قازاقستان پرەزيدەنتى ءوز حالقىنىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن قۇرمەتى ءۇشىن ماقتانا الادى - ميحايل گۋسمان
«مەن شىعىستا دۇنيەگە كەلگەنمىن ءارى مەنى اتا-انام ەڭ ۇلكەن قۋانىش، ەڭ زور قۇرمەت، ەڭ ۇلكەن باقىت اقىلدى ادامدارمەن اڭگىمەلەسۋ دەپ تاربيەلەگەن بولاتىن. بۇل تۇرعىدا مەنىڭ جولىم بولدى. ويتكەنى، مەن نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىمەن بىرنەشە مارتە اڭگىمەلەسۋ قۇرمەتىنە، باقىتىنا يە بولعان ەدىم»، - دەدى م. گۋسمان.
ول 15 جىلدىڭ ىشىندە ەلباسىمەن سان مارتە سۇحبات جاساعانىن، الماتىدا، ءسانى مەن سالتاناتى كەلىسكەن جاڭا استانادا، ءتىپتى ءبىر رەت ۆاشينگتوندا دا سۇحبات الۋدىڭ ءساتى تۇسكەنىن اتاپ ءوتتى.
«مىنا ءبىر قىزىقتى دەتالدى اتاپ وتۋگە ءتيىسپىن: ونىمەن مەرەيتويى قارساڭىندا سۇحباتتاسقانىمدا، ۋاقىت ءوز جىلدامدىعىن باتىل وزگەرتىپ جىبەرگەندەي كورىندى»، - دەدى م. گۋسمان.
ونىڭ تۇسىندىرۋىنشە، بۇل نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ قۋاتتى ەنەرگەتيكاعا، جاڭا يدەيالار مەن ويلارعا يە بولۋىنا، ءوز جوسپارلارىنىڭ، ويلارىنىڭ ناتيجەسىنە، ءوزىنىڭ الدىنا، ەلدىڭ الدىنا، قازاقستان حالقى الدىنا قويعان مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋعا دەگەن جاستارداعىداي وجەت قىزىعۋشىلىعىنا بايلانىستى.
«ال بۇل جايت ەشكىمدى بەي-جاي قالدىرمايدى، تاڭدانىسىن تۋدىرماي قويمايدى. ويتكەنى، تەك استانانىڭ ءوزى عانا نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ قانداي مىندەتتەردى العا قويىپ، ونى شەشۋگە قالاي قول جەتكىزەتىندىگىنىڭ جارقىن كورىنىسى بولا الادى. ول ءتولتۋماسى - قازاقستاننىڭ ەلورداسى استانا جايىندا ايتقان كەزدە ءوزىنىڭ ەت جاقىن تۋىسى جايىندا ايتىپ وتىرعانداي سەزىم تۋدىرادى.
قازاقستاننىڭ ەلورداسى - استانا الەمدىك قارجى ورتالىعىنا اينالادى. ال ەگەر قازاقستان جايىندا ايتار بولساق، وندا ول الەمدەگى ەڭ وزىق ەلدەردىڭ ءبىرى، كوپشىلىك ۇلگى الاتىن مەملەكەت. حالىقارالىق ءىرى شارالاردى وتكىزەتىن، ونىڭ ءبىرازىن وسى ۋاقىتقا دەيىن وتكىزىپ ۇلگەرگەن، الدا «ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسىن وتكىزەتىن ەل. بۇگىندە قازاقستان بۇل حالىقارالىق شاراعا تىڭعىلىقتى دايىندىق جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە»، - دەدى ول.
«مۇنىڭ بارلىعىندا دا نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ ەرەن ەڭبەگى بار»، - دەپ قوستى م. گۋسمان.
م. گۋسمان ق ر پرەزيدەنتىنىڭ الەمدىك ينتەگراتسيالىق ۇدەرىستەردەگى باعا جەتپەس ءرولىن، ولاردىڭ الەمدىك قوعامداستىقتا زور باعاعا يە بولىپ وتىرعاندىعىن اتاپ ءوتىپ، ەلباسىنىڭ اۋقىمدى ستراتەگيالىق ويلاي ءبىلۋ سىندى كورەگەندىلىك قاسيەتىن باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىن دە باسا ايتتى.
«وسىدان كوپتەگەن جىل بۇرىن ايتىلعان ەۋرازيالىق وداق يدەياسى - بۇل نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ يدەياسى. مۇنى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ۆلاديميروۆيچ پۋتين دە باسا اتاپ وتكەن بولاتىن. ال بۇل يدەيانى باستاپقىدا كوپشىلىگى ءبىرشاما تۇسىنبەۋشىلىكپەن قابىلداعان ەدى. ەۋرازيالىق وداقتىڭ قالاي جۇمىس ىستەيتىندىگى، ءتىپتى ونىڭ قالاي جۇزەگە اسىرىلاتىندىعى جايىندا تۇسىنىك تە بولماعان- دى.
ءبىراق، يدەيا وتە جاندى ءارى ومىرگە قابىلەتتى بولىپ شىقتى. وعان ءبىزدىڭ، رەسەيدىڭ دە، قازاقستاننىڭ دا جانە بەلارۋستىڭ دا حالقى قاجەتسىنەتىندىگى انىقتالدى. بۇل تۇرعىدا نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى سىندى اۋقىمدى ستراتەگيالىق ويلاۋ قابىلەتىنە يە ادامنىڭ تاڭ قالارلىق كورەگەندىگىن اتاپ وتكەن ورىندى»، - دەدى م. گۋسمان.
«ونىڭ مەرەيتويىنا بايلانىستى فيلم جاساۋ مۇمكىنشىلىگىم بولعانى ءۇشىن ماقتانامىن. ونىڭ ءار ءسوزىن مۇقيات تىڭدادىم. ويتكەنى، ول كوكجيەككە كوز جىبەرىپ، الداعى كۇندى ءدال بولجايتىن كورەگەندىگىن بىرنەشە مارتە دالەلدەگەن بولاتىن. سوندىقتان دا ونىڭ بولاشاق جايىندا ايتقاندارى قيال-عاجايىپ نە بولماسا ارمان ەمەس. بۇل ول ءسوزسىز قول جەتكىزەتىن جايت»، - دەدى ساياساتتانۋشى.
ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، ق ر پرەزيدەنتى ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ ءارقايسىسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن، مادەني، ەكونوميكالىق، ساياسي داستۇرلەرىن ەسكەرە وتىرىپ ۇلكەن ينتەگراتسيانىڭ، مول ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ قاجەتتىگى تۋرالى ايتقان كەزدە - بۇل سوزدەردىڭ ار جاعىندا ەلباسىنىڭ شىنايى ىستەرى مەن شىنايى شەشىمدەرى جاتىر دەسەك ارتىق ايتقاندىق ەمەس.
«ونىڭ ءون-بويىندا ءالى دە جاسامپاز ەنەرگيا بۋىرقانىپ جاتىر»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
م. گۋسمان ءوز سوزىندە ءالى كۇنگە دەيىن ەشىمگە ايتپاعان ەلباسىمەن كەزدەسۋىندەگى قىزىقتى ساتتەردىڭ ءبىرىن ايتىپ بەردى.
«استانادا بولعان كەزىمىزدە نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىمەن سۇحبات جايىندا ۋاعدالاستىق. بىزدەر سۇحبات اياقتالعاننان كەيىن قالانى ارالاپ، ول ءوزى ەلوردانى كورسەتەتىن بولىپ كەلىسكەنبىز. ءبىراق، ءبىز ونىڭ رەزيدەنتسياسىنان شىققانىمىزدا استانانىڭ قاتتى جەلى قارسى الىپ، كۇن بۇلتتانىپ كەتتى. وكىنىشكە وراي، ءبىزدىڭ جوسپارىمىزدىڭ ورىندالمايتىندىعى انىق ەدى. مەن باتىلدىق تانىتىپ: «نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى، مەن سىزگە كەلەسى جولى سۇحبات الۋعا كەلگەنىمدە ءسىز بەن ءبىز قالانى ارالاپ كورەيىك»، - دەدىم. ول: «جاقسى، كەلىستىك»، - دەپ جاۋاپ بەردى.
مىنە، سونىمەن 1- ماۋسىم كۇنى مەن سۇحبات الۋ ءۇشىن تاعى كەلدىم. وسى جولى دا ەكىنشى مارتە باتىلدانىپ: «نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى، ءسىزدىڭ قارىزىڭىز بار»، - دەدىم. ول: «قانداي؟»، - دەپ سۇرادى. مەن: «ءسىز مەنىمەن بىرگە استانانى ارالاۋعا ۋادە بەرگەنسىز»، - دەدىم. ول: «سوزىڭدە تۇرۋ كەرەك»، - دەدى. ءبىز وسىلايشا ەلوردانى ارالادىق.
م. گۋسمان ءبىزدىڭ ەلوردامىزدىڭ سۇلۋلىعىن اتاپ ءوتىپ، استانادا كورگەن جارقىن كورىنىستەرگە بايلانىستى ءوزىنىڭ ويلارىمەن دە ءبولىستى. ول ەلوردانى ەلباسىمەن ارالاۋ بارىسىندا حالىقتىڭ ءوز پرەزيدەنتىن قالاي قارسى العاندىعىن دا ايتىپ بەردى.
«استانانىڭ سيمۆولى - «بايتەرەك» مونۋمەنتىنە كەلدىك. ول جەردە قىدىرىپ جۇرگەن قالالىقتار، تۋريستەر، نەمەرەسىن ەرتكەن اجەلەر، جاس جۇبايلار بولدى. نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىن حالىقتىڭ قارسى الۋى كوڭىل بوساتارلىق كورىنىس بولدى»، - دەدى ول.
ساياسات تانۋشى پرەزيدەنتتىڭ جۇزدەگەن ادامنىڭ قولىن قىسىپ، جاستاردىڭ، قارتتاردىڭ قاسىنا بارىپ اڭگىمەلەسكەنىن ەرەكشە تولقىنىسپەن اتاپ ءوتتى. «مەن ونىڭ جاسامپازدىقتىڭ تاۋسىلماس ەنەرگياسىن قايدان الاتىندىعىن ءتۇسىندىم»، - دەدى ول.
«بيلىك باسىندا بىرنەشە جىل وتكىزگەن نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى ءالى كۇنگە دەيىن تاڭ قالارلىق، ەستەن تاندىرارلىق بەدەلگە يە. ونىڭ دالەلى - سوڭعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋ ناتيجەسى. ءبىراق، سايلاۋ كوميسسياسى كورسەتەتىن سيفر ءبىر بولەك، مەملەكەت باسشىسىنا حالىقتىڭ شىنايى قارىم-قاتىناسىن كورۋ ءبىر بولەك. ولار ءوز پرەزيدەنتتەرىن شىنايى سۇيىسپەنشىلىكپەن، شىنايىلىقپەن قارسى الادى»، - دەدى م. گۋسمان.
«بۇل ءاربىر كوشباسشىسى ماقتانۋى ءتيىستى جايت. ال نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ شىن مانىندە ماقتانۋعا تولىق قۇقىعى بار»، - دەپ تۇيىندەدى ويىن ول.
اۆتور: مارلان جيەمباي
