بابالار ءسوزى: تورەتام اتاۋى قايدان شىقتى؟

بۇل جوبا اياسىندا «بابالار ءسوزى»، «قازاق حاندارى»، «ەجەلگى قالالار تاريحى»، «حالىق قازىناسى» قاتارلى جاڭا ايدارلار اشىلدى.
«بابالار ءسوزى» ايدارى نەگىزىنە «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى اياسىندا شىققان 100 تومدىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ جىر- تولعاۋلارى، قيسسا- داستاندار، ءسوز ۇستاعان شەشەندەر مەن بيلەرىمىزدەن قالعان ناقىلدار، تاريحي جادىگەرلەر الىندى.
***
وتكەن عاسىردا كىشى جۇزدەن شىققان جارىمبەت دەگەن كىسى ءوزىنىڭ ۇرپاقتارىن قارماقشى اۋدانىنا قاراستى تورەتامعا قونىستاندىرعان كورىنەدى، ءبىر شەتى سوناۋ جالاعاش اۋدانى، «جاڭا تالاپ» كولحوزىنان باستاپ، مىنا جاعى «قاراڭ»، «جەتى اسار» ماڭى، «سىرداريا» وزەنىن جاعالاپ دەرمەنتوبە، سارتوعاي، ەلشىباي، تورەتال، سولتۇستىگى «كەلىنشەك جالىن» (قازىرگى بايقوڭىر) جارىمبەتتەن تاراعان الەن، بۇرقىت بالالارى مەكەن ەتكەن. ولار سىر بويىن جايلاعان، كەيىن قىستاۋ سالعان. ول زامان سىرداريا وزەنى ول شەتى مەن بۇل شەتىنە كوز جەتپەيتىن تولقىنى اسپانعا اتقان كەز بولسا كەرەك.
ءبىر جازدىڭ جايماشۋاق كۇنىندە سۋعا كەتىپ، اعىپ بارا جاتقان ءبىر كىسىنى وسى ەلدىڭ ازاماتتارى سۋدان شىعارىپ، ات شاپتىرىپ جان- جاققا حابار جىبەرەدى. كوپ ۇزاماي كوپ ادام كەلىپ، ءوز ادامدارىن جيناپ، بيىك توبەنىڭ باسىنا ءۇي، تام سالدىرىپ جەرلەگەن ەكەن، رۋلارى تورە بولىپ شىققان ەكەن.
سودان بەرى تورەتام اتالىپ كەتكەن. ءۇي، تام جولاۋشىلاپ بارا جاتقان كىسىلەرگە ىق- پانا بولعان. جەرگىلىكتى حالىقتان «بۇل ءۇي، تام كىمنىڭ تامى؟ » دەپ سۇراعاندارعا «تورەنىڭ تامى» دەپ جاۋاپ بەرەدى ەكەن.