الەمدى اقشالى ا ق ش تا، يادرولىق الەۋەتى كۇشتى رەسەي دە بيلەي المايدى، سوندا الەمدى كىم بيلەيدى؟
اقپارات شايقاس قۇرالىنا اينالعالى بۇ دۇنيەدە ادامدار كىمگە سەنەرىن بىلمەي، دال بوپ قالعانى بەلگىلى. مۇندايدا اقپاراتتىڭ اقيقاتتىلىعىن انىقتاۋ ءۇشىن ماماندار پىكىرى ماڭىزدى.
بۇل رەتتە «الاش ايناسى» «بۇگىن الەمدى كىم بيلەپ وتىر، «مەن كۇشتىمىن» دەپ بۇلشىق ەتتەرىن بۇلكىلدەتكەن الەمدىك دەرجاۆالاردىڭ شىندىعىنداعى پوتەنتسيالى قانداي؟ ا ق ش دوللارىنىڭ باسىنا قارا بۇلت ۇيىرىلگەنى راس پا، رەسەي الەمدىك ەكونوميكالىق-قارجىلىق قارىم-قاتىناستى وزگەرتە الا ما» دەگەن ساۋالداردى قارجىگەر-مامان ءىلياس يسايەۆقا قويىپ كوردى.
رەسەي الەمدىك ءتارتىپتى وزگەرتە المايدى
رەسەي الەمدىك ەكونوميكالىق-قارجىلىق قارىم-قاتىناستى وزگەرتۋگە قاۋقارسىز. يادرولىق پوتەنتسيالىنا سەنىپ، سونىڭ بۋىنان رۋحتانعان رەسەيلىك ماماندار مۇندايدى اڭىزداي ەتىپ ايتا بەرۋى مۇمكىن. ءبىراق، اقيقاتىندا، ءبىر ۋكراينا جاعدايى رەسەيدىڭ ءوز كولەڭكەسىنەن قورقاتىن جاعدايعا دۋشار ەتىپ قويدى. وعان نەگىز جوق تا ەمەس.
باتىس سىلتەگەن سانكتسيالار مەن رەسەيدىڭ ءوز بيلىگىندەگى سىبايلاس جەمقورلىق قازىر بۇل مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاسىن تومەنگە تارتىپ بارادى: ەكونوميكالىق ءوسىم جوق، كەرىسىنشە مينۋس ەكىگە كەرى كەتكەن، جىلدىق ينفلياتسيا كورسەتكىشى - 18 پايىز. وزگە تۇگىلى ءوزىنىڭ جايىن رەتتەۋگە رەسەيگە شامامەن 2-3 جىل كەرەك. مۇنى پۋتيننىڭ ءوزى ايتىپ وتىر.
قالاي دەگەنمەن دە رەسەي ك س ر و- دان مۇرا ەتكەن يادرولىق پوتەنتسيالىمەن الەمگە بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە ىقپالىن جۇرگىزۋى مۇمكىن، ءبىراق ونىڭ الەمدىك ءتارتىپتى وزگەرتۋى ەكىتالاي.
ا ق ش- تىڭ مەملەكەتتىك قارىزى كوبەيگەن سايىن دوللار كۇشەيەدى
ا ق ش قارىزعا بەلشەسىنەن باتقان دەگەن ءسوز راس. ا ق ش- تىڭ سىرتقى قارىزى جىلدىق جالپى ىشكى ءونىم كولەمىنەن 120 پايىزعا كوپ. بۇل - وتە قوماقتى كولەم. وسى سيفر ساراپشىلار، اسىرەسە رەسەيلىكتەر ءۇشىن ا ق ش- تىڭ داۋرەنى ءبىتتى دەپ كورسەتكەنگە جاقسى دالەل. الايدا قارىز شىنىمەن دە ا ق ش- تى وسال ەتىپ وتىر ما؟
وسى ساۋالعا جاۋاپ ىزدەسەك، كەرىسىنشە كورىنىستىڭ كۋاسى بولامىز، ياعني مەملەكەتتىك قارىز كوبەيگەن سايىن الەمدە دوللارعا تاۋەلدىلەر قاتارى ارتادى، ءسويتىپ ول ا ق ش- تىڭ الەمدىك دەرجاۆا رەتىندەگى مارتەبەسىنە دەمەۋ بولادى.
ا ق ش اقشاسىن تۇتىنۋشىلاردىڭ قاراسى كوبەيەدى. بۇل دا الدىن الا ەسەپتەلگەن ۇلكەن ساياسات. سوندىقتان ا ق ش دەرجاۆالىق الەۋەتىنەن ايىرىلادى دەۋ ارتىعىراق ايتىلعان نارسە. ال ا ق ش دوللارىنىڭ كۇشتى بولۋىن، ونىڭ تۇتىنىس اياسىن كەڭەيتۋ بۇگىندەرى عالامداندىرۋ قاۋپىن تۋدىرىپ وتىرعان ترانس ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ جامباسىنا وڭ كەلەدى.
ترانس ۇلتتىق كومپانيالار كەلسە، قازاقستان سينگاپۋر سەكىلدى داميدى
ءيا، الەمدى بيلەپ وتىرعان وسىلار - ترانس ۇلتتىق كومپانيالار. ولاردىڭ سانى شامامەن 900 مىڭنان اسىپ جىعىلادى. ولاردىڭ اق دەگەنى العىس، قارا دەگەنى قارعىس بولۋدا. ىشىندەگى ەڭ قۋاتتىلارى - ا ق ش، گەرمانيا، فرانسيا، ۇلى بريتانيادان شىققاندار. جالپىلاي العاندا، 60-70 پايىزى - امەريكالىق گيگانتتار.
ال رەسەيدىڭ ءبىر دە ءبىر ترانس ۇلتتىق كورپوراتسياسى جوق. سوڭعى كەزدەرى گازپرومدى سونداي دەڭگەيگە جەتكىزۋ ءۇشىن بيلىك بارىن سالدى. ءبىراق ودان تۇك شىقپادى.
كەيبىر مالىمەتتەرگە كوز جۇگىرتسەك، بۇگىنگى تاڭدا 100 گە تارتا ترانس ۇلتتىق كورپوراتسيا قازاقستان ەكونوميكاسىنا ينۆەستيتسيا سالۋعا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىر ەكەن. بۇل - ءبىز ءۇشىن جاقسى قۇبىلىس. ەگەر ولار بىزگە ينۆەستيتسيا جاساسا، وندا ءبىز سينگاپۋر سەكىلدى دامىعان مەملەكەتكە اينالا الامىز. ول ءۇشىن ەكونوميكالىق-ساياسي تۇراقتىلىق كەرەك. سوندىقتان قازاقستان كوپۆەكتورلىق ساياساتتان اينىماۋى ءتيىس.
ەلباسىمىز جۋىردا: «جاراتىلىس تانۋ عىلىمىن اعىلشىنشا وقيمىز، ال ورىس ءتىلى قاتارداعى ءپان، قازاق ءتىلى گۋمانيتارلىق سالالاردى وقىتۋعا قالسىن» دەدى. مەن مۇنىمەن تولىقتاي قوسىلامىن. ورىستىڭ ءبىر مۇجىعى كەلىپ، بىزدە سىرا زاۋىتىن اشقاننان گورى، ەڭ قۋاتتى كومپانيالاردىڭ جاڭا تەحنيكا مەن تەحنولوگياعا نەگىزدەلگەن ءىرى ءوندىرىس ورىندارىن قۇرعانى الدەقايدا پايدالى. مۇندايدا دامۋعا تولىقتاي كەپىلدىك بار.
كامشات ساتيەۆا
