كەلەڭسىز كليپ كىمگە كەرەك؟
ارينە، كەيبىرەۋلەر بۇل ءومىردىڭ ايناسى دەپ سۇيىكتى انشىلەرىن اقتاپ تا الار. ءبىراق سول انشىلەردى تىڭدايتىن جاسوسپىرىمدەر مەن جالپى جاستارعا زۇلىمدىق پەن قىلمىستى دارىپتەيتىن كليپتەر قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟
سۋيتسيد پەن ادامدى ۇرىپ- سوعۋ ەكراننان وڭاي كورىنەر: كليپتە وزىنە قول جۇمساعان ءانشى بىلايعى ومىردە ءتىرى جۇرەدى، ادامدى ۇرىپ- سوعىپ قورلاعان اكتەر دە قىلمىستىق جاۋاپقا تارتىلمايدى. ءبىراق شىنايى ومىردە ءبارى باسقاشا. قازاقستاننىڭ ونسىز دا جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى سۋيتسيد بويىنشا الەم ەلدەرى ىشىندە الدىڭعى قاتاردا ەكەنى بارشاعا بەلگىلى. مەكتەپتەردە ۇلدار تۇگىلى، قىزداردىڭ توبەلەسىپ جۇرگەنى تاعى وزەكتى ماسەلە. بۇل ورايدا كليپمەيكەرلەردىڭ ماركەتينگتىك قۋلىقتارى پسيحيكاسى ءالى دە قالىپتاسىپ ۇلگەرمەگەن جاسوسپىرىمدەردى تەرىس جولعا اكەتپەي مە؟
«ۇرلانعان ءان، توزعان كليپتەردەن شارشادىق»...
كليپتەردىڭ تاقىرىبى الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن ءىرى سايتتاردا دا اڭگىمە وزەگىنە اينالىپ وتىرادى. بايقاۋىمىزشا، اسىرەسە، youtube سايتى ارقىلى قازاق كليپتەرىن كورىپ- باعالاپ جۇرگەن قولدانۋشىلاردىڭ انشىلەرگە وكپەسى بارشىلىق. ولاردىڭ نەگىزگى ويى «ۇرلانعان ءان، توزعان كليپتەردەن شارشادىق» دەگەنگە سايادى.
تىڭدارماندار اسىرەسە، ءانشى قىزداردىڭ جارتىلاي جالاڭاش كليپكە ءتۇسۋىن سىن تەزىنە السا، ءبىرقاتارى كوزگە ءشوپ سالۋ، زيناقورلىق سياقتى تاقىرىپتاردىڭ انىق كورسەتىلۋىن وعاشتاۋ كورىپ وتىر. سونىمەن، ەڭ كوپ تالقىلانعان بەينەباياندارعا كەلسەك. سەرىكبول سايلاۋبەكتىڭ «وي، جەڭگە» بەينەبايانى 1714028 رەت قارالىپ، ۇلكەن تالقىعا تۇسكەن. شوقان ەسىمدى ازامات: «ءوزىنىڭ جەڭگەسىنە كوزى ءتۇسىپ ءجۇر، ول جەڭگەسىنىڭ كۇيەۋى جوق پا، دىم تۇسىنىكسىز. ءبىراق ولەڭگە ىرزامىن وت دۋشي...» دەسە، باۋىرجان ەسىمدى قولدانۋشى: «ءانى جاقسى ەكەن، ءبىراق ءسوزى مەن كليپى دۇرىس ەمەس ەكەن... قاينىسى جەڭگەسىنە ءسوز ايتىپ، سودان جەڭگەسى ەكەۋى بىرگە كەتكەنى دۇرىس بولمادى. باسقا قىز قۇرىپ قالعانداي، جەڭگەسىنە قىرىنداعانى نەسى...» دەپ تاڭدانىسىن جاسىرمايدى. ال Bedel Media اتتى قولدانۋشى: «وسىنداي ۇرلانعان ءان، توزعان كليپتەردى قاشان قويامىز؟ حالىقتىڭ ساناسى قاشان ورلەيدى؟» دەگەن وزەكتى ساۋالدى توتەسىنەن قويادى.
جانار دوعالوۆانىڭ «سەن ەمەس» انىنە تۇسىرىلگەن كليپى دە قىزۋ تالقىلانعان. كليپتىڭ سوڭىنان ۇزىن- سونار پىكىرلەر جارىسا جازىلعان. ساعىم ەسىمدى ازامات: «سىزدە ءبارى كەرەمەت. داۋىسىڭىز زور. سىزبەن بار قازاق ماقتانا الادى، تەك كيىم كيىسىڭىز بىزگە وعاش. سىزدەردى كورىپ كەيىنگى ۇرپاق اداسا ما دەپ قورقامىن. بۇل ەشقانداي كورەالماۋشىلىق ەمەس، شىندىق. ءوتىنىش، ءار نارسەگە بارماس بۇرىن ۇلتتى، ءدىندى ويلاڭىزدارشى» دەپ جانايقايىن اشىق جەتكىزسە، Kulshe دەگەن قولدانۋشى: «وچەن كراسيۆايا پەسنيا ي پيەۆيتسا. نو زاچەم ۆىپۋسكات كليپى، گدە ستسەنا س سۋيتسيدوم. مولودەج موجەت ي ۆ جيزني تاكوە پوۆتوريت رادي ليۋبيمىح» دەپ دابىل قاعادى. بۇل قولدانۋشىنىڭ پىكىرىمەن ۇندەس ويدى «جۋرنال سترويكادومرەمونت» دەگەن قولدانۋشى: «تۋپوي كليپ، پروپاگاندا سۋيتسيدا. سكولكو دەتەي س نەوكرەپشەي پسيحيكوي پوسلەدۋيۋت زا پريمەروم گەرويەۆ ەتوگو كليپا. زاپرەتيت!» دەپتى.
ماقپال يسابەكوۆانىڭ «حابارلاسپا» انىنە تۇسىرىلگەن جاڭا كليپىنىڭ تاقىرىبى دا قىزۋ تالقىعا تۇسەتىن سياقتى. بەينەباياننىڭ باس جاعىندا ماقپال تەرەزەنىڭ ۇستىندە قۇلاۋعا دايىندالىپ تۇرادى. ءبىراق جىگىتى كەلىپ ونى ۇستاپ قالادى. دەسە دە كليپتىڭ سوڭى ماقپالدىڭ تەرەزە جاققا بەتتەگەن كۇيى كەتىپ بارا جاتقانىمەن اياقتالادى. ونىڭ ايقارا اشىلعان تەرەزەگە نە ءۇشىن بارا جاتقانىن وزدەرىڭىز توپشىلاي بەرىڭىز.
ايەلگە قول كوتەرۋ تاقىرىبى دياس ابلايەۆ پەن Mysterions توپتارىنىڭ بەينەباياندارىندا انىق كورسەتىلەدى. دياس ابلايەۆ ءوز بەينەبايانىندا قىز بالانى ساباپ، ءتىپتى ەر- ازامات بولا تۇرا ايەلمەن اشىق توبەلەسكە تۇسەتىن سيۋجەتتى كورسەتسە، Mysterions توبىنىڭ جىگىتتەرى كليپتى ايەلدىڭ بەتىنە شاپالاق ۇرۋمەن اياقتايدى. توميريس ەسىمدى قولدانۋشى: «كەرەمەت ءان. ءبىراق قىزدى ۇرعاندى كورسەتۋ جامان نارسە. ءوزىن سىيلامايتىن جىگىتتەر قىزعا قول جۇمسايدى. كليپتى رەجيسسەر جاقسى تۇسىرگەن. مۋزىكاسى دا، سوزدەرى دە جاقسى» دەپ توپ مۇشەلەرىنە سىنمەن قاتار، ماقتاۋ دا ايتىپتى. ال كەيبىر تىڭدارماندار ءانشى جىگىتتەردىڭ قازاقشا تازا سويلەمەيتىندەرىنە نارازى. دينارا ەسىمدى قولدانۋشى: «جاقسى ولەڭ. داۋىستارى جامان ەمەس. ءبىر ۇنامايتىنى، قازاق جىگىتتەرىنىڭ راس پا، وتىرىك پە، قازاق تىلىندە اكتسەنتپەن سويلەۋى. بۇل وتە ۇيات نارسە. «جۋرەگەمدە مەنين» دەپ ءبىر ولەڭدە بىرنەشە رەت قايتالاپ شىقتى» دەي كەلە، قازاقشا ءماتىن انىق ءارى دۇرىس ەستىلۋى ءۇشىن ءاندى جوندەپ وڭدەۋ قاجەتتىگىن ەكشەپ ايتىپتى. ايتپاقشى، قازاقستاندىق مۋزىكالىق شەرۋدى كورسەتەتىن تۇرىك ارنالارىنىڭ بىرىنەن Mysterions توبىنىڭ «نەگە ۇندەمەدىڭ؟» اتتى بەينەبايانىن قىسقارتىپ بەرگەنىن ءوز كوزىمىزبەن كوردىك. قىزىعى، باسقا انشىلەردىڭ بەيانەباياندارى تولىق بەرىلدى. سەبەبىن ىزدەسەك، كليپتىڭ سوڭى ايەل ادامىنا قول كوتەرۋمەن اياقتالادى ەكەن. ال تۇركيادا بەينەبايانداردى ساراپتان وتكىزىپ، دۇرىسىن بەرىپ، بۇرىسىن شەكتەيتىن رەسمي ورگان دا بار. تۇركيادا ايىپپۇل تولەۋدەن قورقاتىن تەلەارنالار انايى، دورەكى سيۋجەتتەرى بار بەينەبايانداردى وزدەرى ءۇشىن شەكتەيدى.
جاقىندا جەڭىسحاننىڭ حيپ- حوپ ستيلىندە ءان ايتاتىن انشىلەرمەن بىرلەسكەن جوباسىن دا كوزىمىز شالىپ قالدى. بەينەباياننىڭ مازمۇنى: ءانشى ءوز سۇيىكتىسىن باسقا جىگىتپەن كورىپ قالادى، سودان ەكەۋىن كەپىلدىككە الىپ، كولىكتىڭ ىشىنە قاماپ، سىرتىنان جانارماي قۇيىپ، كولىكتى ىشىندەگى ادامدارمەن قوسا ورتەۋگە ارەكەتتەنە باستايدى.. . شىنى كەرەك، پسيحيكاسى ءالسىز ادامدارعا بۇل بەينەباياندى كورمەگەن ابزال. رانو وماروۆانىڭ دا سوڭعى بەينەبايانى جەڭىسحاننىڭ كليپىمەن تاقىرىپتاس: ءانشى قىز ءوز جىگىتىن باسقا ايەلمەن كورىپ قالادى، سودان جىگىتىن كەپىلدىككە الىپ، ايدالادان ور قازدىرىپ، جىگىتىن ورعا يتەرىپ، مىلتىقتى باسىنا كەزەيدى.. . شىنايى ومىردە بولسا، بۇل ادامدار قىلمىستىق كودەكستىڭ بىرنەشە بابى بويىنشا جاۋاپقا تارتىلار ەدى.
ءان كوبىرەك تىڭدالىپ، ءانشى اتاقتىراق بولۋ ءۇشىن وتاندىق كليپمەيكەرلەر دە، پروديۋسەرلەر دە ءارقيلى ايلا- امالدارعا بارىپ جاتىر. «اتىڭ شىقپاسا جەر ورتە» دەگەن وسىندايدا ايتىلسا كەرەك. تەك قىلمىستىق تاقىرىپتارعا كليپتەردىڭ ءبارىن سوناۋ 90-جىلداردىڭ باسىندا ەۋروپالىق، امەريكالىق ارنالاردان كورىپ، ابدەن مەزى بولعانىمىز راس. مۇنداي بەينەبايانداردىڭ سالدارى قيىن بولعان سوڭ، بۇگىندە ەۋروپا مەن امەريكانىڭ وزىندە پورنوگرافيالىق، قىلمىستىق تاقىرىپتاعى بەينەباياندار ابدەن سۇزگىدەن وتكىزىلەدى. بۇگىندە لەدي گاگا، بريتني سپيرس، ەمينەم، ت. ب. انشىلەردىڭ كەيبىر كليپتەرىن، ءتىپتى الەمگە ايگىلى MTV ارناسىنان كورسەتۋگە تىيىم سالىنعانىن ەستىپ جاتىرمىز.
سويتسەك، بۇل دا دەموكراتيالىق تالاپ ەكەن: جاسوسپىرىمدەردىڭ پسيحيكاسىن انايى، قورقىنىشتى نارسەلەردەن قورعاۋ، ۇلت بولاشاعىن جاماندىقتان ساقتاۋ، ەڭ باستىسى، ازعىندىقتىڭ ناسيحاتىن شەكتەۋ بۇل. ءبىزدىڭ انشىلەر مەن تەلەارنالار قازىرشە باتىس ەلدەرىنىڭ سوناۋ 90-جىلدارى وتكەن كەزەڭىنەن جاڭا ءوتىپ جاتقان سياقتى. ء«اي دەيتىن اجە، قوي دەيتىن قوجا» بولماعان سوڭ، قورقىنىشتى كليپتەردىڭ ارتى نە بولار ەكەن دەپ الاڭداۋمەن عانا وتىرمىز.
نەيروپسيحولوگيانى زەرتتەيتىن باتىستىق عالىمدار مۋزىكانى داڭعىرلاتىپ قويسا، ادام سونىڭ جەتەگىندە كەتىپ، ەسىنەن تانۋ ءقاۋپىن دە جوققا شىعارمايدى ەكەن. ءسىز ءىرى ساۋدا ورتالىقتارىنداعى بۋتيكتەردە نەلىكتەن داڭعىرلاعان مۋزىكا تۇرعانىن بىلەسىز بە؟ بۇل مۋزىكا دۇكەنگە كەلۋشىگە جەڭىل ەيفوريا سىيلايتىن كورىنەدى، سودان ادامدار وزىنە قاجەتتى زاتتان بولەك، قاجەتسىز زاتتى قالاي ساتىپ العانىن دا بىلمەي قالاتىن كورىنەدى. ارينە، بۇل ماسەلە ءالى دە زەرتتەلەر. ءبىراق انىعى سول، جاسوسپىرىمدەر ەلىكتەگىش كەلەدى، وتاندىق انشىلەردىڭ بەينەباياندارىنا ەلىكتەپ كەتسە، بولاشاعىمىز بۇلىڭعىر. اللا ودان ساقتاسىن. «ساقتانساڭ ساقتايمىن» دەمەكشى، تۇركيانىڭ ۇلگىسىمەن ءبىزدىڭ ەلىمىزگە دە بەينەبايانداردىڭ مازمۇنىن، ولاردىڭ زيانى مەن پايداسىن سۇزگىدەن وتكىزەتىن ۇيىم قاجەت سياقتى. ەستەرىڭىزدە بولسا، كەزىندە تۇركيادا «تۋتاماس» انىنە تۇسىرىلگەن بەينەباياننىڭ ارتى ۇلكەن داۋعا ۇلاسىپ، سالدارى قيىن بولىپ، ونىڭ كورسەتىلۋىنە قاتاڭ تىيىم سالىنعان بولاتىن. ال قازاقستان تەلەارنالارىندا سيۋجەتى قيىن، مازمۇنى اۋىر بەينەباياندار ءورىپ ءجۇر. ءبىز سولاردىڭ تەك بىرنەشەۋىنە توقتالىپ ۇلگەردىك.
ءتۇيىن.
«ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە» دەيدى. زيالى ازاماتتار «ەل بولام دەسەڭ، تەلەارناڭدى تۇزە» دەپ تە ءجۇر. تەلەارنادا نە كورسە، سونى ىلەدى ەكەن بالا.. . جاس ۇرپاقتى دۇرىس تاربيەلەۋ تەك اتا- انانىڭ عانا بورىشى ەمەس، بۇعان قوعام دا، مەملەكەت تە جاۋاپتى. ال بەينەبايانداردىڭ مازمۇنى قوعام بولىپ ويلاناتىن ماسەلە ەكەنىنە كوزدەرىڭىز جەتكەن شىعار.
كامشات تاسبولات
ايقىن- اقپارات
