قۇمدىبەلدەن كورىنگەن قۇبىجىق

استانا. قازاقپارات - كوزگە قاراڭعىلىق ۇيىرىلگەن شاق. دوسىم تراكتورىن توقتاتا ساپ القىن- جۇلقىن قاسىمىزعا كەلدى. ءوڭى قۇپ- قۋ. ءبىز باستاپقىدا اڭتارىلىپ قالدىق.

 «نە بولدى؟ » - دەدىك ەنتەلەي. «سەندەرگە وتىرىك، ماعان شىن، قۇمدىبەلدە شايتان بار ەكەن» ، - دەدى سامايىنان اققان تەرىن ءسۇرتىپ. «ە، ايۋ قۋعان ەكەن دەسەك» ، - دەپ ونىڭ ءسوزىن قىلجاققا اينالدىرا باستادى قاسىمداعى جىگىت. مەن دە ەكىۇداي بوپ تۇرمىن. كۇلەيىن دەسەم، دوسىمنىڭ بۇرىن- سوڭدى بىردەڭەدەن سەكەم العانىن ەستىگەن ەمەسپىن. «قالاي بولدى؟ » - دەدىك ءبىز دە ۇرەيلەنىپ.

«قالاعا ازىق- تۇلىك العالى بارعانمىن. جۇمىستارىمدى ءبىتىرىپ، بەسىن اۋا جولعا شىعىپ ەدىم، ءدال قۇمدىبەلگە كەلگەندە استىمداعى «تىرقىلداعىم» اياق استىنان بالشىققا باتقانداي تۇرىپ قالدى. گازدى قانشالىق باسسام دا تەك قارا ءتۇتىن بۋداقتاپ، ورنىنان ءبىر ادىم دا قوزعاي المادىم. قۇمعا دوڭگەلەگى كىرىپ كەتتى مە دەسەم، ولاي ەمەس. تراكتوردى ارتقا قاراي ەلۋ قادامداي شەگىندىرىپ بارىپ، قايتا العا جۇيتكىتتىم. ءدال سول جەرگە كەلگەندە تاعى دا جۇرمەي قالدى. جەرگە ءتۇسىپ قارادىم. كەدەرگى بولىپ تۇرعان ەشتەڭەنى بايقاي المادىم. سۋسىلداپ سىرعىعان قۇم بوران بولاتىنىن سەزدىرىپ تۇر. كۇن كەشكىرىپ بارادى. وسى كەزدە كوزىمە وزەننىڭ ارعى بەتىندە تىگۋلى تۇرعان ءبىر كيىز ءۇي شالىندى. ءبىر عاجابى، ول بىرەسە كورىنەدى دە، بىرەسە كوزدەن عايىپ بولادى. مەن بۇدان بۇرىن مۇنشالىق سەكەم الىپ كورگەن ەمەسپىن. سوقىر تۇمان بولماسا ءتۇرتىپ الساڭ كورىنبەيتىن قاراڭعىدا دا جۇرە بەرەتىن ەدىم. مىناداي جاعدايدا قاراپ تۇرۋدىڭ قاجەتى قانشا؟ جاڭاعى ارەكەتىمنەن تۇك شىقپاعاننان كەيىن ارتقا قايتۋعا تۋرا كەلدى. تومەن جاقتاعى تاستى ادىردان اينالىپ ءوتتىم» ، - دەيدى ەنتىگىن ازەر باسقان دوسىم.

 ونىڭ ءون- بويىن ۇرەي بيلەگەنىن ءبىز دە سەزدىك. ساۋساقتارى ءدىر- ءدىر ەتەدى. مۇنداي جاعدايدا ونى مازاق ەتۋدىڭ ءوزى دۇرىس ەمەس قوي. مەن جۇباتۋ ءسوز ايتىپ، ونىڭ قورقىنىشىن سەيىلتۋگە تىرىستىم. ءبىراق قاسىمداعى جىگىت مۇلدە سەنبەدى. «ول جەردەن ارلى- بەرلى مەن دە وتەمىن. ونداي قۇبىجىق كورمەدىم» ، - دەپ داۋرىقتى جولداس جىگىت. ونىڭ بۇل قىلىعىنا ىزا بولعان دوسىم: «سەنبەسەڭ بارىپ كورسەتەيىن، ءجۇر!» - دەدى باتىلدانا. «بارساق بارايىق» - دەدى ول دا. سونىمەن مەن تراكتوردىڭ قاسىندا قالدىم دا، ول ەكەۋى موتوتسيكلگە مىنگەسىپ قۇمدىبەلگە كەتتى. ارادا ءبىر ساعاتتاي ۋاقىت وتسە دە، قارالارى كورىنەر ەمەس. كەلمەيدى- اۋ دەگەن ويمەن تراكتوردى ۇيگە اكەپ قاڭتاردىم. ازاندا تراكتوردىڭ يەسى عانا كەلدى. «اناۋ ءبىر قورقاقتىڭ ءوزى ەكەن!» - دەپ باستادى ءسوزىن دوسىم. «ايتقان سوزگە سەنبەيسىڭدەر؟ » ، - دەپ ماعان ازداپ رەنىشىن ءبىلدىردى. مەن ءىستىڭ جايىن بىلمەككە اسىقتىم. وقيعا بىلاي بولعان ەكەن. قۇمدىبەلدەگى جاڭاعى تراكتور «باتقان» جەرگە بارعاندا موتوتسيكل جۇرمەي قالىپتى. قاراسا دوڭگەلەگىنىڭ جەلى شىعىپ كەتكەن. «ەندى قايتتىك؟ » - دەپ داعدارىپ تۇرعاندا وزەننىڭ ارعى جاعىنان ءبىر كيىز ءۇيدىڭ جانىپ جاتقانى كوزگە شالىنىپتى. اسپان جاپ- جارىق. « ءماسساعان! كىمنىڭ ءۇيى ەكەن؟ » دەپ تاڭعالىپ تۇرعاندا، ءدال سول ءۇيدىڭ ۇستىندە تالتايىپ تۇرعان الىپ ادامنىڭ بەينەسى كورىنىپتى. مىقتىسىنىپ بارعان جولداس جىگىت مىنا الىپ قۇبىجىقتى كورگەندە استىنداعى موتوتسيكلىن تاستاپ، الدى- ارتىنا قاراماي زىتىپتى. دوسىم ىشىنەن «ءبيسسميللاسىن» ايتىپ موتوتسيكلدى كۇشپەن سۇيرەلەپ ءبىراز جەرگە اپارعاندا دوڭگەلەگىندە جەل پايدا بولىپتى. الىپ ادام دا كورىنبەپتى. سونىمەن تاستى ادىردان اينالىپ ءوتىپ ۇيىنە ارەڭ كەلگەن ەكەن.

ۇلكەندەردىڭ سوزىنە قاراعاندا ءدال سول جەردە بۇرىن قابىرستان بولعان كورىنەدى. كەيىن بىرتە- بىرتە قۇم سىرعىپ باسىپ تاستاعان. سول جەردەگى تۇرعىلىقتى ادامدار قۇمدى توقتاتۋعا ارەكەت ەتىپ كورگەن ەكەن، ءبارىبىر مىنەزدى قۇم كونە قويماپتى. كيىز ءۇي كورىنىپ، ەسىكتىڭ جابىعىنان ءبىر سۇلۋ بويجەتكەن قارايدى ەكەن. بۇرىن وسىندا ءبىر ءۇيلى جان كيىز ۇيمەن بىرگە ورتەنىپ كەتكەن ەكەن دەيدى بىرەۋلەر. سودان بەرى ول جەر قۇمدىبەل اتانىپتى. ءار جىلى كوكتەمدە قۇمنىڭ استىنان ءارۋاق جاڭعىرادى مىس. مەيلى، قانداي جاعداي بولسا دا ءبىر تىلسىم كۇشتىڭ بولعانى شىندىق. وسىدان كەيىن ءبىز ول جەرمەن وتپەي، تاستى ادىردان اينالىپ جۇرەتىن بولدىق. الگى قورىققان جىگىتىمىز كوپ ۇزاماي اۋىلدان كوشىپ كەتتى. نە قۇمدىبەلدەن ءارى- بەرى وتۋدەن قورىقتى. نە ءوز قىلىعى ءۇشىن بىزدەن ۇيالدى. ەكەۋى دە مۇمكىن.

 otarka.kz