عالىمدار مىسىق ايۋدىڭ ۇنەمى بامبۋك وسىمدىگىن جەپ قالاي ءومىر سۇرەتىنىن انىقتاعان
ويتكەنى بۇل جانۋارلاردىڭ قالقانشا بەزى ەرەكشە مۋتاتسياعا ۇشىراعان. سول سەبەپتى ولاردىڭ دەنەسىندەگى ەڭ ماڭىزدى مۇشەلەرى كىشىرەيىپ، اعزاسى ەنەرگيانى ۇنەمدەۋگە بەيىمدەلگەن، دەپ مالىمدەيدى زوولوگتار «Science» جۋرنالىندا.
ايۋ تەكتەستەر جانۋارلاردىڭ ىشىندە تەك «ۇلكەن پاندالار» (Ailuropoda melano leuca) عانا تەك وسىمدىكپەن قورەكتەنەدى. ولارعا ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن كۇنىنە 30 كەلى بامبۋك جەۋ كەرەك. سوندىقتان ول تاۋلىك بويى تاماقتانۋعا ءماجبۇر . قىتاي عىلىم اكادەمياسى (بەيجىڭ) جانىنداعى زوولوگيا ينستيتۋتىنىڭ قىزمەتكەرى فۋۆەن ۆەيدىڭ (Fuwen Wei) ايتۋىنشا، ونىڭ ارىپتەستەرى پاندالاردىڭ ميكروفلوراسىن، ميگراتسيا مەن اسقازانىنىڭ جۇمىس ىستەۋ ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەگەن. وسىلايشا جۋىردا بامبۋكتى ايۋلاردىڭ اسقازانىندا وسىمدىكتىڭ «جەۋگە جارامسىز» قالدىقتارىن قورىتاتىن ميكروبتاردىڭ جوق ەكەنى انىقتالعان. ياعني، پاندالار سيىرلار مەن باسقا دا ءشوپ قورەكتىلەرگە قاراعاندا قورەگىنەن از ەنەرگيا الادى.
ف. ۆەي مەن ونىڭ ارىپتەستەرىنىڭ زەرتتەۋى بويىنشا، پاندالارعا قالىپتى جاعدايدا ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن تۋرا سونداي كولەم مەن سالماقتاعى جانۋارلارعا قاراعاندا قورەكتەن الىناتىن ەنەرگيانىڭ ۇشتەن ءبىرى عانا قاجەت. پاندالارعا ەنەرگيانى ۇنەمدەۋگە ەكى جاعداي كومەكتەسەدى.
ءبىرىنشىسى - ولاردىڭ دەنەسىندەگى بارلىق ماڭىزدى مۇشەلەرى، ونىڭ ىشىندە بۇيرەك پەن جۇرەك كىشىرەيگەن. ەكىنشىسى - پاندالاردىڭ قالقانشا بەزىندەگى گورمونداردىڭ مولەكۋلاسىن رەتتەيتىن DUOX2 گەنى ەرەكشە مۋتاتسيا ۇشىراعان. ياعني، گارمون از وندىرىلگەندىكتەن بامبۋكتى ايۋلاردا مەتابوليزم جىلدامدىعى بارىنشا باياۋلانعان. سونىمەن قاتار، زەرتتەۋلەر پاندالاردىڭ جابايى تابيعاتتا از قوزعالاتىنىن كورسەتكەن. ولار ورمان كەزىپ، ءتاتتى قورەك ىزدەۋدىڭ ورنىنا ءبىر جەردە جاتا بەرىپ، قاسىنداعى بامبۋكتى جەي بەرەدى. ف. ۆەي مەن ونىڭ ارىپتەستەرىنىڭ ايتۋىنشا وسىلاردىڭ بارلىعى پانداعا تەك بامبۋك جەپ، ءومىر سۇرۋگە كومەكتەسەدى.
«قازاقستان»