆەرسيادا نىساندارى بويىنشا قازاقستاندىق ۇلەس 57 پايىزعا جەتتى. تاياۋدا 17 ميلليارد تەڭگەنىڭ وپەراتسيالىق بيۋدجەتىنە قول قويىلدى»، - دەدى ب. بايبەك.

سوڭىندا قازاقستان پرەزيدەنتى ەلدەگى ءىرى قالانى باسقارۋ زور جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيتىنىنە تاعى دا نازار اۋداردى.

«مەگاپوليس اۋقىمىن ەسكەرە وتىرىپ، ۇكىمەت قولداۋ كورسەتۋگە ءتيىس. قالادا تارتىپكە كەلتىرەتىن كوپ جۇمىس بار. اسىرەسە، تەررورلىق قاتەر ۇلعايىپ كەلە جاتقان قازىرگىدەي جاعدايدا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ ۇيلەسىمدى قىزمەت ەتكەنى ماڭىزدى»، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا ءبىرقاتار ناقتى تاپسىرما بەردى.

***

الماتى ەكونوميكاسىنىڭ ءوسىمى جىل قورىتىندىسى بويىنشا 2,5 پايىزعا جەتەدى. ونەركاسىپتىك ءوندىرىسى ءوسىمى 2,2 پايىز بولدى، ينۆەستيتسيالار 1,3 پايىزعا ۇلعايدى، ءبىر ميلليون شارشى مەتردەن استام باسپانا پايدالانۋعا بەرىلدى.

«نۇرلى جول» باعدارلاماسى بويىنشا قارجىنىڭ يگەرىلۋى 73 پايىز بولدى، جىل اياعىنا دەيىن 100 پايىزدىق كورسەتكىش قامتاماسىز ەتىلەدى. وسى باعدارلاما ارقاسىندا 2,6 مىڭ جۇمىس ورنى، جىل باسىنان بەرى 17 مىڭنان استام تۇراقتى جۇمىس ورنى اشىلدى.

الماتىدا 10 ادامنىڭ التاۋى شاعىن جانە ورتا بيزنەس كاسىپورىندارى ارقىلى جۇمىسپەن قامتىلعان، ولاردىڭ سانى 10 پايىزعا كوبەيدى. بۇل سەكتور سالىق تۇسىمدەرىنىڭ 44 پايىزىن قامتاماسىز ەتەدى.

ساتىپ الۋ مۇمكىندىگى دەڭگەيىنىڭ 25 پايىزعا تومەندەگەنىنە قاراماستان، سالىققا قاتىستى جوسپار 104 پايىزعا ورىندالدى. بيۋدجەتكە ءبىر تريلليوننان اسا تەڭگە ءتۇستى. قالا بيۋدجەتىن 32 پايىز وڭتايلاندىرۋ جوسپارلانۋدا، ءبىراق بۇل ورايدا بارلىق الەۋمەتتىك مىندەتتەمەلەردىڭ ۋاقتىلى ورىندالۋى قامتاماسىز ەتىلەدى.

الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدىگىمەن بىرلەسكەن جوسپار قابىلداندى، ول الماتى توڭىرەگىندە جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشىپ، قالاعا اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن جەتكىزۋگە باعىتتالعان.

الەۋمەتتىك ماڭىزى بار 33 ءونىم تۇرىنە مونيتورينگ جاسالادى. وڭتۇستىك وڭىرلەردىڭ اتسالىسۋى ارقىلى دەمالىس كۇندەرى جارمەڭكەلەر ۇيىمداستىرىلۋدا. ونىڭ بارىسىندا 10-15 پايىزعا ارزانداتىلعان، جالپى قۇنى 1 ميلليارد تەڭگەدەن اساتىن ءونىم ساتىلعان.

جەر ۋچاسكەلەرى بويىنشا ريەۆيزيا جۇرگىزىلدى، جالعا بەرىلگەن ۋچاسكەلەردى ساراپتاۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. زاڭسىز قۇرىلىس سالىنعان 10 ۋچاسكەگە قاتىستى سوتقا تالاپ ارىز جولداندى.