حانگەلدى باتىردىڭ ەرلىگى
كونەكوز قاريالاردىڭ، باتىردىڭ قازىرگى ۇرپاقتارىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، ونىڭ ەسىمى حانگەلدى ەمەس، قانكەلدى كورىنەدى. بالا انادان شىر ەتىپ جەرگە تۇسكەندە، قان شەڭگەلدەپ تۇرعاندىقتان، وعان حالىق ءداستۇرى بويىنشا «قانكەلدى» دەپ ات قويىپتى.
ول زامانىندا ايتۋلى باتىر بولعان. ۇلى ءجۇزدىڭ اقىلمان بيلىكتى ادامدارىمەن ارالاس- قۇرالاس ءجۇرىپ، ەل باسقارىسقان، جاۋجۇرەك باتىرلارمەن ۇزەڭگىلەس ءجۇرىپ، قول باستاعان. اياگوز، تەسىكتاس جەرىندە جوڭعارلارمەن بولعان شايقاستاردا ەرلىكپەن ەرەكشە كوزگە تۇسكەن. اڭىراقاي سوعىسىنا قاتىسقان.
جوڭعار باسقىنشىلىعىنا قارسى كۇرەستە اكەسىمەن تىزە قوسىپ، ۇلى تۇكە مەن نەمەرەسى رايىمبەك تە جاۋعا شاپقان. ەكەۋى دە ەسىمىن ەل تانيتىن باتىر بولعان. 1717 -جىلعى اياگوز ماڭىنداعى ۇرىسقا حانگەلدى باتىر دا قاتىسقان. 1723 -جىلى جوڭعار باسقىنشىلارى قازاق جەرىنە باسا- كوكتەپ كىرىپ، كوكشە تەڭىزدى اينالا ارقاعا قاراي لاپ قويعان بولاتىن. شىمباس ماڭىنداعى شايقاسقا دۋلات قولىن ەسەپتەمەگەندە، جەتىسۋداعى ۇلى ءجۇز قازاقتارىنان جەتى مىڭداي قول قاتىسادى. ول ۇلكەن توپقا باسشىلىق ەتكەندەردىڭ ءبىرى - البان داڭقىن اسپانعا كوتەرگەن حانگەلدى باتىر.
ەل اۋزىندا ابىلاي سۇلتان جوڭعارلار قولىندا تۇتقىن بولعاندا، ونى بوساتۋعا تولە ءبي باستاپ بارعان توقسان ادامنىڭ ىشىندە حانگەلدىنىڭ دە بولعانى ايتىلادى. ول قولباسشىلىعىمەن اتى تانىلعان كەزدە ەل ارالىق بىتىمگەرلىك جۇمىستارعا دا بارىپ، ءوزىنىڭ بىلىكتى مامىلەگەرلىگىمەن دە كوزگە تۇسەدى. قىتاي دەرەكتەرىندە ونىڭ جاۋعاش باتىرمەن بىرگە قىتايدىڭ شەكارا اكىمشىلىگىنە بارعانى ايتىلادى.
«قازاق باتىرلارى» كىتابىنان مالىمەتتەر پايدالانىلدى
massaget.kz
